Суьвреттеги бавырмалы ногай кыскаяклыды республикамызда танымайтаган аьдем аз болар. Сыйлы ердесимиз КЧР-дынъ Черкесск каласы бойынша 3-нши номерли налог инспекциясынынъ бас оькиметлик налог инспекторы Фатима Юсуфовна Санглибаева (Баисова) болады.
Фатима 1961-нши йылдынъ шилле айынынъ 5-нши куьнинде балыкка бай Йилиншик сувынынъ сол ягасындагы Шабаз (аьлиги Адил-Халк) авылында Юсуф Якубович эм Айсе Магомедовна Баисовлардынъ куллыксуьер аьелинде тувган. Юсуф эм Айсе Баисовлар аьелде доьрт балады оьстиргенлер. Тунъгышлары Мусса, оннан сонъ Исса, карындасы Фатима эм кенжепайы Хусин боладылар.
Аьелдинъ атасы Юсуф Баисов совет заманларындагы берекетли мал беслев предприятиесинде коьп йыллардынъ узагында автокоьлик айдавшы болып белсенли аьрекетлеген. Анасы Айсе Магомедовна (авылдаслар суьйип Байрамхан дейдилер) коьп йыллар бойынша райпромкомбинатта кийим тигуьвши болып куллык эткен. Он бармагы он алтын дегенлей, Айсе-абай куьнине бир неше коьйлек тигетаган уста ис тигуьвши болган. Балаларды тербиялавга оьзининъ уьйкен уьлисин тетеси Марьем Сулеймановна да коскан. Аьелдинъ ата-анасы каныгыслы куллык этуьвлери мен бирге аьелдеги балаларга да тийисли тербия бермеге заман тапканлар.
Балалардынъ аьр кайсысына йогары билим бергенлер. Олар буьгуьнлерде яшавда оьз орынларын тапканлар. Айтпага, Мусса – экономист, Исса – механик, Хусин – йол курувшы. Оннан да баска коьп йыллардынъ бойында тувган авылымыздынъ сол йыллардагы данъкы савлай Карашай-Шеркеш автономиялы областине яйылган «Автомобилист» деген футбол командасынынъ тренери болып каныгыслы ислеген. Мине сондай суклангандай, коьримге тийисли Баислар аьелининъ кызы болады макаламыздынъ бас геройы Фатима Санглибаева.
Авыл мектебин тек бесевлерге окып кутылган сонъ, билимге ымтылыслы, шалыскыр Шабаз авылынынъ кызы Орджоникидзединъ финанслык техникумына окувга туьскен. 1981-нши йылда техникумды етимисли тамамлаган сонъ, Адыге-Хабль росгосстрах организациясында, кеспили яс аьдем Адыге-Хабль районынынъ финанслык боьлигинде ревизор болып куьшин сынап баслаган. Соны ман биргесине куллык эте турып яс аьдем алдына билимин оьстирмеге мырат салган эм ниети оны Саратовтынъ экономикалык институтына аькелген.
1990-ншы йылдынъ шилле айынынъ 1-нши куьнинде Адыге-Хабль районында налог службасы ашылганлай, сол ок йылда Фатима Юсуфовна онда куьшин сынап баслаган. 1996-ншы йылда йогары окув ошагын битирип, колына экономисттинъ кеспи шайытламасын алган.
– Мага мектебтен алып математика, физика, химия дерислери бек ярайтаган эдилер, санамага, тергемеге суьетаган эдим. Сонынъ уьшин мен яшавда экономисттинъ кесписин сайладым. Неге десе сосы кеспи айлак та уьйкен соралув ман пайдаланады.
Яныма яраган куллыкты сайлаганыма суьйинемен, куллыгыма куванып барып келемен. Аллага шуькир куллыгым бек аьруьв, ис коллективимиз татым, бизим службадынъ куллыкшылары сенилген борышларды толтырувга яваплылык пан, сахыйлык пан карайдылар. Мен службамыз туьзилгенли отыз йыллыгы ман эм кеспилик байрамымыз бан байланыста баьри ис досларымды ак юректен кутлайман эм куллыклары оларга куваныш аькелгенин йорайман, – деп боьлисти Фатима Юсуфовна.
