Оьткен йыллардан белгили болганлай, янъы окув йылынынъ басланувы ман ДТПда кыйналган ясы етпеген балалар саны оьседи. Ата-аналарга, ювык кардашларына яде опекунларга окув йылы басланаяктан алдын балалар ман орамда оьзин юргистуьв акында (автомобиль тегершиклери астына туьспес уьшин) анълатув ислер юритпеге керек. Балады йол-юрис йорыкларына, йол аьлине дурыс баа беруьвге, йол-юристе кавыфсыз нызам белгилерин тутувга уьйретуьв аьр ясы уьйкенге кыйын тувыл. Соны ман байланыслы баладынъ яшавы эм савлыгы, а сизинъ аьелинъизде – парахатлык. Уьйретинъиз балаларды тоьмендеги йорыкларды тутувга: — оьз микрорайонында балады дурыс юруьвге уьйретинъиз: кыдырып юргенде, янъы орамларды, коьлик токтайтаган ерлерди коьрсетинъиз; — балады йолдагы юриске баа берип уьйретинъиз: келеяткан коьликке дейим не шаклы ер калганын эм онынъ скоростин; — балады бир ерге барып келгенин суьйсенъиз, ога кавыфсыз йол барлыгын каранъыз. Ол йол кыска болмаса да болады, энъ маьнелиси сол: бала йолды оьтпеге керек йоллар ман оьтсин; — бала тротуарда ойнамасын. Ол яяв юргенлерге тек буршавлык тувдырып калмайды. Ойын ман кызыксынып, бала йолга шыкканын билмей калмага болады; «Дагестан Республикасы еринде анъшылавда айырым катнасларды йорыкластырув эм анъшылав амалларды саклав акында» Дагестан Республикасынынъ Законына коьре, 2018-нши йылдынъ язгыкуьзги мезгиллеринде эм 2018- 2019 й.й. куьзги-кыскы мезгиллеринде анъшылав йосыклары белгиленген. Дагестан Республикасы еринде 2018-нши йыл язгы-куьзги мезгиллерде 1 ыхтыярга 1 кыр донъыз урмага ярайды, балалаган ургашы донъызлардан баска болып. Солай ок Дагестан Республикасы еринде бир ыхтыярга 2018- нши йылдынъ язгы-куьзги мезгиллеринде баьриси канатлы куслар урмага ярайды: – бир анъшыга бир куьн ишинде он кус, сонынъ ишинде 3 шили, 10 Южно-Сахалинскте World Skills Russia яс кеспишилер миллет чемпионатынынъ сырагылары келтирилди. Савга эсабында Москва каласынынъ йыйылма командасы биринши орынды бийледи, экиншиди – Татарстан Республика командасы, уьшиншиди – Москва областининъ. Бу йыл абырайлы конкурсынынъ финалында 700-ден артык аьдем ортакшылык эттилер. Сонынъ сырасында окувшылар да бар, олар айырым базластылар. Бириншиликте бек коьп 50 мынънан артык конаклар болдылар. Зейинли яслар элимиздинъ уллы компанияларында ислемеге эм шет эллерде сулыбын оьстирмеге шакырылдылар. Энъ де йогары баллар алган яслар World Skills Russia йыйылма миллет командасынынъ сырасына киргенлер. Олар бу йыл Будапештте европейский чемпионатта элимиздинъ сыйын яклаяклар, 2019-ншы йылда Казаньде болаяк дуныя бириншилигинде катнасаяклар. Айтып озайык, Москва йыйылма командасыннан «Медицинский и социальный уход» номинациясында 2-нши орынды Медицина колледжининъ 2-нши курсынынъ студенти Руссия Болекаева бийлеген. Онынъ уьстинликлери мен оьктемсиймиз! Суьвретте: Р. Болекаева оьз насихатшысы ман. — балады келеяткан автобус артыннан яде алдыннан юргизип уьйретпенъиз. Бала коьликтинъ йолдан кеткенине дейим карап турмага керек; — бала йолды сол эм онъ яктан машиналар келмеятканын коьрген сонъ оьтпеге керек; — эм энъ маьнелиси: бала йолюрис йорыкларды тутылатаганын коьрип турмага керек, ана эм ата оларды бузбай юрмеге тийислилер. Эсинъизде болсын: эгер бала йол-юрис пен байланыслы авыр аьлге туьссе, онынъ тербияланувы уьшин яваплы ата-аналар яде баска ювыклар ясы етпегенлерге тийисли тергев салмаганы уьшин яваплылыкка тартыладылар. Байыр коьлиги бар атааналарга балаларды керекли алатйорыкларды кулланмага тилек саламыз. РФ йол-юрис йорыклардынъ туьрленислери мен келисте (ол РФ Оькиметининъ Токтасы ман 2017-нши йылдынъ 28-нши июнинде алынган, № 761) 7 ясына дейимги балаларды коьликке мингизбеге ярайды керекли алатларды кулланув ман. Эгер сол зат тутылмаса, штраф тоьленеди. Солай ок 12 ясына дейим бала алды орында олтыртылса, 3000 маьнет акша тоьленеди, етекши ис орынында аьдемге – 25000 маьне акша, юридический орынлардагыга – 100000 маьнет акша тоьленеди. Сыйлы ата-аналар, оьз балаларынъызга орамды оьтуьвде эм йол-юрис йорыкларды тутувда уьлги болынъыз. М. Саитов, полиция начальниги полиция подполковниги.