Ногай район администрация меканында 28-нши июльде ДР Минэнерго эм «Солар Энерджи» компания ваькиллерининъ Ногай район йыйынынынъ депутатлары, авыллар басшылары эм кайбир организациялар етекшилери мен «Ногайский солнечный парк» туьзуьв мен байланыслы проекттинъ презентациясы бойынша йолыгысы болып озды.
Онынъ акында проект офисининъ етекшиси Артур Алибеков билдирди. Оны ман бирге йолыгыста проект офисининъ координаторы Идрисгаджи Магомедов ортакшылык этти. Шарады Ногай район аькимбасынынъ биринши орынбасары Хамидулла Саитов юритти. Ол йыйылганларга район еринде «Ногайский солнечный парк» деп уьйкен проект яшавга киритилип басланаягы акында билдирди. Олай деген, бизим район еринде 700 мегаватт куватлыгы болган электростанция курылысы басланаяк. – Бу курылыс иси ТереклиМектеб-Калининаул-Ленинаул ара 1800 га майданлы уьйкен участокта бардырылмага каралады, – деди Х.Саитов эм соьзди проект етекшиси Артур Алибековка берди. Ол оьз соьзининъ басында йыйылганларга Дагестанда «СоларЭнерджи» Куьбининъ катнасувы ман Южно-Сухокумск каласы еринде 15 МВт куватлыгы болган электростанция (СЭС) кулланувга берилгенин, солай ок 60 МВт куватлыгы болган Ногай СЭС эм Дербент СЭС (онынъ куватлыгы – 100 МВт) яшавга шыгарылув барысында экенин билдирди. – Бизим компания ман юритилген тергевлер эм эсаплавлар коьрсеткенлей, Терекли-Мектеб авылыннан узак болмаган Ногай район еринде «ЧирюртБуденновск» линиясына 700 МВт куватлыктан артык технологиялык косувлар этпеге амал бары белгили болды. Мунда уьйкен станция салувга бек аьруьв онъайлы: туьзлик ери, курылыслар йок эм куьннинъ иссилиги куьшли сезилетаган ер. Эм тагы да онъайлыгы сол: СЭС курылысы юритилуьвинде 1000-нан артык аьдем ис аьрекети мен каьрлемеге болаяклар, а оннан сонъ, СЭС кулланувга берилгенде, онда дайымлык негизинде 200-ден артык аьдемлер куллык этпеге болаяклар, – деп билдирди йолыгыс катнасувшыларына Артур Алибеков. Онынъ соьзи мен, аьлиги заманга проектированиеге инвестор бар эм ол ПДС-ка 45 млн. маьнет акша киритпеге аьзир. А СЭС курылысына 45 млрд. маьнет акша инвестициялар киритпеге каралады. СЭС 2025-2028-нши йыллар ишинде болжаллар бойы кулланувга киритилеек. Хамидулла Саитов эм дайымлык негизиндеги депутат Рашид Шангереев А.Алибековка экономикалык оьрленуьв мен байланыста соравлар бердилер. Сога явапка ол мундай йолыгыслар муниципалитетте аьр ярым йыл ишинде бир кере оьткерилеегин эм сол заманда экономикалык оьрленуьв мен байланыста тувган соравларды тешкеруьвли ойласпага болаягы акында айтты. – Кайтип айтсак та, курылыс объектининъ подрядчиги Ногай районында регистрацияланаяк эм налоглар да бизим муниципалитетке туьсеек. Аьли де меним белгилеегим, презентация эсабында А.Ш.Джанибеков атындагы ерли мектебте, окув пособие этилинип, куьн коьзининъ йылувы астында ислейтаган батареялар (3 КВт куватлыгы болган уьйкен болмаган СЭС) салынаяк. Белки, уьйкен класслар окувшылары сол яктан оьрленип, «Ногайский солнечный парк» проекти уьшин келеекте аьрекет этпеге болаяк кадрлар тувар, – деп беркитти А.Алибеков. Йыйын катнасувшылары район еринде сондай уьйкен проект курылысын баслав аьрекетинде уьстинликлер йорадылар эм айырым аьлде СЭС-та ювыктагы авыллар яшавшылары арасыннан куллыкка салмага тилек салдылар.
Э.Кожаева, «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ бас редакторы.
