Ана тилин саклавдынъ негизи

Ана тилге суьйим эм сый бала шактан тербияланып келмеге тийисли. Саьбийдинъ биринши окытувшылары – ол ата-аналар боладылар. Олар бизде ана тилимизди терен билмеге тувыл, маданиятымызга да суьйимди оьстирип келедилер. Ата-аналарымыз бизге ана тилиндеги халк эртегилерин, такпакларын, айтувларын, аьдетлерин, йырларын суьйдирип келеди. Ана тил – ол тувган уьйдинъ эм йылы тандырдынъ белгиси болады. Тил – ол халктынъ яны, коьплеген несиллердинъ оьмирлик иси, бизим бас эм баалы байлыгымыз. Эм буьгуьнлерде ана тилимизди бааламага, оны оьрлендирмеге, оьстирмеге аьр биримиздинъ бас борышымыз болып калады. Сол баалыкты окытувшыларымыз мектебте де аьр бир окувшыга да синъдирмеге куьш салып келеди.

Янъыларда Ленинаул орта мектебинде ногай тил эм адабиатыннан юмалыгы оьтти. Юмалыктынъ басында китап выставкасы уйгынланган эди. Выставкада окувшылар, окытувшылар эм мектеб конаклары туьрли ногай язувшыларынынъ, шаирлерининъ ана тилиннен китаплери мен таныспага амал таптылар. Солай болып, 5-нши класстан алып 8-нши класска дейим окувшылар «Ана тилдинъ байлыгы» деген ярыс КВН-ында ногай тилиннен оьз билимлери мен сынастылар. Ярыс бек кызыклы оьтти.
«Дуныядынъ ярасыклыгы саьбийлердинъ коьзлери мен» деген суьвретлер ясав ярысында 2-нши класстан алып 11-нши класска дейим окувшылары оьз ясав оьнерлерин коьрсеттилер. Ярыс катнасувшылары 9-ншы класс окувшылары Н.Асманбетова, Г.Кельдибаева биринши орынга, 5-нши класстан Д.Кенжегулова, М.Сахтаев, 6-ншы класстан Р.Етмишева 2-нши орынга, 5-нши класс окувшысы Н.Отегенов, 4-нши класстан Л.Джумандыкова 3-нши орынга тийисли этилдилер. «Ана тилинде ятлавлары» деген флешмобы, солай болып, 5-нши классында «Антонимлер – карсы маьнели соьзлер» деген ашык дериси де йогары оьлшемде уйгынланып оьттилер. 5-6-ншы классларынынъ балалары «Поэзия толкынында» деп аталган ятлавды окув ярысында ятлавды яттан эм окымыслы окып, баргылы орынларга тийисли болдылар. Айтпага, сол ярыста 3 звенолары катнастылар, кишкей звеносыннан Д.Етмишева 1-нши орынга, А.Отегенов 2-нши орынга тийисли этилдилер. Орта звеносыннан 5-нши класс окувшысы Н.Отегенов 1-нши орынга, 6-ншы класс окувшысы М.Етмишева 2-нши орынга, 5-нши класс окувшысы А.Карагужин 3-нши орынга тийисли болдылар. Бас звенодан 11-нши класстынъ окувшысы Б.Сартаева 1-нши орынды, 9-ншы класс окувшысы Н.Асманбетова 2-нши орынды, 8-нши класс окувшысы Л.Етмишева 3-нши орынды бийледилер. Мектеб окувшылары ана тилиннен юмалыгы бойынша оьткен баьри ярысларында да белсенли ортакшылык эттилер. Ана тилиннен юмалыгында олар оьз билимлерин сынап, байытып, билмеген затларына уьйренмеге амал таптылар. Соьйтип, ана тилине багысланган юмалыгы пайдалы эм кызыклы болып оьтти.
Элина Отекаева,
Ленинаул орта мектебининъ ана тил эм адабиатыннан окытувшысы.
Суьвретте: ана тилине багысланган юмалыктынъ катнасувшылары.