Меним насихатшыларым акында Соьз

Аьдемнинъ яшав йоллары туьрли болады. Коьп йыллар артта, Ногай районынынъ сыртында тувып-оьскен бала, мен ойламаган эдим, журналистика меним бактымда энъ де маьнели болар деп. Балалар бавында, мектебте иследим, болса да яратувшылык оьнерим мени «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ редакциясына аькелди. Сол заман меним бир неше ятлавларым газетадынъ бетлеринде баспаланып шыгатаган эди. Бас редактор болып сол заман халкымыздынъ белгили шаири Магомет Кожаев ислейтаган эди. Оьзим де, яратувшылык аьдем болганга коьре, шаирлик дуныясында суьйикли шаьйделерим эм насихатшыларым Мурат Авезов эм Магомет Кожаев болып келеятыр.

Авезовлардынъ аьели мен бизим аьел коьплеген йыллар артта байланыс тутканлар. Меним эсимде, бала заманымда Москва хуторга келетаган эдик, анам коьп кере айткан: «Авезовлар ман байланысты уьзбессиз, катнарсыз, Алибек-аканъыз оьзи йок болса да, оьрмети бар». Алибек-акай ман анамыз аданаслык туткан деген хабар бизим аьелде аьр заманда да айтылатаган эди. Анам эрте кешип кетти дуныядан, болса да, Эльбийке-абамыз бизди бавырлайтаган эди. Терекли-Мектебке ислемеге келгенде, Мурзадин Алибек увылы Авезов мени шакырып айтканы эсимде аьр дайым турады: «Биз алыс аьдемлер тувыл, сен мага карындас, билмесенъ, билип кой, меннен коьмек керек болса, капылар сага аьр заман ашык». Сол соьзлер уьшин мен ога бек разы. Мурат Авезов пан да куллык бойынша катнасатаган эдик.
Мурат Алибек увылы оьз яратувшылыгы акында язады: «…Кысмет мага куьезли ис ыслатты Эсли дуныя янъылыгын ашпага». Мурат – шынты шаир, онынъ поэзиясы терен эм ярасык. Шаирдинъ анасына, халкына, шоьлине багыслаган ятлавларын окысам, янымда туьрли сезимлер толкынласып, юректинъ согувын куьшлендиредилер. Шаир Мурат Авезов пан меним биринши йолыгысувым Орта-Тоьбе авылында 10-ншы класста окыйтаган заманда болган. Сол заманда ол белгили дагестан шаирлери мен тувган авылына келген эди. Мен Мурат Авезовтынъ ятлавларын сол заманда кайтип суьйип окыйтаган эдим. Аьр заманда да столымнынъ уьстинде шаирдинъ «Эс» деп аталган китаби туратаган эди, сонынъ янында Магомет Кожаевтинъ «Ян майданда» ятлавлар йыйынтыгы болган. Соьйтип, шаирлик аьрекетимде меним насихатшыларым деп мен бу эки шаирди санайтаган эдим. Сонъында, оьзим яратувшылык оьнеримди байырлаган сонъ, олардан коьп затларга уьйрендим.


Мурат Авезов эм Магомет Кожаев оьз яшавын журналистика ман байланыстырганлар, мен ойлайман, яратувшылык аьдемлерге сондай зат – эм тынышлы, эм кыйын. Оьзим де коьплеген йыллар газетада ислеп келеятырман, яратувшылыкка заман танъкы болады. Болса да, Мурат та, Магомет те юреги мен берилдилер журналистика тармагына, бу тармакта коьплеген уьстинликлерге етистилер. Мурат Авезов мага шаир болып ювык эм таныс, мен оны ман газетада ислемедим, болса да, онынъ макалаларын окысам, соьзлердинъ теренлигине сукланаман. Инсаннынъ акында язылган сыдыралардынъ маьнелиги уьйкен.
Магомет Кожаев студент заманларында яй тыншаювларга келгенде, редакцияда ислейтаган эди. Сонъында, окувды битирип, ол мунда ислемеге келеди эм буьгуьнлерге дейим ислеп туры. «Магомет Кожаев баьри жанрларда да йогары дережеде язып болады» деген соьзлерди коьп кере эситкенмен. Аьр соьзин тийисли ерге ерлестирип, Магомет Янмурза увылы кызыклы эм маьнели этип язады макалаларын. Мен де оьзимди онынъ окувшысы деп санайман. Буьгуьнлерде етискен уьстинликлеримди мен мага билим эм исимде сулып бергенлер мен боьлисемен. Магомет Янмурза увылы мени куллыкка алды эм журналистика сырларына уьйретти. Эсимде, биринши коьширген макалаларымды элтеп бас редакторга коьрсететаган эдим. Сонъ Магомет Янмурза увылы мага айтты: «Сен мага аькелме энди язганларынъды, парахат исле». Аьлиги заманда мен ойлайман, кужыр болыппан, бас редактордынъ баска куллыклары йоктай болып, ога окымага макалалар элтеппен. Акырган заманлары да бар эди, сол заманда ойлайтаган эдим, Янмурзаевич куры мага акырып турады деп. Аьлиги заманда мен ога бек разы, мени коьп затка уьйретти. Яратувшылык йолымда да ол мага маслагатшы болып келеятыр.
Тезден «Шоьл тавысы» республикалык газетамыз оьзининъ 90 йыллык мерекесин белгилейди, сол йыллардынъ эки онйыллыгын мен де мунда ислеймен. Соны ман байланыста шаирлик эм яратувшылык йолымда меним маслагатшыларым, шыгармаларымнынъ биринши окувшылары, ногай халкымнынъ белгили язувшылары Мурат Авезовтынъ эм Магомет Кожаевтинъ акында язбага токтастым.
Йыллар оьтедилер. Мен ак юректен калем йолдасларыма (мен ойлайман, аьли олар мага сондай ыхтыяр берер) аьли де коьп уьстинликлер, берк ден савлык эм дуныяда бар баьри ийгиликлерди йорайман.
Г.Бекмуратова.
Суьвретлерде: М.Авезов; М.Кожаев.