Буьгуьнлерде институт коьп профильли университетке айланган, сонынъ уьйкен подразделениелерининъ бириси Филология институты болады. Мысалы, мен окыган йылларда онда Ногай районда белгили педагог Назира Абдулхамитова, коьп йыллардан бери «Шоьл тавысы» газетасынынъ яваплы секретари Любовь Уразаева, белгили ногай шаири, Насими атлы халклар ара баргыдынъ иеси Мурат Авезов, КПСС РК биринши секретари Али Джуманбетов (яткан ери ярык болсын) окыдылар. Сол йылларда онда ногай тил эм адабиат бойынша белгили аьлимлер Крымхан Кубраевна Джанбидаева, Елена Сейдахметовна Огурлиева-Айбазова, Маржан Муратовна Султанбекова, Юмав Юманиязович Каракаев эм баскалар билим беретаган эдилер.
Янъыларда мен филология илмилерининъ кандидаты, Карашай-Шеркеш педуниверситетининъ тамада окытувшысы, ногай тил эм литература бойынша хыйлы куллыклардынъ авторы Юмав Каракаев пан йолыгыстым. Окыган университетимиздинъ акында эскерип, онынъ буьгуьнги аьли акында сораганда, ол булай хабарлады:
– Филология институты – Карашай-Шеркеш университетининъ эсли деген подразделениелерининъ бириси. Филология институтына туьскен аьдем бюджет негизинде окып, общежитиеде турып, сапатлы билим алмага болады, ога оьзининъ илми эм яратувшылык амалларын толысынша ашпага мырсат бериледи. Солай ок бизим институтта студентлердинъ яшавы кызыклы, толы, завыклы эм туьрли яклы болсын уьшин баьри шартлар да бар. Олар оьз кызыксынувларына коьре илми кружокларга, спорт секцияларга юредилер, КВН козгалысын оьрлендиредилер. Бизим институтка туьскен аьдемде ЕГЭ бойынша орташа балл 70-тен артса, ол – 8500 маьнет стипендия, 60-тан артса – 7500 маьнет стипендия алады.
Биз окыган йылларда филология факультетинде «орыс тил эм литература» деген эм «орыс тил эм литература, тувган тил эм литература» деген кеспилер алмага болатаган эди. Буьгуьнлерде болса орыс тил; литература – эки кеспи, орыс тил; шет эл тили (англис тил) – эки кеспи, тувган тил эм литература; орыс тил – эки кеспи, шет эл тили (англис тил) – бир кеспи алмага болады экен.
Филология институтында Карашай-Шеркеш Республика халкларынынъ тиллерин уьйренуьвге уьйкен маьне бериледи. «Тувган тил эм литература», «орыс тил» деген кеспи бойынша окыйтаган студентлерге эки кабат стипендия бериледи. Институтка туьсуьв уьшин орыс тилден эм математикадан профильный ЕГЭ керек экен. Сав дуныялык оьнер культура деген сынавды институттынъ оьзинде оьтедилер.
Биз окыган йыллардан бери Филология институтында коьп туьрленислер болган. Заман еринде токтап турмайды, баьри зат та оьседи, баьри зат та туьрленеди.
Магомет КОЖАЕВ.
