Аьлиги заманларды кайбиримиз де ийги деп айтып болмаймыз, элимизге кыйынлыклар болып турады. Россиядынъ экономикасын, бойсынмаслыгын, оьрленуьвин токтатувга, тоьменлетуьвге, бузбага каратылган санкциялар кашан да бизим яшав-турмыс аьллеримизге де оьз туьрленислерин этеди. Баалар оьседи, соны ман бирге бизим тынышсызланувымыз да оьседи.
Россия Президентининъ пресс-секретари Дмитрий Песковтынъ айтувына коьре, Россия Оькиметинде премьер-министр Михаил Мишустиннинъ етекшилеви астында баалардынъ коьтерилуьви мен байланыслы аьллерди тебенлетуьв уьшин баьри амалларды алатаган штаб туьзилген.
Дагестан Республикасы бойынша регион экономикасынынъ оьрленуьвининъ берклигин аьжетсизлев бойынша штаб туьзилген. Республикамыздынъ аькимбасы Сергей Меликов буьгуьнлерде яшавшылардан оьтпекке баалар оьсетаганы акында шагынувлар келетаганын айтты.
– Кайтип халклар ара санкциялар оьтпектинъ баасына тиедилер, эгер озган йыл аьзирленген болса ун? Яде баска товарларга, эгер олардынъ шыгарылувы доллар ман байланыслы болмаса? Бааларды оьстирип сататаганларда намыс йок, биз оларды аянлап, айыпламага баьри амалларды да тутаякпыз, – деп катырып соьйледи ДР Аькимбасы.
ДР Оькиметининъ председатели Абдулмуслим Абдулмуслимов бааларды коьтеруьв аьллерди билуьв ниет пен бир неше сатув этилинетаган ерлерде болды. Онынъ айтувы ман, баалар коьтерилген.
– Рыночный экономика заманында яшайтаганымыз баьрисине де белгили, ама биз тек пенсияга, энъ де киши кыйын акка, балаларга тоьленетаган акшага яшайтаган аьеллерди мутпага керек тувылмыз. Азык-туьлик яктан кавыфсызлыгын аьжетсизлев тармагындагы аьллер бизди тынышсызландырмай болмайды. Мен предпринимательлерди энъ де керекли товарларга бааларды коьтерменъиз деп шакыраман. Россия эм Дагестан еринде профильли министерстволар, ведомстволар ислеятырлар, депутатлар корпусы, предпринимательлер мен бирге ойласып, тийисли амалларды алармыз, – деди премьер-министр.
А.Абдулмуслимов бааларды коьтеретаганларды намысландырды. Бизим аьскершилер Украинады коршалавда янларын бередилер, бир-бир оптовиклер болса, складларын киртлеп, баалар кайзаман оьсер экен деп карап турадылар.
Ногай районында бу сорав бойынша куллык юритиледи. «Ногайский район» МР экономикасынынъ оьрленуьвининъ берк- лигин аьжетсизлев бойынша Оперативли штаб туьзилген. Ногай районынынъ аькимбасынынъ орынбасары Хамидулла Саитовтынъ айтувы ман, бу штабтынъ сырасына район организацияларынынъ етекшилери, специалистлери, авыл аькимбаслары киредилер.
– Оперштабтынъ кенъеслери айда бир кере, керек болса, оннан да эрте оьткерилеек, юма сайын респуб- лика эм район етекшилерине бу сорав бойынша аьллер кайдай экени акында билдируьвлер этилинеек. Буьгуьнлерде баалар коьтерилген, биз сондай ерлерди аянлав эм амаллар тутув бойынша ислеймиз. Куьн сайын уьйкен деген супермаркетлерде баалар оьсуьвин тергев ниет пен рейдлер оьтеди, баалардынъ мониторинги юритиледи. Аьлиги заманда туькенлерде керекли баьри товарлар да бар, – деп хабарлайды штаб етекшиси.
Рейдлер юритиледи, мен оьзим де администрациядынъ экономикалык боьлигининъ куллыкшылары ман бирге туькенлерде болдым. Баалар аз болса да коьтерилген. Мен янъыларда ун алайым деп туькенге барган эдим, каплар ман ун толып туратаган ер боп-бос эди, кене оьтпекке баа туьр- ленмеген. Азык-туьликке тувыл, техникага, баска товарларга да косылганын коьремиз. Мен хозяйстволык туькеннен оьзиме керек бир алат алмага барган эдим. Сол алаттынъ кутыгында 1250 маьнет деп язылган баады бузып, 1950 маьнет деп маркер мен язылган. Соьйтип, биз дурыс этемиз деп ойлайды ма экен туькенши? Сога да намыс керек деп эсиме келеди. Сен сол товарды косылган баа ман алмагансынъша, кайтип сондай затлар этпеге болады?
Ногай районында администрация экономикалык боьлигининъ билдируьв- лерине коьре, секердинъ килограммы 85 маьнет болган (44 % -ке оьскен), бир кап ун (45 килограмм) 1300 маьнет болган (24%), пыхыдынъ баасы – 44 маьнет (69 %), бир литр суьт орташа 30 процентке оьскен, каймак (1 килограмм) – 47 процентке, пыслак 26 процентке коьтерилген. Бу орташа санлар.
Кашан да, аьллер кы- йынлы, болса да экспертлердинъ айтувларына коьре, элимизде бааларды коьтермей, оьзимизди яшатпага да, ашатпага амаллар бар. Баалар ман бирге тынышсызланувымыз оьседи, тек аьдемшилик касиети туьсуьв тувыл, йок та болып калады.
Навруз айынынъ 15-нши куьнинде савлайдуныялык потребительлердинъ ыхтыярларын саклав куьни белгиленди. Кайбиримиз аьр заманда да уллы элимиз бизим ыхтыярларымызды коршалап болар деген сеним мен яшаймыз.
Г.Бекмуратова.
