Быйыл, 25-нши январьде, Дагестан Аькимбасы Сергей Меликовтынъ республика яшавшыларынынъ соравларына тувра линия аркасы ман яваплар бергени дагестан ямагатынынъ маьнели оьзгерислерининъ бириси болып саналады.
Сол шарадынъ акында оьз ойы ман бизим экспертимиз, «Единая Россия» Савлайроссиялык политикалык партиясынынъ Ногай ерли боьлигининъ толтырувшы секретари Амирхан Межитов боьлисти.
– Республика етекшиси Сергей Меликовтынъ Дагестан яшавшылары ман тувра линия аркасы ман хабарласаягы акында дагестанлылар бир неше куьнлер алдын билетаган эдилер. Сол себептен аьли де куьнибурын тувра линияга 2 мынънан артык соравлар туьстилер, сонынъ алдында соравлар оьлшеми тагы да эки кабатка артты.
Оьзининъ тувра линиясынынъ басында ок Сергей Меликов дагестанлыларга РФ Президенти Владимир Путиннинъ курсын белсенли яклайтаганы уьшин разылыгын билдирди эм Украинада юритилип турган специальли согыс операциясы заманында халктынъ власть янында тыпакласувынынъ маьнелигин белгиледи.
Халктан туьскен соравлардынъ бир кесегин таза ишер сув, кокысты тайдырув, канъгып юрген ийтлер маьселеси мен бирге экология соравлары деп белгилемеге болаяк эди. Эртеректе билдирилгенлей, соравлардынъ хыйлысы социаллык тармагы бойынша берилдилер. Сондай соравлардынъ бир хыйлысын йорыгы ман соларды шешпеге борышлы болатаган муниципаллык властьлерине йибермеге болаяк эди. Сол ок заманда бир кесек маьселелер тувра эфир юрип турган аьсерде солар уьшин яваплы етекшилерге тапшырылды.
Тувра линия соны ман бирге властьтинъ эм гражданлардынъ оьзлери ара хабарласувга уьйкен суьйимлиги эм аьзирлиги барлыгын аян коьрсетти. Сондай хабарласувда гражданлардынъ катнасувлыгынынъ йогары оьлшемлиги республика яшавшыларына тек олардынъ соравларын шешуьв мен каьр шегуьв тувыл да, оларга боьтен де бек эки яклы байланыс кереклигин шайытлады.
Дагестан ямагатында эндигиси аьдемлерде маьнели соравларды шешуьв бойынша яваплылыкты оьз мойынларына алмага деген керексинуьвлик тувмага аьзир болган. Сонынъ акында ямагат секторынынъ ваькили болган бир аьдем тувра кепте айтты. Онынъ ойына коьре, Дагестанда аьли 2600 коммерциялык деп саналмайтаган биригуьвлер бар, солардынъ хыйлы кесеги оьз бажарымлыгын коьрсеткенлер. Солар буьгуьнлерде, эгер властьлер гражданлардынъ маьселелерин шешпеге деп айырым борышлар алдыларына салгандай болса, солар ман каьр шекпеге амаллары бар.
Тувра эфирдинъ барысында билдирилген сондай ой Дагестанда гражданлар ямагаты маьнели маьселелер эм соларды шешуьвдинъ йорыклары тоьгерегинде ямагат сенимлигининъ эм социаллык бирлесуьвдинъ йогары оьлшеми болганын талаплайтаганын бир неше кере шайытлап коьрсетти. Коррупция ислери, ыршувет алувлар яде айырым чиновниклердинъ аьдемлердинъ керексинуьвлерине мисетсинмей каравлары акында бир неше анонимли билдируьвлери бизде гражданлар туьрли ямагат ислерине эндигиси оьзлери явап бермеге аьзирлигин аянлады.
Сыр тувыл деп ойлайман, бизде республикада коьп аьллерде маьнели ой-ниетлер тоьгерегинде тыпакласув аьелдинъ, кардаш-ювыклардынъ, тенъ-дослардынъ япсарларынынъ аргы ягына шыкпайды. Сол себептен НКО-дынъ ямагат-политикалык маьселелерди шешуьв аьрекетине кирисуьви, бир соьзсиз де, гражданлар ямагатынынъ субъектлерининъ оьз ара аьрекет этуьв кеплерин байытар.
Тувра линиядынъ барысында соравларды ойласувда бирерде чиновниклердинъ яшавшылардынъ муктажлыкларын битирип болмавы патшалык пан аьллесуьвдинъ туьрли кеплерин туьзуьв мен байланыслы болган гражданлар белсенлигин коьрсетуьвдинъ маьселелерин туврадан-тувра козгавын белгиледи.
Дагестан етекшисининъ тувра линиясыннан сонъ республикалык бюрократия сонынъ барысында туьскен соравларга тек явап беруьви мен солардан басын алмас деп сенгим келеди, – деген Амирхан Межитов «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ хабаршысына.
