Ногай яс пан танысып хабарласканда, меним соравыма ойланмай, алмай-салмай: «Билесинъиз бе, юрегим балалай суьйди йыр йырламага!» – деди ол мага. Сонъ хабар барысында, ол мага булай айтты: «Яслай мен йырлар йырланатаган телеберуьвлер карамага суьетаган эдим. Боьтен де, сол телеберуьвлерде меним суьер артистлерим Батырхан Шукенов, «А-Студиясы» деген ансамбли йырлаган йырлары мага айлак та ярайтаган эдилер!» – деди. Мен де, сол сырт каладынъ орталыгында орынласкан «Октябрь» атындагы маданият уьйининъ яс артистиннен бир де айырылалмадым. Минезленип онынъ репетициясына барып та тынъладым. Яныма шакырып: «Сосы аьр бир йырынъ туьрлише неге занъырайды?» – деп те сорадым. Яс аьдем куьлемсиреп мага карады да: «Кайтип айтайым, аьр бир йырдынъ оьз анъы эм кылыгы бар, оьзининъ тарихи, оьз яшав йолы!» – деп мени сейирсиндирди.

Энди баьринъизди де сол яс пан таныстырайым: Меним янымда, аягын каты басып бараятырган, тавысын занъыратып, йырлары ман элимиздинъ газ болдырувшы бас каласынынъ яшавшысы, каладынъ «Октябрь» атындагы маданият уьйининъ яс артисти Ибрагим Карасов. Ол – муниципаллык бюджет управлениесининъ маданият орталыгынынъ клуб тармагы бойынша художестволык исти уйгынлав боьлигининъ артист-вокалисти. Тюмень каласындагы патшалык университетининъ студенти. Сол каламыздынъ маданият орталыгынынъ клуб тармагы бойынша художестволык исти уйгынлав боьлигинде 2019-ншы йылдан алып йырлавшы болып ислеп келеятыр.
– «Ибрагим Карасов Савлайроссиялык, регион бойынша вокалистлердинъ Гран-при конкурсынынъ лауреаты болады. Ол 2019-ншы йылда Крымда озган «Солдаты Антитеррора» деген патриотлык йырлары бойынша озган карав-конкурсынынъ – 1-нши дережели лауреаты, 2020-ншы йылда Ямал округы бойынша яс йырлавшылардынъ «Йыр япсарды билмейди» деген йыр конкурсынынъ 2-нши дережели лауреаты болады. Ол, оьзининъ йыр усталыгы ман Ямал еринде яс йырлавшылардынъ арасында енъип, 2020-ншы йылдынъ сонъында Челябинск каласында коьплеген регионлардан келген уста эм зейинли йырлавшылар ман базласып, оьзининъ йырларын йырлап коьрсетти. Сол «Йыр япсарды билмейди» деген XVII йыр конкурсынынъ финал кезегинде Ибрагим Карасов Урал регионында болган энъ де уьйкен эм сыйлы маданият яшавы бойынша шараларынынъ бирисинде катнасып, онынъ 3-нши дережели лауреаты болып шыкты.
– Талаплы, ярык эм кызыклы артист. Сол артистте вокал сулыплары толкынласады, артистлик усталыклары да бар. Онынъ репертуарында кенъ жанр диапазоны коьринеди: ол белгили совет йырларын, халк йырлары ман аьлиги заманнынъ энъ белгили эстрада йырларын араластырады», – деп язылган онынъ акында сырт каламыздынъ «Октябрь» атындагы маданият уьйининъ сайтында.
Ясырмай айтайым, каламыздынъ мынълаган яслары эм кызлары калада озатаган концертлерге, боьтен де, сол артистти тынъламага асыгып келедилер. Ибрагимнинъ аты тек Янъы Уренгой каласында белгили тувыл, оны сав Ямал регионында да таныйдылар. Ибрагимнинъ ярасык тавысы калада баьри концертлерде де занъыравы ман халкты сукландырады. Яс артисттинъ солай усташа оьз тавысын кулланып билуьвин, биз аьр концертлерде коьремиз. Ибрагим куьннен-куьнге оьзининъ йыр сулыбын оьстирип барады: сол уьш-доьрт йылдынъ ишинде яс артист оьзин ийги йыр дуныясында кайдай да бир болымлы эм талаплылардынъ бириси болып коьрсетти. Мен сол калада йырма алты йылдынъ бойы яшап келеятырман, коьплеген артистлерди де коьргенмен, коьплердинъ концертлерине де барганман, ама сондай туьрли йыр диапазоны болган аьдемди биринши кере коьрип, онынъ йырларын тынъламага айырып суьйдим. Онынъ йыр репертуары куьн сайын байып келеятыр. Буьгуьнлерде Ибрагимнинъ баьри йыр репертуарын санап болмастай, сондай да коьп эм сансыз. Кайбир онынъ концертлеринде аьр заманда да келген тынълавшылар, кол согып, артисттен онынъ йырларын кайта-кайта тилеп йырлатадылар. Ибрагим, меним ше, бир кыйланмай бизим ногай эпосты да йырга айландырып, йырламага да болаягына соьз йок. Сондай куьшли эм занъыравлы онынъ тавысы. Барган сайын сосы ястынъ тавысы авысып та, эр кисидинъ кылыгын алып аз-маз катып барады. Ибрагим оьскенлей, онынъ тавысы да оьседи эм туьрленеди. Барган сайын, йырлавшылар ман композиторлардынъ ойлары ман, онынъ тавысы, орысша айтканда, «бархатный» бола береди. Ол йыл сайын каламызда озатаган коьплеген концертлерде де, базласув конкурсларда да, Ямал еринде уйгынланган коьп амалламаларда да катнасып келеди. Онынъ енъуьв йолындагы абытларынынъ саны да оьсип барады. Каламызда уйгынланган байрам концертлеринде ол халкымыздынъ суьер йырларын занъыратып йырлайды. Тек туьнегуьнлерде Навруз байрамында Ибрагим келип халкымыздынъ коьплеген йырларын йырлап эситтирди. Яс артист оьзин ногай халкыннан бир де айырмайды. Неше йыллар бойында Ибрагим Карасовка «Ногай Эл» деген ногай миллет автономиясынынъ етекшилери Хайырбек Алакаев, Альберт Тамакаев, Аслан Карасов оьз муьсиревлерин билдирип келедилер. Эм ол каламыздынъ етекшилерининъ, миллет автономиясынынъ, коьплеген конкурсларды уйгынлавшылардынъ Сый грамоталарынынъ иеси болады.
