Окув йылынынъ сонъында эм язгы таркавлар басында Кадрия атындагы мектебинде «Балалардынъ кавыфсызлыгы – ата-аналардынъ каьр шегуьви» деген тема бойынша ата-аналар йыйыны оьтти. Шара Россия Федерациясынынъ гимни мен басланды. Окувшы Мурзабек Курманалиевтинъ дуныядан кешуьви мен байланыста йыйылганлар, оьз кайгырувын билдирип, бир такыйка уьндемей токтадылар.
Мектеб етекшиси Альфия Акимова конакларды эм окувшылардынъ ата-аналарын хошлады. Ол окув йылы уьстинликли тамамланувы ман баьрин де кутлады. Альфия Амирхановнадынъ айтувы ман, Кадрия атындагы мектебинде бу куьнлерде 505 окувшы билим алады, олардан 16 окувшы бу йыл 11-нши классты окып тамамлайды, 46-сы – 9-ншы классты. Мектеб етекшиси оларга ОГЭ эм ЕГЭ сынавларын оьтуьвде уьстинликлер йорады.
Сонъ етекшидинъ тербиялав иси бойынша орынбасары Эльмира Савкатова шыгып соьйледи. Ол аьли балалардынъ кавыфсызлыгы энъ де маьнели эм заманга келисли маьселе экенин белгиледи. Солай ок Эльмира Савкатова Кадрия атындагы мектебинде окувшыларды оьзине эм тоьгеректеги якка яваплылык пан карап уьйретер ниет пен туьрли шаралар озгарылатаганын айтты. Тагы да ол ата-аналарга балаларына Интернет пен пайдаланмага ыхтыяр береектен алдын, сол уллы тармакта саьбийлер туьрли кавыфлыклар ман распага болатаганын анълатсынлар деген маслагат берди.
Ногай районы бойынша Россия ОМВД-сынынъ ПДН эм ПДНУУП куьплерининъ тамада инспекторы Кайтархан Акмурзаева мунда йыйылган ата-аналарга ясы етпеген балаларына мопедлер эм скутерлер алмага алгасамасынлар деп тилек салды. Оларды тек колында коьлик айдавшы шайытламасы болган 16 ясына толган оьспирлер айдамага ыхтыярлы болаягын айтты.
Билимлендируьв боьлигининъ етекшиси Алтын Агаспарова оьзининъ шыгып соьйлевинде балалардынъ информация кавыфсызлыгы ман байланыслы соравга уьйкен маьне этти.
– Бизим ногай халкта бек ийги «Уясында не коьрсе, ушканда соны этер» деген такпак бар. Аьвелгиден алып балалар тербиялавдынъ негизин аьелде алганлар, ата-анасыннан коьргенин уьлги этип алып, соны эткенлер. Тек узак тувыл заманга дейим солай эди, ама аьлиги балалар алдынгылардан туьрли. Олардан ийги яде осал экени ол баска сорав. Аьлиги балалардынъ яшавга карасы эм касиетлери баска. Бизге анълав керек, оларды кайтип кавыфлыклардан саклав керегин. Интернет тармагында болган бек коьп кавыфлы модераторлардан саьбийлерге уьйкен зарар келмесин деп, бизге ойланув эм сакланув тийисли.
Статистикага коьре, Россияда яшаган 14-16 ясындагы балалардынъ 68 проценти оьзининъ айлак коьп заманын Интернетте озгарадылар. Солар ман яслы Германияда яшаган балалардынъ 40 проценти онлайнда коьп заман боладылар. Соьйтип, 8-10 ясындагы россия балалары оьз заманынынъ 40 процентин Интернетте йибередилер. А Германия яде Франциядагы сондай яслы балалар тек 9,7 процент оьз заманын уллы байланыс тармагында оьткередилер. Сога коьре, Интернетте россия оьспирлерининъ ойларын байырлав белсенли юретаганы анъламлы, – деди оьз соьзинде Алтын Агаспарова.
ГБДД инспекторы Эмир Картакаев ямагат ерлерде оьзлерин ийги этип юритип, балаларга коьрим эм уьлги болмага шакырды.
Шарадынъ сонъында мектеб яшавында белсенли ортакшылык эткен ата-аналар савгаландылар.
Н.Кожаева