Енбийке Елкайдаровна Эдильбаева оьзининъ яшавын ер юзиндеги энъ онъайлы кеспилерининъ бириси окытувшы кесписине багыслап келеди. Окытувшы Ногай шоьллигининъ тоьсинде кенъ яйылып конган конаксуьер Кумлы авылында, 1957-нши йылдынъ навруз айынынъ 11-нши куьнинде тувган. 1975-нши йыл ерли мектебин тамамлаган сонъ, окытувшы болаякпан деген мырады оны Карашай-Шеркеш педагогикалык институтынынъ миллет боьлигине аькелди. Институтты етимисли тамамлаган кызды Тукуй-Мектеб авыл мектебине куллык этпеге йибердилер. 1986-ншы йыл аьел аьллерине коьре, ога аьели мен Кизляр районынынъ Новокрестьяновское (Яментен) авылына коьшип, ерли мектебинде ана тил эм адабиатыннан окытувшы аьрекетин басламага туьсти.
Окытувшы балаларда ана тилинде ярасык соьйлемеге, онынъ теренлигин, байлыгын сезбеге, ана суьт пен тамырга синъген ногай тилге суьйимди соьндирмей, куьннен-куьнге оьрлендирмеге уьйкен куьшин салып келеди. Онынъ етекшилиги мен ерли мектебте ана тилинде кызыклы шаралар, ярыслар, олимпиадалар озгарыладылар.
Йыл сайын онынъ окувшылары мектеб, район, республика бойынша ярысларда, олимпиадаларда ортакшылык этип енъуьвши орынларына тийисли болып кайтып, авыл мектебининъ сыйын-абырайын коьтерип келедилер. Тек янъыларда, Халклар ара ана тилининъ куьнин байрамшылавда, онынъ 7-нши класс окувшысы Алина Етмишова «Ана тилининъ экинши тыныс алувы» деген республика бойынша ярысында «Сочинение. Ана тилининъ сакланувына меним карасым» деген номинациясында енъуьвши болып шыккан. Оьзи куллык этетаган мектебте ол ана тилиннен кабинетин де йогары оьлшемде кеплендирген. Онда кирген аьр бир окувшылары ногай халкынынъ бай дуныясы ман таныспага амал табады, оьз исин яны ман суьйген окытувшыдынъ етекшилиги мен ногай халкынынъ бай аьдетлери, ойынлары, йырлары, такпаклары, белгили шаирлерининъ, язувшыларынынъ асарлары ман танысып, ногай тилиннен билимлерин оьстирип келедилер.
Оны ман йогары оьлшемде кепленген кабинет «Ана тилиннен энъ ийги кабинет» деген республика бойынша ярысынынъ «Ногай тил» номинациясында 3-нши орынга тийисли этилген. Оьз исининъ устасы, ана тил эм адабиатыннан окытувшы Енбийке Елкайдаровнадынъ кырктан артык йыллар бойы яс несилди билимлендируьвге каратылган иси Эли мен билгиленмей калмады.
Буьгуьнлерде кыскаяклы йогары дережели окытувшы, Дагестан Республикасынынъ билимлендируьвининъ отличниги, билимлендируьв тармагында етискен уьстинликлери уьшин Россия Федерациясынынъ ортак билимлендируьвининъ сыйлы куллыкшысы деген атына тийисли этилинген. Ис ветераны деген атын уьстинликли юритеди. 2007-нши йылда РФ энъ ийги окытувшыларынынъ ярысында, солай болып, 2010-ншы йылда «Ана тилиннен энъ ийги окытувшы» деген республика бойынша ярысынынъ «Ногай тил» номинациясында катнасып енъуьвши болып шыккан.
Енбийке Елкайдар кызы – оьнерге бай аьдемлердинъ бириси. Ол оьнерли йырлап та, иштеги ойларын сыдырага айландырып та, ясап эм тигип те болатаган уста окытувшы. Сол баьри ийги касиетлери, билими, усталыгы, уьйкен аьдемшилиги мен ис йолдасларынынъ, оьз окувшыларынынъ, авыл яшавшыларынынъ арасында сый-абырай казанган. Сол бай ишки дуныясынынъ ийги сапатларын ол ана тилине суьйимин тербиялавда окувшыларына коьширип келеди. Олар да окытувшысынынъ салган ак кыйынын акламага шалысадылар, дайым ога ымтыладылар.
Окытувшы кыскаяклы гуьл шешекейлерин оьстирмеге де бек суьеди, яз шакта онынъ азбары туьрли-туьсли шешекейлер мен ярасыкланады. Ол оьз исин яны ман суьйген куллыкшы болып калмай, оьз аьвлетлерининъ куьезине суьйинген наьсипли ана да болады. Ол ян косагы Омирбек пен Эдия кызын эм Эдиге увылын оьстирип, яшав йолына онъладылар. Олар буьгуьнлерде суьйген кеспилери бойынша куллык этедилер. Балдан таьтли бес йиенлери Абдурагим, Имам, Азим, Мухаммад эм Умар нагашакасы ман энесининъ окувдагы етимислери мен олардынъ куьезин арттырып келедилер.
Онъганнынъ эки яхшылыгы бир келер дегенлей, Енбийке Елкайдаровнады келеятырган тувган куьни мен эм Хатын-кызлар байрамы ман кутлайман, берк ден савлык, куллыгында келеекте де бийик етимислер йорайман. Халкымызда сондай исин яны ман суьйген окытувшылардынъ саны коьп болсын деймен!
Г.Нурдинова.
Суьвретте: Енбийке Эдильбаева.