Аьдем болув биринши абытларын бала аьелден баслайды. Эдаплык, яхшылык эм яманлык акында биринши анъламларды ол аьелде алады. Билимли, оьзин сабыр эм тийисли юриткен, касиетлери мен сукландырган аьдемди коьрип аьллессенъ, энъ де бас деп, оны сондай аьдем этип тербиялаганына, ата-анасына разылык саклайсынъ.
Сания Мусаевна Салиховадынъ бала шагы Нариман авылында озган. Ол коьп балалы аьелде, 5 аьптели-синълили эм уьш аданасынынъ тоьгерегинде оьскен. Ата-аналары оларды бир-бири мен татым этип, соны ман бирге оьз халкын суьйген киси болмага керек деп тербиялаганлар. Халкын суьйдирип оьстиргенине Аскерхан Аджиевтинъ (яткан ери еннетли болсын) ногайы уьшин эткен ийги ислери шайытлайды, араларындагы татымлык та коьп йыллардан бери уьзилместей берк экени бу куьнлерде де аян коьринеди. Кишкей заманнан алып уьйкен аданасы Аскерхан карындасларынынъ аьр кайсысына да тирев болып келген. Аталары бек танъ, аналары сабыр, акыл-балык аьдемлер болганлар, сол ийги касиетлер балаларына коьшкени сезилмей болмайды.
Сания Аджиева оьзининъ ис аьрекетин, Махачкаладагы медицина институтынынъ стоматология факультетин окып тамамлаганнан сонъ, Червленные Буруны авылында врач-стоматолог болып баслайды. Бу авылда эки йыл ислейди, оннан сонъ «Ногайская ЦРБ-да» стоматолог-ортопед куллыгын 35 йыл узагына бардырады. Ол заманлар аьлигиндей болмаган. Районымыздагы аптекада новокаин дарманын аьзирлегенлер эм врач авырувды аьдем сезбесин деп, тек сол дарманды кулланган. Аьли болса туьрли дарманлар бар, стоматологка келгенлер авырувды алдынгындай сезбейдилер. Кайсы заманларда да врачтынъ иси кыйын. Эмлеген шакта да, оннан сонъ да неше кыйынлык пан распага болады. «Кене де Кудай мени сондай кыйынлыклар ман растырмады, авырыганларды эмледим, олар разылыгын билдирип дайым кайтатаган эдилер», – деп Сания Мусаевна эскеруьвлери мен боьлиседи. Сол заманлар Республикамыздынъ районларында ислеген стоматолог-ортопедлер план толтырмага тийисли болганлар. Ногай районыннан оьзге ерлерде врачортопед куллыгын эр кисилер юриткенлер. Республика бойынша планды ялгыз кыскаяклы-врач Сания Салихова толтыратаган болган. Мине онынъ ис суьерлиги эм куллыгына яваплы каравы, исин йогары дережеде де толтырувы. Сания Мусаевнадынъ ийги иси ДАССРдынъ Савлык саклав министерствосыннан бир неше Сый грамотасы ман белгиленген. Ол ДАССР-дынъ ат казанган врачы деген сыйлы атка да тийисли болган.
Аьдемнинъ яшав йолы тек ярасык шешекейлер мен емисли тереклер оьскен бав тувыл, онда неше кыйынлыклар да, сынавлар да болады. Сания Салихова да солардан Алласына разы болып оьтпеге шалысты. Бир де куллыктан да коркпады, кыйын деп те айтпады. Кене де оьз коьмегин баскаларга этпеге де амал тапты. Сания Мусаевна бир увыл ман кыз оьстирди, оларга йогары билим де берди, ийги аьдемлер этип те тербиялады. Олар экеви де анасындай болып, ак ниетли медицина исин сайлаганлар. Увылы Низам Терекли-Мектебте врачстоматолог болып ислейди. Кызы Аида Сургут каласынынъ больницасында врач-терапевт куллыгын этеди.
Бу куьнлерде Сания Салихова 8 уныгына карап куьезленеди, олардынъ уьстинликлерине суьйинеди. Уныклары да тетесин эм энесин суьйимге орайдылар. Янъыларда уьйкен йиени спортта уьстинликлерге етискен, ол Ханты-Мансийск Автономлы округында Кудо бойынша чемпион болган. Бу куьнлерде Сания Салихова тийисли тыншаювда. Болса да ислеп уьйренген кыскаяклы аптека ашып, 11 йылдан бери сонда куллык этеди. Аптекага кирген аьр бир аьдемди Сания Салихова йылы йолыгады, арымай-ялкпай маслагатларын береди. Аптекадан аьдемлер рахатланып, разы болып шыгадылар.
Тезден Сания Салихова оьзининъ 70 йыллык мерекесин белгилеек. Артына бурылып караса, ана киели борышын да, ак халатлы кеспи борышын да йогары дережеде толтырды. Оьзи болса яшавында эткен ислерден энъ де ийгиси деп Меккага аьжиликке барганын санайды. Хатын аьли де сонда болмага мырат этеди. Биз оны ак юректен сыйлы мерекеси мен кутлап, баьри мыратлары толганын йораймыз.
Н.Кожаева.
Суьвретте: С.Салихова.
