«Тюмень» деп аталган киши-футбол клубынынъ яс ойнавшысы, Ногай районынынъ Терекли-Мектеб авылында тувган Азиз Муждаковтынъ аты элимиздинъ спорт суьювшилери арасында бара-бара сый эм абырай ман аталады. Соны ман бирге янъыларда оны Россиядынъ киши-футбол бойынша йыйылыс командасынынъ санына киргисткенлер.

Онынъ яшав йолын бир неше соьзлер мен айтпага болады. 2002-нши йылда Терекли-Мектеб авылында тувган. Ортак билимлендируьв мектебининъ 9 классын Тюмень каласында окып кутарган. Оннан сонъ Тюмендеги техникалык колледжининъ физкультура эм спорт боьлигине туьсип окыган. Аьлиги заманда Москвадагы гражданлык авиациясынынъ патшалык университетинде окыйды.

– Дурысын айтсам, мен басында футбол ойнамага суьймейтаган эдим, – деп тувра кепте билдиреди ойын Азиз, – болса да агам Джамиль мени каладагы балалар-яслар спорт мектебининъ футбол секциясына элтеек болып коймады. Ызында ол мени оьзи мен бирге стадионга бир футбол ойынын карамага аькетти. Соьйтип мен футбол дуныясына шымылдыкты аштым эм 5 ясымдагы бала болып, ДЮСШ-тынъ футбол секциясына келдим.
Мунда ол уьш йыл футбол ойынынынъ сырларына уьйренеди. Сонъында онынъ аьели Сургутка коьшеди. Бу калада да. Азиз футбол секциясына юреди. Оннан сонъ оны 14 ясына толганда Тюменьдеги киши-футбол клубынынъ яслар командасына коьширедилер. Азиз 17 ясына толганда, оны каладынъ йыйылыс командасына шакырганлар. (Мунда ол профессионаллы футболшы кебинде кыйын ак алып баслайды). Тюмень командасы киши-футбол, бойыны бойынша яслар командаларынынъ Россия чемпионатында катнасып, элимиздинъ чемпионы болады. Мине сонда коьбиси аьр заман да алдыга, куьндеслерининъ капыларына ымтылып турган бизим белсенли эм талаплы ердесимизди танып алганлар.
2019-ншы йылда Азизди, оьнерли м келеектегиси бар спортсмен деп киши-футбол бойынша Россиядынъ яслар йыйылыс командасына шакырадылар. Мунда ол, оьз йолдаслары ман бирге 2020-ншы йылда яслар командалары арасында оьтпеге керек Европа чемпионатына аьзирленип баслайды. Тек сол йыл коронавирус юкпалы маразынынъ яйылувыннан себеп чемпионат оьткерилмеген.
Сонъында Муждаковты Нижний Новгородтынъ «Торпедо» командасына арендага аладылар. Мунда, бу клубтынъ сырасында, ян авырувшылар эм каравшылар арасында юритилген тавыславдынъ сырасыгында Азиз командадынъ энъ ийги ойнавшысы деп белгиленген.
Быйыл коькек айында Азиз оьз командасы ман бирге Бразилия элинде оьткен киши-футбол бойынша Дуныя кубогында катнаскан. Бу халклар ара турниринде ол сонынъ энъ ийги ойнавшысы болып танылган (5 ойында куьндеслерининъ капыларына 5 топ киргисткен).
Оннан алдын навруз айында Азизди эндигиси киши-футбол бойынша Россиядынъ миллет бас йыйылыс командасына шакырдылар эм ол сонда буьгуьнлерге энъ де яс эм оьнерли ойнавшылардынъ бириси болады. Россия йыйылыс командасы аьли Кыргызстаннынъ йыйылыс яслар командасы ман йолдаслык йолыгыс оьткерген. Сол биринши ойында ок Азиз элимиздинъ йыйылыс командасы сырасында куьндеслер капыларына оьзининъ биринши тобын киргисткен. Сырагысында бизим команда 6:1 эсап пан енъген.
Экинши йолыгыс Сербия командасы ман болып оьтти.
Буьгуьнлерде Азиз – отпускта, оьзининъ ата юрты – Терекли-Мектеб авылында. Шилле айынынъ ызында ол тагы да Тюменьге кайтаяк, оьз йолдаслары ман бирге Россиядынъ киши-футбол бойынша янъы чемпионатына эм элимиздинъ кубогы уьшин турнирге аьзирлик коьрип баслаяк.
