Мен маданият тармагында коьплеген йыллардан бери ислеймен, кайдай талаплы, оьнерли аьдемлер мен ислемеге туьсти мага. Соларды мен аьр заманда да эсимде саклайман, олар ман сукланаман. Биз ислеп баслаган заманларда Интернет, мобильли телефонлар болмаган. Оьз оьнерлерин халк арада яйып, маданият куллыкшылары кайзаманда да халкымыздынъ данъкын, атын оьстиргенлер.
Юнус Отеген увылы Кожаев пен мен коьп йыллар бирге маданият тармагында катыстым. Ол бек талаплы, оьнерли аьдем эди. Айлак эрте кешип кетти дуныядан, онынъ йырлаганы, маскаралап соьйлегени, халкы уьшин янганы меним эсимде турады аьр заман. Анъды ол юреги мен, яны ман сезетаган эди. Менде онынъ оьз колы ман язган сарынлары бар:
Тав уьстинде тар сокпак,
Арымай барсам экен.
Суьйгенимди мен оьзим
Бесплатно алсам экен.
Бир кыз бан таныстым,
Алаякка токтастым.
15 куржын дегенде,
Аьрекетлеп мен каштым.
Соларды мен саклап койыппан.
Оьз акында коьп айтпага суьймейтаган эди Юнус Отеген увылы. Асылы ман Юнус Кожаев Ногай районынынъ Ленинаул авылыннан, 1931-нши йылдынъ карагыс айынынъ 14-нши куьнинде тувган, ол коьп балалы аьелде кенже бала болган. Балалыгында да ол йырламага, бийимеге суьетаган болган деп айтадылар оны таныганлар. 1953-нши йылда ол Кумлы авылында клубта ислеп баслады, кайдай концертлер, шаралар уйгынлайтаган эди, баянда, аккордеонда халк яратувшылыгынынъ анъларын ойнайтаган эди, онынъ маскаралайтаган соьзлери баьримизди де куьлдиретаган эди, кайсы ерде кайдай соьз айтпага керегин билетаган эди ол. Юнус Отеген увылы бизге коьрим эди, кошараларда, авылларда озгарылатаган концертлерде катнасатаган болган, авылда хор туьзип, етекшилейтаган эди. Коьплеген йыллар оны ман бирге сахнада ногай тил эм адабиат окытувшысы Ханбий Бегали улы Коккозов шыгатаган эди.
Сонъында Юнус Отеген увылы Карасу авылынынъ маданият уьйинде етекши болып ислеген. Баьриси маданият тармагында Юнус Кожаев 38 йыл ислеген. 1991-нши йыл талаплы ис йолдасымыз дуныядан кешип кетти. Онынъ зейинлиги Дагестан Республикасынынъ ат казанган маданият куллыкшысы Эльмира Юнус кызы Кожаевадынъ оьз халкы уьшин янып юрген юрегине эндирилген.
Белгили шаиримиз Магомет-Али Ханов Юнус Кожаевтинъ 60 йыллык мерекесине йолдаслы шарж язган эди, сол шаржды да мен йыйнап койыппан. Оькинишке, арамызда ол буьгуьнлерде йок. Болса да, оьзим мен сол йылларда маданият тармагында катыскан аьдемлерди эсиме алмай болмайман. Олар районымыздынъ оьрленуьвине салдарлы косым эткенлер. Баьримиз де оларды эсимизде саклайык.
Н.Халилова.
Суьвретте: Ю.Кожаев.
