Авыл ери, авыл куллыкшыларынынъ кыйыны кайсы заманларда да эл басын аман саклап келген эм келеди. Аьлиги уьйкен калалардынъ оьзлери де авыллар негизинде курылганлар, оьмирлер бойы авыл еринде кыйын салган эгиншилер сонъында калалардагы кайратлы исшилер классын туьзгенлер. Буьгуьнлерде де авылшылардынъ оьстирген оьтпеги, асыллаган эти, пыслагы, ералмасы эм емиси аьр биримизди тамакландырады, коьнъилди куьезге толтырады. Сол берекеттинъ йылувлыгын эм коьз сукланткан коьркин биз боьтен де куьзги эгин кырларыннан келеяткан автомашиналар кузовларына тиелген онъысларда, уьйкен эм кишкей базарларда, уьйдеги столларымызда коьремиз. Сол себептен болар йыл сайын куьздинъ ортасында элимиздеги авыл хозяйство кыйыншыларынынъ байрамы белгиленуьви.
Муннан он бес йыллар артта Карагас авыл яшавшысы Рамазан Нуков алдынгы совхоз ерлериннен 5 гектар ерди арендага алып, емис тереклер бавын олтыртты. «Олтыртты» деген соьз бен бав куллыгы битип калмайды, кене басланады. Соьйтип, ол оьз мойынына енъил болмаган исти артып, бавшы куллыгын баслаган эди. Рамазан-агайдынъ куьн сайын бир ок заманда танъ ярыгы ман турып, бавга ислемеге кетуьви мен авылдаслары оьз саьатлерин онълаган да болар. Сондай кара кыйын салувынынъ аркасы ман бир неше йылдан онынъ бавы биринши кере онъысын бергенде, Рамазан баладай суьйинген эди. Сонъ экинши, уьшинши кере берди эм аьлиге дейим де береди. Ол оьз оьстирген емислери мен йыл сайын район, республика ерлеринде оьткерилетаган авыл хозяйстволык ярмалыкларында да катнаскан.
Ызгы йылларда Рамазан Нуков сол 5 гектар ердеги емис бавын оьзининъ бес балалары арасында аьр бирисине бир гектардан боьлип берген. Соьйтип, онынъ Арслан кедесине де пай тийген эм ол хатыны, аьлиги замандагы «Назира» эгинши-фермер хозяйствосынынъ басшысы Назира ман бирге сога карав береди. Емис бавдынъ 1 гектарын куьреге, 3 гектарын алма, калганын кертпе, айва эм баска емис тереклери бийлегенлер. Алмадан «Делишес», «Голден» эм япон сортлары, кертпеден 2 сорт онъысын бередилер. Белгилемеге керек, Нуковлардынъ емис бавы аьли уьшин район еринде онъыс беретаган ялгыз бир бав болып саналады.
Назира Нукова фермер аьрекети мен 2016-ншы йылдан алып каьр шегеди. Ол аьли ызгы 3 йылдан бери оьз еринде ералма да шашып оьстиреди. Быйыл да ол 6 гектар ерде ералмадынъ эрте сортын оьстирип, онъыс йыйган. Оннан баскалай, эри мен бирге оьз ерлеринде люцерна, суданка пишен, бийдай оьстиреди.
Биз олардынъ бавына келген куьн Нуковлар куьзги емистинъ онъысын йыйып туры эдилер. Сап-сары куьндей туьсли алмалар, айвалар терек бутакларыннан ерге дейим ийиледилер. Кызыл туьсли алмалар ман ябыскан тереклери коьзди кувантадылар. Оьз бавындагы емислерин Нуковлар бизим район авыллар яшавшыларына сатадылар.
Суьвретте: Н.Нукова.
