Курман-байрам (Курбан-байрам) яде Ид аль-Адха мусылманлардынъ Меккага аьжилик кылувга барув аьдетининъ ызгы кесеги болып саналады.

Бу байрам мусылман ай календарининъ 12-нши Зуль-хиджа айынынъ 10-ншы куьнинде Меккадынъ ювыгындагы Мина данъылында басланады эм 2-3 куьн узагында бардырылады. Элбетте, баьри мусылманлардынъ да Меккага аьжиликке барып, мусылманлардынъ бас байрамында катнасып эм киели ерде оьз колы ман мал соймага эби болмайды. Сол себептен ислам
динининъ йорыкларына коьре мусылманлар бу аьдетти тек Меккада тувыл, солай ок мусылманлар турган баьри ерлерде де толтырмага боладылар.

Курман-байрамды, эгер аьдем Меккада тувыл болса, танъ ман байрамшылап баслайды. Танъ атканда ок мусылманлар эртенъги намазды кылмага деп межигитке барадылар. Тек сонынъ алдында кайсы бир мусылман аьдем де толы кепте даьрет алып, ювынып, тазаланып, янъы аьруьв кийимин кийип, ийисли сув себип ийги ниети мен сонда йолланмага керек. Намаз кылганша ас емеге ярамайды.

Эртенъги намаз кутылган сонъ динге сенетаганлар уьйлерине кайтадылар, оннан сонъ бир ерде йыйналып, такбир окыйдылар. Межигиттен келген сонъ мусылманлар топырак болганларга сый этип, оьликлерге барадылар. Тек соннан кайтып келген сонъ курманга аьзирленген малды соядылар.

Мал сойган сонъ оьзин мусылман деп санайтаган аьдем ярлы эм аш болган аьдемлерди ашатпага тийисли. Ювыкларга, тенъ-досларына эм кардашларына байрам куьнлеринде савга этпеге шалысадылар. Соны ман бирге сол куьнлерде кардаш-тувганларды, танысларды хаьтерлеп коьрмеге барадылар, неге десе байрам куьнлеринде сондай затты этуьв аьруьв ис деп саналады.