Терроризмге карсы турувда биз баьримиз де бирлеспеге керекпиз. Халк арасында терроризмнинъ кир идеологиясынынъ алдын шалув куллыклары белсен юритиледи. Сондай куллык районымыздынъ билимлендируьв учреждениелеринде де бардырылады. Мен окувшылар алдына Терекли-Мектеб авыл яшавшысы Айнагуль Абдулкадыровадынъ исин салмага ниетленемен. Бу сочинение 2018-нши йыл язылган эм экстремизм эм терроризмге карсы турув бойынша республикалык конкурсында экинши орынга тийисли болган (етекшиси Алтын Даут кызы Агаспарова). Аьлиги заманда Айнагуль Москва каласында Пирогов атындагы медакадемиясында окыйды.
Г.Бекмуратова.
Дурыс йолга туьс деп тилеймен
(терроризм йолын сайлаган инсанга)
Мен билмеймен, кайтип сени атайым: яс инсан, ердес, аданас яде адаскан ян? Мен сага акыллы соьзлер айтпайман, маслагатлар бермеймен, законга карсы террористлик аьрекетининъ сонъы акында билдирмеймен. Мен анълайман – сени бир зат та токтатпаяк, сен сайлав эткенсинъ, сен оьзинъди оьлим эм согыс толган йолга салгансынъ.
Мен сени мен оьзимнинъ ойларым ман боьлиспеге суьемен.
Быйыл яй айларынынъ бир куьнинде мен Москва каласына йолландым, кардаш-тувганларыма бармага токтастым. Мен самолетка олтырган заманда, стюардессадынъ билдируьвин тынъладым, сонъ «Белбавларынъызды каптырынъыз» деген язув янды. Сол заман мен тынышсызландым, туьрли ойлар келди басыма, олтырган ериме кирип калгандай болып, козгалмага да корктым. Басыма бир ой келди: «Террористлердинъ колларына туьскен аьдемлер не зат ойлайдылар экен?» Коркынышлы. Самолет ушты, аста-аста керекли бийикликти алды. Йогарыга ымтылган самолеттынъ сеси бир кесек заманга ушып келеяткан ядырадынъ сесине усады, сонъ юрегимнинъ тынышсызланувы аста болды, мен, парахат болып, уйкыга коьмилип кеттим. Меним туьсиме аэропорт, самолет, кардаш-тувганларым энмеди. Меним туьсиме яныма баалы эм ювык ерлер энди: меним уьйим, меним боьлмем, бавда шешекей аткан куьреге эм алма тереклер, азбарда оьсип турган юзим. Меним Аталыгым, меним тувган авылым, меним аьзиз ерим. Самолет тоьменлеп келеятканда, мен уяндым. Иллюминаторда – уьйкен каладынъ мынълаган отлары.
Мага конакта бек ярады. Мен Кызыл майданда болдым, бас каламыздынъ ыспайы ерлерине бардым, Москва-йылгадынъ бойы ман теплоходта кыдырдым. Сол ярасык ерлерди коьрип, оьзим ойландым, не уьшин экенин билмеймен, ама эсиме шет-кырыйсыз данъыл, ашшы ювсаннынъ эстен кетпес ийиси, ярасыклы шоьл шешекейлер, майданда тоьселген кызыл боьригоьзлер келди. Мен ойладым – кайтип таслап кетпеге болады тувып-оьскен ерлерди?! Терроризм йолына туьскен аьдем дайымга тувган ери мен байланысты уьзеди. Бу яшавдынъ ярасыклыгын оьз тувган ериннен кеткен инсан толысынша сезип болмайды. Кайдай уьйкен акшалар болса да, олар тувган ердинъ ыспайлыгына, ата-ана уьйининъ йылувлыгына тенъ тувыл.
Мен эситтим, кайдай «онъайлыклар» сага сенинъ «досларынъ» аьзирлейдилер, кайдай «еннетли» эм «ойсыз» яшав олар сага теракт эткен сонъ болаяк деп айтадылар. А сен оьзинъ ойлап кара, меним досым: эгер сенинъ намысынъда куьнасиз аьдемлердинъ оьлими, саьбийлердинъ йылавы болса, сен Еннетке туьсип боласынъ ма? Энъ де ашшы коьзяслар – етимлердики, неге десе сен олардан анадынъ йылувлыгын, атадынъ тиревин тартып аласынъ. Сен колынъа савыт-садак алсанъ, коьплеген саьбийлердинъ янлары янган от болып, юреклери яра болып калаяк. Сен кайтип ойлайсынъ энди – Алла-Таала сени хош алар ма?! Йок! Сен ызгы куьнинъе дейим аьдем оьлтируьвши деген ат пан юреексинъ.
Сен анъла: шынты ер муьйиси – сенинъ Аталыгынъ, сен Тувган шоьлде карсы алган танъ, мектеб азбарында басын тоьмен салган коькшетал, юз йылдан бери паркта оьсип турган актерек. Ол – сенинъ тувган уьйинъ, ананънынъ коллары ман шашылган кызыл гуьллер, ол – сага ювык эм аьзиз аьдемлерди йыйнайтаган ошак. Бир ерде «дурыс» динди юритип турган, терроризм йолына туьскен караклар ман ойлап шыгарылган наьсип бар деп тувган ерлерди, кардаш-тувганларды, аьзиз ананъды тасламага аьзир ме?!
Кетпе… артынъа бурылып карашы – онда яшавдынъ куванышы, келеектегиге каратылган ойлар, мунда аьлиги заман…
