Ясы етпегенлер оьзлери эткен кыянатлыклар уьшин дембиге де йолыктырылмага болады яде болса, олар ман тербиялав ислер юритиледилер. Дурысын айтканда, уголовлык яваплыкка 16 ясына толган аьдемлер тартыладылар. Тек кыянатлыктынъ оьлшемине коьре де яваплыкка тартыладылар. Мысалга, ясы етпеген аьдем урласа, биле турып, баска аьдемге зарар аькелсе, оьлтирсе, ол оьзининъ кыянатлыгы уьшин 14 ясыннан алып уголовлык яваплыкка тартылады.

     Эгер, бала оьлшемине коьре авыр кыянатлык эткен заманда 14 ясына толмаган болса, ол уголовлык яваплыкка тартылмайды, ама сол ясы етпеген аьдем ОМВД ПДН куллыкшылары ман эсапка алынады. Армаганда сол аьдем мен профилактикалык шаралар юритилип турадылар.

     14 ясына толмаган бала кыянатлык этсе, онынъ яваплыгы ата-анасына коьшеди.

     Ясы етпеген аьдемлер кыянатлык этсе, олар сонъгы яваплыкка тартыладылар:

    — штраф;

    — айырым аьрекет этуьвге ыхтыярын йояды;

    — 40 саьаттен алып 160 саьатке дейим дайымлык ислер этеди; туьзетуьв ислер этеди; 2 айдан 2 йылга дейим яде бир салынган заманга эркинликтен босатылады.

    Ясы етпеген аьдемнинъ оьзининъ ис орыны болып, ол кыйын акын алатаган болса, ога штраф салынады, эгер ол ислемейтаган болса, салынган штрафты онынъ ата-анасы тоьлейди.

    Солай ок ясы етпеген аьдемлерге эткен кыянатлыгы уьшин 10 йылдан артык эркинликтен босатылув берилмейди, эм оларды тербиялав колониясына йибередилер. Эгер ясы етпеген аьдем биринши кере кыянатлык эткен болса, ол уголовлык яваплыкка тартылмай калмага да болады, ама оны ман бир неше тербиялав ислер озгарыладылар, атаанасы ман тергев ислер озгарылып турадылар.

    Ясы етпеген сол ислерди яваплылык пан толтырмаса, онынъ иси судка йибериледи, эм ол уголовлык яваплыкка тартылады.

    Оьткен йылдынъ ишинде Ногай районында ясы етпегенлер мен 6 кыянатлык этилген. Оьзлерининъ ата-ана болып яваплыгын толтырмаганы уьшин РФ КоАП 5.35 статьясынынъ биринши боьлигине коьре, 28 ата-ана яваплыкка тартылганлар.

    Сыйлы ата-аналар, балаларынъыздынъ аьр бир абытын тергенъиз, олар куьн узагында кайдай ислер этетаганы ман кызыксынып турынъыз. Кеш заманларда балаларынъыз орам бойында юрмесинлер. Балаларынъыз коьлик айдамасынлар. Эгер бала кишкей заманыннан алып ата-анасын тынълап, дерислерине заманы ман карап, айырым пайдалы кызыксынувлары болса, олардынъ кыянатлык этпеге заманлары да болмас эм ыхтыяр саклав органларды сондай аьллерге калып, танымаслар.

А.Рахмедов, Ногай районы бойынша РФ ОМВД ПДН эм ОУУП ПДН инспекторы полиция капитаны.