Бу келип турган каты куьн 19-ншы сентябрьде Россия Федерациясы бойынша туьрли оьлшемли сайлавлар кампаниялары болып оьтеек. Солардынъ ишинде РФ Государстволык Думасынынъ эм элимиздинъ 39 регионларынынъ законодательлик органларынынъ депутатлары, солай ок Федерациядынъ 12 субъектлерининъ етекшилери сайланаяк. Болса да РФ Орталык Сайлав Комиссиясынынъ карары ман быйылгы тавыслав да былтыргыдай болып, уьш куьн ишинде – 17-нши, 18-нши эм 19-ншы сентябрь куьнлеринде юритилеек. Ол зат патшалык бойынша янъы коронавирус юкпалы маразынынъ яйылувы ман байланыста токтастырылган.
Элимиз бойынша 19-ншы сентябрь тавыславдынъ бас куьни деп белгиленген. Дагестан Республикасы бойынша ДР Халк Йыйынынынъ депутатлары да келеяткан 5 йыллык ис болжалы ман сайланаяклар. ДР Сайлав комиссиясынынъ карарына коьре, республикада РФ Государстволык Думасына эм ДР Халк Йыйынына депутатларынынъ сайланувы ман байланыста уьш уьйкен сайлав округлары туьзилген: Кубыла, Орталык эм Сырт. Бизим Сырт сайлав округы бойынша 9 кандидатлар сырасы беркитилген. Олар «Единая Россия», КПРФ, ЛДПР, «Яблоко» эм сондай 9 туьрли политикалык партияларынынъ ваькиллери боладылар. Сондай 9 кандидатлар ишинде бизим ердесимиз 10-ншы номерли Сырт сайлав округыннан РФ Государстволык Думасына КПРФ политикалык партиясы атыннан депутатка кандидат Мурзадин Авезов та бар. Бу округтан «Единая Россия» политикалык партиясыннан депутатка кандидат этилинип Абдулхаким Гаджиев белгиленген.
Йогарыда белгиленген сайлавлардан оьзгелей, быйылгы сайлав куьнлеринде республика эм сонынъ санында Ногай районындагы 5 муниципалитетлерде: «село Эдиге», «сельсовет Карасувский», «село Кумли», «сельсовет Коктюбинский» эм «село Червленные буруны» авыл поселение ерлериндеги сайлав округларынынъ былтыр сайланмаган депутатлары да сайланаяклар. Сондай сайлав тек «сельсовет Арсланбековский» авылларында оьткерилмеек, неге десе мунда былтыр сайланган баьри депутатлар да тайдырылганлар, соны ман байланыслы ислер суд инстанциясында аьли де каралып битпеген.
Быйылгы сайлавларга РФ Государстволык Думасына баьриси 14 политикалык партиялары киргистилген. Солардынъ кайсысы сайлавшылардынъ тавысларын коьп алса, сол партия Государстволык Думасында бас партия болып саналаяк. Партиялар айырым эм бир мандатлы сайлав округлары бойынша депутатлар да сайланаяклар.
Ногай район территориаллык сайлав комиссиясынынъ председателининъ куллыгын кесек заманга юритуьвши Мурзабек Бальгишиевтинъ айтувы ман, район еринде баьриси 21 участок сайлав комиссиялары уйгынланган. Район бойынша сайлавшылар саны – 13700 аьдем. Буьгуьнлерге баьри сайлав комиссиялары да толы кепте тавыславды озгарувга аьзирлик коьргенлер. Баьри участок комиссияларынынъ меканлары ишлеринде быйыл камералар, компьютерлер эм принтерлер болаяклар, солар тавыславды тийисли аьлде оьткеруьвге демевлик берер деген сеним бар. Соны ман бирге сайлав комиссияларынынъ агзаларынынъ столларына коршалав экранлары да салынаяк. Терекли-Мектеб авылынынъ орталык эм А.-Х.Джанибеков мектебиндеги участокларындагы урналарында артык бюллетеньлерди таславга буршав беретаган КОИБ-лер де болаяк. Баьри участокларга да бюллетеньлер аькелинген.
Сайлавлар куьнлеринде коронавирус юкпалы маразы ман байланыста тавыслав артыннан тергев юритуьв уьшин аьр бир партиядан тек 1-ер коьз салувшылар киргистилеек. Санитар-эпидемиологиялык аьллерди тутув ниетте участок сайлав комиссияларынынъ агзаларына деп колгаплар, маскалар, бетти ябатаган щитлер, антисептиклер берилген. Солай ок аьр бир сайлавшы уьшин де колгаплар салынган. Баьри участок сайлав комиссияларынынъ агзалары да вакцинацияды оьткенлер.
Савлайроссиялык ортак бир сайлавлар куьнлеринде тавыславлар оьтеек меканларда от туьсуьв мен байланыслы кавыфсызлык яктан МЧС, ыхтыяр йорыгын саклав яктан район иш ислер боьлигининъ куллыкшылары яваплык тутадылар.
Участок сайлав комиссияларынынъ меканлары эртенъги 8 саьаттен кешки 20 саьатке дейим ашык болаяк.
М.Юнусов.
