Кийгизимнинъ йылувы

Онынъ суьвретлерине карайман да, уьйкен сейирге каламан. Аьр биринде йылувлыкты, толы коьнъилликти, ашыклыкты сезбей болмайсынъ.

Бу куьн аьзирленген суьвретлер выставкасына шайыт болган баьри аьдемлер де онынъ суьвретлерине карасанъ, йылувлыкты сезесинъ, деген ойды айттылар.
Аьдетке кирген саният кешеси белгиленуьв ишинде ерли музейде талаплы, оьнерли суьвретшимиз Мархаба Аджибатир кызы Шалиевадынъ суьвретлерининъ выставкасы ерлестирилген эди эм бу кешесинде йыйналган аьдемлер онынъ яратувшылыгы акында соьйледилер. Кешликти Ногай районынынъ Орталык китапханасынынъ куллыкшысы Сапихан Курпаева Мархаба Шалиевадынъ яратувшылыгы акында хабарлав ман баслады.
Мархаба Аджибатир кызы Ногай районымыздынъ Кумлы авылында тувып-оьскен. Балалыгы да сол авылда оьткен, онынъ аьели бек тыпак болган. Оьзининъ хабарлавы ман Мархабадынъ анасы бек аьруьв этип, ярасык ясайтаган болган. Ога берилген оьнер, анасы Келдиханнан келген деп санайды Мархаба.
Мархаба Шалиева республикамыздынъ бас каласы Махачкалада М.Джемал атындагы суьвретшилер окув ошагын окып кутарган. Сол йылларда ол коьп туьрли дагестанлы суьвретшилердинъ яратувшылыклары ман да таныскан.


– Мен суьвретлер ясамага бала шагымда да бек суьетаган эдим, мектебти кутылатаган заманда оьз янымда суьвретши болмага токтаскан болсам да, атамнан ыхтыяр сорадым. Ол мага сол заман: «Хатын аьдемнен суьвретши болама, эригесинъ сен», – деген явабын берген эди, тек мен ога тилегимди салып турдым эм келеекте суьв- ретши болсам: «Сенинъ портретинъди ясарман», – деген ант та бердим. Оьзимнинъ яныма якын кеспиди алган болсам да, атама берген антымды толтырмага асыкпадым. Соннан бери де заьлим заман озганнан сонъ, бир куьшли авырыдым, сол шакта толтырылмаган антым да эсиме туьсти. Ийги болып-болмай, тувган авылыма атамды суьвретлемеге асыктым. Сол заман меним айлак ийги болмаган аьлимди коьрген атам: «Не эткен суьврет, оьзинъ ден савлыгын осал болып турганда, сонъ ясарсынъ», – деген эди, ама мен ога тынъламадым, оны юзим терегининъ астына олтыртып, келеектеги портретти суьвретледим, сонъ уьйиме аькелип куллыгымды сонъына еткердим. Бу куьнги суьвретлер выставкасы арасында бу суьврет йок эди, ама мен соны оьз коьзим мен Мархабадынъ биринши, район кезегинде озган выставкасында коьргенмен. Ушыны ман да бек ярасык портрет. Суьвретте алаллык, атасына уьйкен суьйими коьринеди.
Аьли коьз алдымызда турган суьвретлер арасында да портретлер бар: тетеси мен кызы Дженнеттики. Бу асарлар да аьдемнинъ коьнъилине етеди, аьр кайсысында суьйим, толы коьнъиллик. Мен сол суьвретлер акында – ярасык, толы коьнъилли деп турсам, бу суьвретлерден не анълайды деп айтканлар да болар, ама Мархабадынъ суьвретлери акында бек ийги соьзлерди анълаган, кеспили суьв- ретшилер О.Суюндиков, М.Отевалиева, Э.Махмудова, А.Абубекеров айтып кеттилер. Олардан баскалай болып, кешликте ортакшылык эткен А.Манкаева, К.Ярикбаева, А.Койлакаева да талаплы суьвретшиге ийги йоравларын айтып, келеекте уьстинликлер йорадылар.
Бу куьнги йолыгыс йылы хабарласув ман, йыйылганларга ерли музей етекшиси Каирбек Бальгишиев тез арада Мархаба Шалиевадынъ выставкасы Кизляр каласындагы Багратион атындагы музейде озаягы акында ийги хабарды билдируьв мен тамамланды.
Г.Сагиндикова.
Суьвретлерде: М.Шалиева; М.Шалиевадынъ ясаган суьврети.