Бизим аталарымыз Уллы Аталык согысы заманында элимизди йигитлерше коршалаганлар, дав майданларда яшавларын курманлык эткенлер. Буьгуьнлерде олардынъ уныклары оьктемлик эм баьтирлик пен нацистлерден Аталыгымызды коршалап турылар. Олардынъ ишинде – Кара-Су авылда тувып-оьскен ердесимиз Мадияр Курманали увылы Аллабергенов. Ол 1979-ншы йылдынъ навруз айынынъ 18-нши куьнинде тувган. Кара-Су авылында Мадиярдынъ балалыгы, яслыгы озды, мунда ол биринши класска барды, муннан окымага кетти. Мадияр Аллабергенов халклар ара казах-туьрк университетининъ экономикалык факультетин битирди. Сонъында – аьскер сырасында эр борышын толтырган, ерли иш ислер боьлигинде ислеген йыллары. Мадияр Россия Федерациясынынъ миллет гвардиясына контракт бойынша куллык этпеге токтасады.
Согыс спецоперациясы басланганда ок, Мадияр Аллабергенов бириншилердинъ сырасында коьмек керексинетаганларды коршаламага кетеди.
– Мага эм меним йолдасларыма СВО сырасында катнасув – оьктемлик эм намыс. Биз элимизди коршалаймыз, эр кисидинъ бу киели борышы болады. Мен шекленмеймен, биз енъермиз, уьйге енъуьв мен кайтармыз, баьри ерлерди нацистлерден босатармыз, – дейди аьскерши.
Мадиярдынъ уьйкен атайы Игам Сапиевич Аллабергенов фашистлер мен согыскан. Сол йигитлик уныкларга да коьширилди. Игам Сапиевичке согыс Сталинградта 1941-нши йыл басланды, сонъ Днепр йылгадынъ бойында канлы кыйынлы согысувлар болдылар. Игам-атай оьзининъ баьтирлиги мен белгили болган, бек куьшли мергин болган ол, 284-нши дивизиядынъ 157-нши мергин полкынынъ сырасында согыскан. Сол йыллар аталарымыз медальлер эм данък уьшин тувыл, дуныяда тынышлык болсын деп согысканлар. Игам Аллабергенов йолдаслары ман фашистлерден Россиядынъ, Украинадынъ калаларын эм авылларын босаткан, Польшага дейим еткен.
– Коьп заман согыстык эм Польшада кишкей авылды босаттык. Сол заман кыс шагы эди, уьйлердинъ тоьбесиннен туьтин шыкканы коьринмейди, бирев де орамларда йок. Сонъ карасак, аьдемлер куйыдынъ касында топарласып турылар. Янасып келдик, куйыдынъ ишинде оьлген балалардынъ мейитлери толы. Коьпти коьрген аьскершилер катып калдылар, сондай затты айванлар да этпес эди, – деп эскеретаган эди Игам Аллабергенов согыс йылларын. Яраланган аьскершиди тувган Узбекистан ерине кайтарадылар. Бакты узбек ясты бизим Ногай шоьлине аькеледи. Согыстан сонъ Игам Аллабергенов Дагестан Республикасына ислемеге келеди, сол заман ногай кыз Болдыбийке Теминова ман танысады, олар аьел курадылар. Сол аьелде балалар, уныклар тувадылар. Аллабергеновлардынъ аьели татым, куллыксуьер, абырайлы аьеллердинъ бириси деп белгили. Балаларга да сол касиетлер коьшпей болмаган. Сондай касиетли СВО катнасувшысы Мадияр Аллабергенов.
– Мен буьгуьн соьзимди яс несилге каратпага суьемен. Сиз – бизим элимиздинъ тиреви, Россиядынъ алтын фонды. Сиз билмеге керексиз, фашизм – коркынышлы зат, ол кир эм нас. Россияды суьйинъиз, бизде баска эл йок. Бар эди сондай аьдемлер, кыйынлы заманда элимизди таслап кеткенлер, олар коьп тувыл, мен оларга коркаклар деп айтаман. Мектебте ийги этип окынъыз, досларынъыз болсын, мунда басланады дослык, муннан басланады Россияга уллы суьйим.
Мен уьйкен разылыгымды билдиремен баьрисине де бизге келетаган хатлар, савгалар уьшин, аьр бир аьскерши оьз кисесинде хат алып юреди, сол хатлар ман биз явга карсы шыгамыз. Сол сезимди соьзлер мен айтпага кыйын, оны юректен оьткермеге керек, – деп хабарлайды Мадияр. Сол соьзлер шынты аьскершидинъ, шынты эр кисидинъ соьзлери. Мадиярды соьйтип оьстиргенлер, буьгуьнлерде ол оьз увылларын да соьйтип тербиялайды, оьз элининъ шынты патриотлары этип оьстиреди.
Бизим аьскершилерге кайдай миллетли аьскершилер согысканы маьнели тувыл, оларга дослык сезими баьри сезимлерден де оьткир бу куьнлерде. Мунда аьдем тек оьзи уьшин яваплылыкты сезбейди, ол йолдаслары уьшин де яваплы. Мадияр Аллабергенов яв ман согысувда коьрсеткен йигитлиги уьшин «За отличие в службе» медалининъ 2-нши эм 3-нши дережелери эм «За отвагу» медали мен савгаланган. Кудай бизим йигитимизди сакласын, анасынынъ тилеклери кабыл болсын аьр дайым.
– Мунда миллетлер йок, мунда баьри де агалы-инили, – деп айтады Мадияр. Сержант, куьп командири Мадияр Аллабергенов оьзи мен бирге согысып турган аьскершилер уьшин яны авырыйды. Олар узактагы авылда, тувган еринде оларды куьтип турган кардаш-ювыкларын, аьеллерин эсинде саклайдылар, оларга сол зат бек маьнели. Ата-аналар, аьлейлер, аьвлетлер куьтедилер оларды. Кашан да, аьлейлердинъ мойнында балаларды карав, тербиялав. Мадияр эм Гульжана Аллабергеновлар эки увылларды оьстиредилер. Атасынынъ йигитлиги – Шахим ман Ибрагимге кайдай ийги коьрим. Ибрагим аьли де кишкей, ол 4 ясында, Шахим 10-ншы класста окыйды, анасына бек аьруьв коьмекши болады.
Янъыларда Кара-Су авылынынъ мектебинде Мадияр ман йолыгыс озды. СВО катнасувшысы балаларга оьз службасы, дослык акында хабарлады.
– Мен бизим элимиздинъ Президенти, главнокомандующийи Владимир Владимирович Путиннинъ акында айтпага суьемен. Оны биз сыйламага, коьтергишлемеге керекпиз, неге десе савлай дуныя бизге карсы турган заманда, ол коркпай оларга явап кайтарып болады. Владимир Путин – Россия патриоты, – дейди аьскерши.
Енъуьв келер деген сеним бизим россия халкымызды, коршалавшыларымызды бирлестиреди. Сол бек маьнели аьлиги кыйын куьнлерде.
Г.Бекмуратова
Суьвретте: М.Аллабергенов.