Касиети бойынша танъ, алал, халкына яны авырыган кыскаяклы Фатима Санглибаева «Россия Федерациясынынъ патшалык гражданлык налог службасынынъ 2-нши класслы маслагатшысы» деген йогары оьрметли атты таза намысы ман юритеди. Ол бас патшалык налог инспекторы болып етимисли куллык этеди. Коьпйыллык намыслы куллыгы уьшин 2016-ншы йылда Россия Федерациясынынъ Федераллык налог службасынынъ басшысынынъ Разылык хаты ман, Адыге-Хабль район администрациясынынъ аькимбасынынъ Сый грамотасы ман савгаланган.
Фатима Санглибаевадынъ куллыгы организацияларды эм предприятиелерди тергев мен байланыслы. Кыскаяклыдынъ кабинетине буйымлары ман келетаган республикамыздынъ яшавшылары разылык соьзлерди айтып кетедилер.
– Налог тоьлевшилеримизге ак юректен ярдамласпага шалысаман. Олар ман биз бир тил тавып ярдамласып, колласып налог келимлерин ийгилендирмеге керекпиз. Неге десе республикамыздынъ экономикалык ягыннан оьрленип барувы сол зат пан байланыслы. Баьри зат та аьдемлердинъ яшав сапатын ийгилендируьвге каратылган, – деди Фатима Юсуфовна.
Бу ис орында Ф. Санглибаевадынъ ис стажы кырк йыл болады. Сонынъ санында, Аллага шуькир, ногай кыскаяклы яшавынынъ отыз йылын федераллык налог службасында билек туьрип куллык этип келеятыр.
Яслыгынынъ шешекей аткан заманында Шабаз авыл кызы Фатима Баисова конъысы Эркин-Халкка Санглибаевлердинъ аьелине алал келин болган. Ян досы Анатолий Сахатгереевич пен бирге аьел туьзип яшайтаганлы отыз сегиз йыл болады. Санглибаевлердинъ татым, берекетли аьелинде эки аьвлет оьскен. Тунъгышлары Рустам Невинномысск каласында линейный полицияда сорав алув боьлигининъ басшысы болып куллык этеди. Ол уьйленип, бир балады тербиялайды. Онынъ ян йолдасы Казаковлардынъ, ишкен сувы тамагыннан коьринген, сылув кызы Айнара, ол врач болып Невинномысск кала больницасында куллык этеди. Кызы Риммадынъ да аьели бар, Найманлардынъ алал келини болады. Ян косагы Артур ман аьелде уьш балады оьстиреди, Черкесск каласында парызлы медициналык кавыфсызландырувдынъ КЧР бойынша управлениесинде бас специалист болып етимисли ислейди.
Балалардынъ атасы Анатолий кеспили инженер-техник болады. Аьлиги заманда Анатолий Сахатгереевич эм Фатима Юсуфовна Санглибаевлердинъ куьезлери – йиенлери боладылар.
Онъганнынъ эки ийгилиги бир келеди дегенлей, оьткен йылдынъ караша айынынъ 21-нши куьнинде РФ Федераллык налог службасынынъ Карашай-Шеркеш бойынша Управлениеси туьзилгенли 30 йыл толды эм сол ок куьн службадынъ куллыкшысынынъ кеспилик байрамы белгиленеди.
Соны ман байланыста биз Фатима Юсуфовнады налог службасынынъ мерекеси мен кутлаймыз эм алдыдагы аьрекетинде йогары етимислерди, коьп куванышларды, узак оьмирди, берк ден савлыкты, наьсипти сагынамыз.
А. Найманов.
Суьвретте: Фатима Санглибаева.