Йойылып баратаган тиллер санында – бизим тил

Янъыларда Турция элинде «Endangered Languages TDD» деп аталып, йойылып баратаган тиллерге багысланган журнал дуныя ярыгын коьрди. Сол журналга бизим ногай тилимизге багысланган заьлимдей макалалар киргенлер. Айтпага, Марием Булгаровадынъ «Речевые формулы в ногайском языке», Мурзият Бирабасовадынъ «Синтаксис ногайского языка», Софият Кукаевадынъ «Традиционная пища ногайцев», Насипхан Суюновадынъ «Ногайская литература рубежа XX-XXI веков; Новая жизнь жанровых традиций», Фатима Каноковадынъ «Художественный язык ногайского орнамента», Фания Кусегеновадынъ «Ногайский фольклор: Жанровая система, собирание и исследование» эм ногай дестанлары киргенлер. Аьр бир макала бизим ногай тилимизге багысланган.

Ызгы йылларда ногай тили мен байланыслы коьп маьселелер тувадылар, тилимиздинъ оьрленуьви осал аьлде. Баслап, уьйде, ногай аьеллеринде орыс тилине доьнуьв йогары алувы, мектеблерде де китаплердинъ йоклыгы оьз себеплигин этеди. Ызгы заманларда баспадан шыгатаган китаплердинъ де сапаты яктан кемшилиги коьринеди, янъылыслар да аз тувыл. Тилди оьрлендируьв уьшин бир-эки аьдем куллык эткеннен болмайды, патшалык яктан колтыклав болмаса. Оьзек те, тилимиз уьшин яны авырыган аьлимлеримиз де бар, тек сол да аз болады. Йогарыда айтатаган, Туьрк элинде баспадан шыккан журналга кирген ногай аьлимлерининъ макалалары да тилимиздинъ байлыгын коьрсетуьв, оьрлендируьв ниет пен язылганлар. Аьлиги заманларда, тилимизди тамырыннан йоймас уьшин, баьри куьшимизди де салмага керекпиз.
Г.Сагиндикова.