Бу йыл Уллы Енъуьв келгенли мерекели йыл болмаса да, аьр йыл сайын биз бу байрамга бек уьйкен маьне берип караймыз, бир баскаша аьзирлик те коьремиз.
Уллы Аталык согысы акында коьплеген шыгармалар, китаплер, салынган художестволы фильмлер бар. Биз солардан согыстынъ катылыгын, аьдем яшавынынъ бир баасы да болмаганын коьремиз. Бир-бир шыгармаларды, кинофильмлерди толы коьнъил мен карап та болмайсынъ. Биз – яс несилге солар аркалы согысты коьргенлерге кайтип яман болады, сол йолларды оьткенлердинъ сезимлери кайдай болган экен.
Наьсибимизге, биз сол согыс ветеранларын коьргенлер несилиннен, солардынъ оьзлерининъ хабарларын аз болса да, эситкенлерден боламыз. Бизим балаларымызда энди сондай амаллар йок. Олар тек кайдай болса да, бир булаклардан билееклер.
Согыс – бек авыр оьзгерис, коьплерге зыян келтирген. Нариман авыл яшавшысы Кантемир Салиевич Тенгизов та сол согыста болып, бизим яркын келеектегимизге оьз косымын эткен. Ол 1924-нши йылдынъ казан айынынъ 19-ншы куьнинде тувган эди. Ол завыклы яслыкты да, суьйинишли куьнлерди де коьрмеген деп айтпага боламыз, неге десе онынъ яшав оьмирининъ сол шагында согыс басланады. 1943-нши йылдынъ коькек айынынъ 1-нши куьнинде, заманы еткенлей ок, аьскер сырасына шакыртылады. Сол куьн ол колына савыт алып, 88-нши номерли мергин полкынынъ сырасына турды. Согыста 9-ншы мергин полкынынъ сыраларында согысты. Сол йылдынъ язында каты яраланган эди.
Уллы Аталык согысынынъ аьр бир катнасувшысынынъ яшав оьмири – Элдинъ тынышлыгы уьшин куьресуьвде ийги коьрим. Коьплеген йигитлеримиз куьлле туьсип янган дав майданларда йыгылдылар, сол майданларда олардынъ не шаклы кан тамшылары актылар, буьгуьнлерде сол майданларда, язлык шакта аткан кызыл майталканлар сол тамшылардан оьседилер деп те айтыладылар.
Биз аяк баскан тогайлар да аьскершилердинъ, тынышлы яшавшылардынъ кан тамшылары ман дымкылланган. Сонынъ уьшин биз сол аьдемлердинъ эстелиги уьшин разы болып, тынышлы яшавды сакламага борышлымыз. Биз солардынъ атларын бир де мутпага керек тувылмыз.
Тек ветеранлар тувыл, булай тынышлы яшавда да аьдемлер бу дуныядан кетедилер, ама эс олар акында тири болмага керек.
Кантемир Салиевич Тенгизовтынъ ийги аты, асабалыгы онынъ балаларынынъ, уныкларынынъ, немерелерининъ эслеринде, бир де мутылмаяк.
Олар бу куьнлерде атайынынъ онлаган коькирек белгилерин аявлап саклайдылар. Сол белгилер арасында «За Победу над Германией», эстеликли медальлери, Уллы Аталык согысынынъ экинши дережели ордени, Жуков атындагы медали эм сондай баскалар бар.
Тезден элимиз Уллы Енъуьв куьнин белгилейди. Аьдетинше Оьлимсиз полк та юреек, сол сырада элимиздинъ туьрли калаларында Тенгизовлардынъ тукымынынъ агзалары атайы Кантемирдинъ суьвретин алып, сол сырага тураяк. Сол Уллы Енъуьвдинъ балаларына – уллы борыш!
Г.Курганова,
РФ Журналистлер союзынынъ агзасы.
Суьвретте: К.Тенгизов.