Билиминъиз де болса, саклык та тутсанъыз

Ызгы, янъы технологиялар заманында, коьп затлар электронлы кепте кулланылады: кыйын ак, аьдемнинъ менлигин коьрсететаган коьп документлер де электронлы кепте кулланыладылар. Солар ман байланыслы янъыдан-янъы затлар яшавымызга кире береди. Яшав оьрленген сайын пластик карталардан акша урланувдынъ кеплери де кенъейип барады.

Пластик карталардан акшады урлавдынъ бир неше туьрли кеби бар. Олар банкоматларга келген аьдемлер акында, олардынъ карталары акында баьри информацияды окыйтаган айырым бир алатлар саладылар. Сол алатлар карталардынъ байыр билдируьвлерин язадылар. Солай ок кыянатшылар, банк куллыкшысы болып, электронлы адреслерге хатлар йиберип, олардынъ билдируьвлерин сорайдылар эм телефон аркалы бас айландыратаганлар да боладылар.
Банк карталарда акшады сак болып сакламага керек, неге десе банк карталардагы акшаларга кыянатлык этилинмеге болады. Телефон ман банк картасы акында билдируьвлерди сорасалар, айтпага ярамайды. Банк куллыкшылары карта акында телефон ман тел согып сорап болмайды.
«Эгер сиз аьли телефонды салсанъыз, сизинъ картанъыз ислемей калады», – деген соьзлерди банк куллыкшысынынъ айтпага ыхтыяры йок, эгер сондай соьзлер болса, ол кыянатлык этпеге суьетаган аьдем болады. Кыйынлы аьлге калмас уьшин, сизге келген СМС яде e-mail аркалы ссылкалар ман банктынъ веб-бетлерине кирип, оьзинъиздинъ байыр белгилеринъизди киритип, тергенъиз деп экспертлер айтадылар.
Кайсы ерде де сак болынъыз, эгер оьзинъиздинъ анъламаслыгынъыздан банк картанъыздагы акшанъызды алдырган болсанъыз, Ногай районы бойынша Россия МВД боьлигине эм банктынъ кавыфсызлык боьлигине аьризенъизди бермеге боласыз.
Н.Каракаев,
Ногай районы бойынша Россия ОМВД-нынъ етекшиси.