Команда ман бирге узак эм каныгыслы аьзирленуьвлер, энъ де маьнелиси, бир ойыннан баскасына ийгиден-ийги ойын коьрсетпеге шалысув, тек енъуьвге ымтылув, йогары спорт коьнъили эм шынты куьрес негизинде беркиген касиети Азиз Муждаковты спорттынъ бу кебининъ бийиклигине алып барады. Бизим яс эм алдыда уьйкен келеектегиси болган ердесимиз акында буьгуьнлерде Тюмень баспа изданиелери эм социаллык тармаклары аз язбайдылар. Мысалы кепте, быйылдынъ 11-нши коькек айында «Тюмень» киши-футбол клубынынъ толтырувшы директоры Денис Харин мен юритилген хабарласувды белгилегим келеди. Сол хабарласувдынъ атына эс этейик: «Тюмень» киши-футбол клубынынъ толтырувшы директоры Денис Харин: «Биз Азиз Муждаковтай ойнавшыларымызды онда-мунда таслап олтырмаякпыз». Мунда ердесимиз акында биринши абзацта ок булай деп язылган: «Россиядынъ йыйылыс командасынынъ «курыгы» Азиз Муждаков «Тюмень» МФК-ына кайтаяк».
Сол соьзлердинъ тоьменинде Азиздинъ уьйкен туьсли суьврети ерлестирилген. Оннан сонъ журналисттинъ Харинге берген: «Олай дегенинъиз, оны сатпага яде кайтадан арендага бермеге деген ниетинъиз йок, солайма?» – деген соравы баспаланган. Сога етекши: «Элбетте, йок. Муждаковты Россиядынъ миллет йыйылыс командасына шакырадылар. Биз ондай ойнавшыларымызды онда-мунда таслап болмаякпыз. Биз ога сенемиз, онынъ етискен уьстинлигин коьремиз. Бир соьзсиз де, Азиз эндиги ойын кезегине «Тюменьнинъ» санында аьзирленип баслаяк», – деп яваплайды.
Бу ерде мен солай ок киши-футбол бойынша Россиядынъ яслар йыйылыс командасынынъ бас тренери Сергей Абрамовтынъ аьли оьтип бараяткан 2022-2023-нши йылдынъ акында эткен комментарийинде «21 ясына дейим энъ де ийги ойнавшы» деген номинациясы акында оьз ойын билдируьвин белгилемей болмайман.
«21 ясына дейим энъ де ийги ойнавшы» деген атты казанув сырасында туьрли позициялары болган футболшылардынъ бар болганы суьйинтпей болмайды. Бу баьри яслар да енъуьвши болмага тийисли, ама мен оьзимнинъ сайлавымды этемен…
Нападающийлер арасында мен айлак та сийрек йолыгатаган «курык» позицияда ойнайтаган Азиз Муждаковты сайлайман. Оькинишке, бизде Суперлига оьлшемине дейим коьтерилип эм сонда калган яс ойнавшылар коьп тувыл. Азиз йылдан-йылга усталыгын оьрленте береди эм оьзининъ болымлыгын коьрсетеди, соны статистика да шайытлайды», – деген элимиздинъ яслар йыйылыс командасынынъ бас тренери.
Элбетте, сондай белги беруьвден арканъда канатлар оьскендей болады. Тек болса да баска бир ягыннан сол канатлар – куьшли эрктинъ эм кайратлы спорт яннынъ канатлары болып бизим яс ердесимизди янъы турнирлерге эм енъуьвлерге коьнъиллендиреди. Янъыларда ол оьзининъ атайы Шаври мен бизим редакциямызда болды. Биз Азиз бен спорт, футбол акында хабарладык эм мен бу бийик бойлы, берк каркыралы, ыспайы, каьмбил эм соны ман бирге аьруьв аьдемшилиги эм ийги тербиясы болган яс йигитимизде бизим халкымыздынъ, савлайы Россиядынъ келеектегиси барлыгын сезбей болмадым. Азиз мага аьлемет куват пан буьгуьнги эм ийги танълагы куьнге сенимлик берди эм ,соны ман бирге спорт – ол тынышлык экенине эм ызында енъеегине ынандырды.
Савлык эм етимислер сага, Азиз!
М.Ханов.
Суьвретлерде: Азиз Муждаков Россиядынъ йыйылыс командасынынъ сырасында Кыргызстаннынъ йыйылыс командасынынъ капыларына топ киргизген сонъ; А.Муждаков (йогарыдагы сырада онънан биринши).