Ногай районынынъ ерли самоуправление органлары ман, Росстаттынъ территориаллык органы ман, «Савлайроссиялык халк санын язып алув акында» №8-ФЗ (25.01.2002й.) Федераллык законына келисли, Россия Федерациясынынъ Оькиметининъ распоряжениесине коьре, «О внесении изменений в некоторые акты Правительства РФ по вопросу переноса срока проведения Всероссийской переписи населения 2020 года и признании утратившим силу распоряжения Правительства РФ от 4 ноября 2017 года №2444-р», «Ногайский район» МР еринде Халк санын язып алувына (ВПН-2020) аьзирленуьв эм озгарув бойынша шараларды заманы ман оьткеруьв уьстинде айырым куллык юритиледи. Район администрациясынынъ аькимбасынынъ 165-нши номерли токтасы ман (28.06.2019 й.) ВПН-2020 озгарув бойынша район комиссиясы туьзилген, сондай комиссиялар Ногай районынынъ 10 авылында да бар.

2019-ншы йылда Ногай районында Халк санын язып алув -2020 озгарув бойынша баслапкы куллыкларынынъ бир кезеги оьткен.
2020-ншы йылда «Ногайский район» МР еринде 35 счетный, 6 переписной, 6 стационарный участоклар уйгынланган.
«Ногайский район» МР еринде Савлайроссиялык халк санын язып алувга аьзирленуьв эм оны йогары уйгынлав оьлшеминде озгарув мыратта авыл аькимбаслары, «Ногайский район» МР администрациясынынъ тармак подразделениелери, учреждениелер эм организациялар етекшилери Дагестан Республикасы бойынша патшалык статистикасынынъ федераллык службасынынъ территориаллык органына (сонъында –Дагестанстат), солай ок баска толтырувшы властининъ федераллык органларынынъ территориаллык органларына, ДР патшалык властининъ толтырувшы органларына ВПН-2020 озгарув эм ога аьзирленуьв соравлары бойынша ярдам этпеге кереклер. Тагы да олар Интернет байланысында Биргелес патшалык буйымларынынъ порталында халк санын язып алувда куллыкшыларынынъ катнасувын канагатламага тийислилер.
Авыл аькимбасларына Дагестанстатынынъ керексинуьви бойынша авыллардагы меканларды аьдемлер туратаган эм яшамайтаган дегенге боьлип билдируьв йибермеге борыш салынады. 2020-ншы йылдынъ 1-нши декабрине дейим авыл аькимбаслары муниципаллык билимлендируьвлерде орамлардынъ атларын, уьйлердинъ номерлерин коьрсететаган белгилерди илмеге эм яшавшылар акында билдируьвлер йыйнавда катнасканларга ислемеге, уьйренмеге муьлки, байланыс амаллары болган, солай ок переписной кагытларды сакламага ер таппага буйырык бериледи. Тагы да, олар Дагестанстатынынъ керексинуьвине коьре, яшайтаган ери бойынша эсапка алынганлардынъ административный билдируьвлерин йибермеге кереклер.
Уьстимиздеги 2020-ншы йылдынъ 1-нши декабрине дейим яшавшылар акында билдируьв йыйнайтаган эм яшавшылардынъ кавыфсызлыгын канагатлав бойынша (халк санын язып алувга катнаслыгы йок аьдемлер уьйлерге кирип коймасын деген ниетте) шаралар планын туьзип, Ногай районында Савлайроссиялык халк санын язып алувын озгарув бойынша Комиссиясына коьрсетпеге Ногай районы бойынша Россия ОМВД-на маслагатланады. Солай ок Ногай районы бойынша Россия ОМВД-на Дагестанстат подразделениесининъ керексинуьвине коьре, Россия Федерациясынынъ, тыс эллердинъ гражданларынынъ эм гражданствосы болмаган лицоларды эсапка алынувы эм эсаптан таювы бойынша билдируьвди еткермеге борыш салынады.
«Шоьл тавысы» респуб- ликалык газетасынынъ редакциясына халк санын язып алувын 2021-нши йылда озгарылувы, онынъ мыратлары, борышлары эм билдируьвлер йыйнав акында газета бетлеринде макалалар баспаламага маслагатланады.
М.Аджеков,
«Ногайский район» МР администрациясынынъ аькимбасы.