Янъы окув йылынынъ басланув шагы ювыклап келгенде, мектебке биринши кере бараяклар да, эртеректен окув аьрекети мен таныс болганлар да, олардынъ ата-аналары да тынышсызланып, «куьйгелеклеп» баслайдылар. Тек аьр бирисининъ тынышсызланувы бир баска, балалар болса, янъы кийимлер, китаплер, калемлер алмага алгасайдылар, ата-аналар болса, оларды кийиндируьв, кыскаша айтканда, окув йылына аьзирлев акында ойланадылар. Биревге де ясыртын тувыл, араларында оьз балаларын суьйген аьлде аьзирлеп болмайтаганлар да боладылар, баасыннан- баасын алмага суьйген ата-аналар да, оьзек те, йолыгадылар. Онынъ акында соьз козгасак, коьп соьйлемеге керек болады.
Аьли соьзимди бизим районымыз бойынша окув аьрекети кайдай аьлде болар экен деген ниет пен баслайым.
Мен оьзим де мектебте окув бардыратаган уьш баладынъ анасы боламан, бес айдан бери окытувшы ман коьзбе-коьз коьриспеген балалардынъ билими кайдай болмага керек деген сорав мени кыйнамай болмайды. Оьзек те, язгы тыншаювлар болмага керек, сол аьдетти бирев де сызып тайдырып болмас. Оьмир бойынша болып келетаган уьш айлык язгы тыншаювларда балалар (айлак терен билимли яде оьзлерининъ байыр талабы болмаганлар болмаса) билгенлерин де мутатаган эдилер, сога коьре, окув йылдынъ баслапкы куьнлеринде окувшыларга да, окытувшыларга да иске кирисуьв тыныш болмайтаган эди, бес айлык «тыншаювдан» сонъ балалар кайдай билимлерин коьрсетер экен.
Бу ерде билимлендируьв тармагынынъ бир неше куллыкшылары: «Кайтип, биз ис аьрекетимизди бардырганмыз, балаларды дистанционлы аьлде окытканмыз»,- деп айтпага да боладылар. Оьзек те, окытувшылар, коьзбе-коьз балалар ман коьрискендей этип, дерислерге аьзирленген де боларлар, тек балалар олар берген билимлерди тийисли аьлде алмадылар деп ойлайман.
Бириншилей, бир ерде олтырып, ызлы-ызыннан бир деристен сонъ, баска дериске коьшуьв де тыныш тувыл эди, неге десе балалар оьз тенълери мен де коьриспеге кереклер, ийгиди оьзине мысал да этпеге керек болады, танапыс кашан да керек. Баьримизге де белгили болганлай, класс айырым бир коллектив болады, сога коьре олар бир-бирисине коьрим де боладылар, балалар араларында окув ягыннан базлас та болатаган эди. Меним ойымша, сол да окувшыдынъ окувга аваслыгын коьтеруьвге себеп болатаган эди.
Оьткен окув йылдынъ сонъгы шеригинде балалар ман да, окытувшылар ман да тувра катнас болмады.
Коьплеген аьеллер балаларын дистанционлы окув аьрекетине киритуьв уьшин тийисли алатлар ман канагатлай алмаганларды да коьрдик, Интернет байланысы осал болып, кыйынлыкларга да йолыкканлар болдылар.
Окувдынъ дистанционлы кеби бизим балаларымызга онъыслы болмады эм армаганда сондай окув кеби болса, келеекте де болмаяк, бизим келеектегимизге де уьйкен етиспевлик келтириледи.
Окувдынъ сондай кепке келуьвининъ бас себеби – элимизге келген зарарлы мараз. Сол мараздынъ кенъ яйылувында оьзимиздинъ де коьп куьнамиз де болды эм болып та туры. Яшавшылар тийисли йорыкларды тутпайдылар, бир-бирисин де ойламайдылар…
Алдымызда – янъы окув йылы, сол окув йылы кайтип басланар экен, вайымсыз аьдемлердинъ эткен ислерине, ойсыз абытларына коьре, балаларымыз окувды дистанционлы аьлде бардырар ма экенлер? Сол болатаган болса, тек билимли келеектегиди тувыл, психологиялык ягыннан да кемшилиги бар аьдемлер мен ямагатымыз, бир маьселесиз, канагатланады.
Соравлар да, эрисуьвлер де коьп, тек заман коьрсетер, шыдамымызды тутып карап турайык.
Г.Сагиндикова,
РФ Журналистлер союзынынъ агзасы.