– Ибрагим, сен бала шагынъда йырлар йырланган телеберуьвлерди караганда, кайсы артистке усап йырласам экен деп, ойланган эдинъ?» – деген соравыма, яс артист Ибрагим Карасов: «Тек бир артист – Батырхан Шукенов меним аьр заманда да юрегимнинъ туьбинде! – деп сырын мага тоькти. Яс аьдем сол артисттинъ айырым талаплыгын сезип яраткан. Яс куьнлеринде Батырханнан уьлги алып, онынъ яратувшылыгына тартылып, йырларын да йырлаган куьнлери болган. Бала замандагы Ибрагимнинъ уьмити яс аьдемнен бир де айырылмаган. Куьн сайын эсине туьсип оны кызыксындырып турган.
Ногай ястынъ яшавы Янъы Уренгой каласында аьр куьн кайдай да бир кызыклы болып аьр озады. Эртеннен алып кешки вакытка дейим, оьзининъ суьер ис коллективи мен ол репетицияларында да каьрлеп, концертлерде де катнасып озады. Арасында ол окувын да мутпай, саз дуныясынынъ сырларын билер мыратта билимин де Тюмень каласындагы патшалык университетинде оьстирип келеди.
Бу йылдынъ увыт айында Ямал еринде яшайтаган яс аьдемлердинъ ишинде энъ де талаплы эм белгили аьдемлердинъ бириси, деген рейтинг сайлавлары оздылар. Янъы Уренгойдан сонда эки яс катнасты. Коьплеген куьнлер бойында Ямал ерининъ ваькиллери сол эки яс уьшин сайлавларда катнастылар. Сонъында, бизим ногай ясымыз, талаплы артистимиз, коьплеген туьрли йырлар конкурсынынъ лауреаты Ибрагим Карасов рейтинг сырагыларына коьре, Ямал еринде энъ де белгили эм талаплы яс аьдемлердинъ бириси болды.
– Мага Ямал ери бириншилей, онынъ татым эм аьр заман да ярдамга келмеге асыккан аьдемлери мен сыйлы эм баа, – деп айткан эди Ибрагим Карасов «Ямалский меридиан» деген Ямал регионында баспаланатаган газетасынынъ хабаршыларына.
Яс аьдем тебентели эм татым ногай аьелде тербияланып келеятыр. Онынъ айырым артист оьнерлиги аьлиги куьнлерде калашылардынъ юреклеринде яткан. Сол ястынъ артист келпетинде де калай болса да, бир аьлемет сыры бар, неге десе Ибрагимди яратпайтаган аьдемлер Янъы Уренгойда аз. Уьйкен кара туьйиндей болып тоьгилип яслар онынъ артыннан аьр заман ызлайдылар. Соьйтип, оьз суьйимин коьрсетедилер калашылар Ибрагим сахнага шыкса. Йырма биринши оьмирдинъ яслары болса, ога усамага шалысып, сырт каламызда оьз шашларын да тап Ибрагимге усатып оьстиредилер, бояйдылар. Барган сайын каламызда Ибрагимге йол бермей бувып, оны ер-ерде кызлар ман яслар саклайдылар.
Биз энди де, Ибрагимнинъ етимислери акында эситермиз, деп сенемен. Ногай ясымыз Ибрагим Карасовка биз аьли болса уьйкен ашык оьнершилик йолды сагынамыз. Куьннен-куьнге артист аьрекетинде парахатлык тавып, халк атын айттырганын суьемиз. Уллы элимиздинъ айтувлы артистлерининъ санына киргенин тилеймиз.
А.Тамакаев,
РФ Журналистлер союзынынъ агзасы.
Суьвретте: йырлавшы Ибрагим Карасов.