Календарь бойынша белгиленген байрам куьн- лер аз тувыл. Сол байрамларга косылатаганлар да боладылар.

Уьстимиздеги йылдынъ казан айынынъ 4-нши куьнинде Россия Президенти Владимир Владимирович Путиннинъ Указы ман казан айынынъ уьшинши каты куьни Россия бойынша Аталар куьни деп токтастырылган.
Бу куьн байрам кебинде баска коьп эллерде белгиленеди. Биринши болып, бу куьнди белгилев ойы бир шет эллер кыскаяклысына 1909-ншы йыл келген. Сол куьнди белгилев ойы келгени теренге кетеди. Бир неше билдируьв булакларга коьре, ис килседе Ана куьнине багысланган шарада болган. Ата колында оьскен кызалак, атадынъ сыйы анадыкыннан неге кем болмага керек деп ойлаган болар. Ол балаларына оьзи ата эм ана болган атасынынъ эки кере де алган хатынлары оьлип, тул болып калганын, оьзи алты балады оьстирген эсине туьсирип, бир аз кайгырып та алган. Атадынъ сондай коршалавын, балалары уьшин яны авырувын коьрген кызы Ата куьнин белгилевге власть органларына оьз тилегин салган, оны яклаганлар да бек коьп болды эм биринши болып, Ата куьни 1910-ншы йылда тамбыз айынынъ 19-ншы куьнинде белгиледилер. Россия Федерациясында болса, бу куьн энъ де янъы байрамлардынъ бириси болып туры. Бу йылдынъ казан айынынъ уьшинши каты куьнинде бизим элимиз биринши кере белгиледи.
Ойлап карайык, аналарымызга ятлавлар да багыслаймыз, алгыслаймыз, сыйлаймыз. Аталардынъ яшавымызда орыны уьйкен болса да, оны эсимизде сакласак та, онынъ баалыгын асарларда коьп язувшылар да, поэтлер де коьрсетпейдилер.
Ата – ол баладынъ яшавында бек маьнели орынды алады. Ана оьз баласын соьз бен уьйрететаган болса, ата коьп ерде оьзи уьлги болады. Балады тербиялавда онынъ, боьтен де эркек балада, уьлиси бек уьйкен. Ата деген, меним ойыма коьре, коьп соьзли болмага керек тувыл, онынъ бир соьзи де ерге туьсирилмей, айтылганы этилмеге керек. Ол баласына эм сыйлап алган хатынына оьзи коршалавшы эм яклавшы болады. Аталар кайдай да боладылар; аьели уьшин тав авдарганлар да, бу байрам куьни белгиленип басланганда, айтпага ша керек болмаган болса да, ярайды, ама айтпасак та болмас, аьелди каьпикке де санамай, балалары кайда оьскенин билмейтаганлар да.
Аьли биз байрам акында язганнан сонъ, соьзимиз ийги аталар акында.
Яшав бойынша, бу байрам кимге карап белгиленген, сондай аталар ман да расамыз. Ойсыз аналардынъ абытларына коьре, атадынъ колында оьсетаган кайдай тербиялы балалар да боладылар. Ол оьзи ата, оьзи ана болып, хатынга келисли эм тийисли куллыкларды да этип уьйретеди. Тек ата тербиялаган балага карап, бу анасыз оьскенин анъламайтаган ерлер де болады. Сога коьре, атадынъ орыны анадыкыннан коьп баскаланмайды экен деген ойга да келемиз. Бу ерде мен атайларымыздынъ айткан акыллы соьзлерининъ бириси «Ана – алтын, ата – ез», – дегенине карсылатып, олар экеви де – алтын, – деп айтар эдим.
Г.Сагиндикова.