Кудай савгалаган оьмир

Яшайды бизим Эдиге авылында сыйлы ясуьйкенимиз Салимет Шыракбай кызы Абдулганиева. Быйылдынъ язлыгында ол 90 ясына толды. Балалары, уныклары эм йиенлери шоьл еримизден алыста оьмир суьрип, куллык этселер де, ясуьйкен анайга сый этип, ога Кудайдан савлык тилеп, мавлид дуасын озгардылар оьткен шилле айдынъ ишинде. Бу озган заманда болган затларды белгилейтаганым сол: ана, тетей, эней болып, ол суьйикли балалары, олардан тувган саьбийлер – уныклары эм йиенлери ягыннан оьмир бойы уьйкен сый-оьрмет пен пайдаланып келетаганы бизге, оннан сонъгы несиллер ваькиллерине де, уьйкен куьез болады, неге десе сондай зат тоьгеректегилердинъ коьнъиллигине конъил косады, олар касында яшав да, яшамага да ийги деген сезимге бийленесинъ.
Салимет-анайдынъ бактысы енъиллерден болмаган. Ол – оьткен оьмирдинъ авыр 20-50-нши йылларда тувган несил ваькиллерининъ бириси. Ол 1932-нши йылда Янгиси авылында тувып оьскен, мунда баслангыш классларды окып битирген, сонъ ясуьйкенлери мен бирге Арсланбек авылына коьшкен.
Тарихте белгили болганлай, озган юзйыллыктынъ 20-50-нши йыллары элимиз уьшин, сонынъ ишинде Ногай шоьл халкы уьшин де авыр вакыт эди. Сол авыр йылларга келди Салимет-анайдынъ балалык эм оьспир шаклары. Армаганда билим алув мырат пан окувдан даьме этпей, ога яслайын кара куллыклар ман каьрлемеге туьсти.
– Биз этпеген кара куллыклар калмаган: татавыллар казбага, ер теппеге, аслыкты кол ман шашпага, кызган исси куьннинъ астында оьлен отамага, пишен тиемеге эм уьймеге, камыс ормага туьсти. Сосы куллыклардынъ арасында балаларымызды асырап оьстирмеге, уьйшиликтеги куллыкларды уьлгирип этуьвге заман табатаган эдик. Истен кайтсак, кешки мезгил ас аьзирлев уьшин туьбир-койсырак, япаша, бир-эки колтык отын алып кайтатаган эдик. Аллаа-Таала шуькир, «кылмыс ерде калмас» дегенге усап, буьгуьн, эсли шагымызга келгенде, балаларымыз бизге таяв болып турылар. Олардан тувган саьбийлерге куьезимиз тоймай, яшавымызга разы болып оьмир суьремиз, – дейди анай, Кудайдынъ берип турган куьнине шуькир этип.
Эри Ахмат-агай (яткан ери ярык болсын) ерли колхозшылар ман бирге эртенъги танънан алып каранъа аксамга дейим ислеп кайтса да, арыганына карамастан, уьй-аьлейин, аьвлетлерин ятар орыннынъ алдында домбра шалып юбанткан, коьнъиллерин халкымыздынъ бай маданиятына бавлап, «Йылкы саз», «Туье саз», «Келин саз» эм сондай баска айтувлы бурынгы сазларды шалган.
Салимет-анай, сондай эсли шагына етсе де, савлыгына аьли де разы, тоьгеректеги авылдасларына куьн сайын катнайды, ногай аьдети – дуа шай иширтуьвде ортакшылайды. Соьйтип, элине-куьнине эмишлик куьтип яшайды Эдиге авылынынъ сыйлы ясуьйкени Салимет Абдулганиева.
А.Капланов, Эдиге авылы. Суьвретте: С.Абдулганиева.