Бу материкте бар айванлар эм куслар баска бир ерде де йок. Австралия баска эллерден оьзининъ аьлеметлиги мен баскаланады. Бу материк орынласкан ер мынълаган йыллар артта туьзилген эм аьли де туьрленмеген. Австралия океанлар ман корсаланса да, сувдынъ астында бир де калмаган. Бир заманда ол Гондвана деген материктинъ кесеги болган, сонъында материк боьлинген эм онынъ орынында 5 айырым материклер туьзилгенлер.

Европа яшавшылары, биринши болып кенгуру айванды мунда коьргенлер эм уьйкен сейирге калганлар, сонъында бу айваннынъ суьврети элдинъ гербында ясалды.
Утконос айванды коьрип, савлай дуныя аьлимлери сейирге калганлар – туьги бар бурынлы баьпий юмырткалайды, сол аьлемет тувыл ма? Аьлиги заманда да, коала аювы кишкей балалары ман аркасында бизим юзимизде куьлемсирев тувдырады. Австралияда мойынында плащ оратылган шегерткилер бар, олар арттагы аякларында ювырып юредилер, оларды ерли яшавшылар динозаврларга усатадылар. Коьбиси сийрек йолыгатаган айванлар балаларын курсагындагы дорбада алып юредилер – боьрилер, кемируьвшилер, ярганат шышканлар эм баскалар. Баьриси сондай айванлардынъ 25 кеби бар. Бу материкте сийрек ярасык куслар да коьп.
Австралиядынъ ярасык табиатын саклав ниет пен онынъ ерининъ 3 проценти тийилмеге ярамайтаган заповедник деп белгиленген.