Дагестаннынъ халк шаири Расул Гамзатовтынъ 100 йыллыгы алдында меним эсиме 1963-нши йылдынъ май айы келеди. Ол заман мен Карашай-Шеркеш пединститутынынъ филология факультетининъ 3-нши курсында окыйтаган эдим. Май айында бизим кала бир аьлемет ыспайы болып калатаган эди. Аьне сол шакта бизим Карачаевск каласына Кабарты-Балкар Республикасыннан бир куьп язувшылар эм шаирлер келдилер. Сонынъ сырасында аты савлай элимизге белгили, Кабарты-Балкар Республикасынынъ халк шаири Кайсын Шувай увылы Кулиев те бар эди. Институт студентлери эм окытувшылары конаклар ман йолыгыспага деп актовый залга йыйылдылар. Кешликти институт ректоры Умар Баблаш увылы Алиев оьзи юргистти. Йолыгыста Максим Геттуев, Керим Отаров эм баьриси мен йылы йолыккан Кайсын Кулиев шыгып соьйледилер эм оьз асарларын балкар эм орыс тиллеринде окыдылар. Кайсын Кулиев оьзининъ соьзинде коьп миллетли совет адабиаты эм онынъ ваькиллери акында кызыклы кепте хабарлады. Ол оьзининъ соьзинде коьплеген йылы соьзлерин дагестан шаири Расул Гамзатов акында да айтты эм косты: ол меним ювык досым да эм суьер шаирим де болады деп.
Соьз йолыгыста студент шаирлерге де берилди. Бирден меним тукымымды да айттылар. Бас дегенде мен бек саьспекледим. Сонъ сценага шыктым. Мен йыйылганларга «Меним Дагестаным» деген ятлавымды окыдым. Бир неше соьз Дагестан акында, онынъ коьп миллетлери акында да айтып алдым. Сонъ мен Расул Гамзатов белгили дагестан шаири эм онынъ аты сав дуныяга белгили экени акында да айтпай болмадым. Мен онынъ язганларын аьли ногай тилине коьширемен деп те айттым.Тек шаирдинъ оьзи мен бир де коьриспегенмен дедим.Тагы да костым: аьли Расул Гамзатов Дагестаннынъ Язувшылар союзы ман етекшилик этип турады деп те. Сонъ йыйылганларга Расулдынъ бир доьртлигин де окып эситтирдим. Мине ол:
Бийиктеги юлдызларга эм коькке,
Ракеталар бир токтавсыз
ушарлар.
О, аьдемлер сиз ше – бийик
юлдызлар,
Язганым ман етсем экен
тек сизге!..
Кешлик битеди эм мен Кайсын Кулиевке янасаман. Колластык. Ол да мага бек аьруьв кепте соьйлеп баслады эм айтты: – Анвар-Бек! Сен Расулдынъ язганларын ногай тилине бек аьруьв коьширесинъ. Ол бек керек зат. Солай болмага керек шаирлер бир-бирине. Сен дагестан халкынынъ шаирлерининъ язганларын ана тилинъе коьшир эм оны бир китап этип шыгармага Расул сага коьмек этер. Мен оны билемен бек аьруьв. Оьзинънинъ бир йыйынтыгынъды да аьзирле эм Махачкалада шыгар. Болама? Дагестанга барганда бас деп Махачкалага барып, Расул ман таныс бол эм айт: «Мага Кайсын маслагат этти сизи мен таныс болмага», – деп.
Соьзсиз де, Кайсын Кулиевтинъ мага айткан сондай йылы соьзлери Расул Гамзатов акында ярады эм мен бираз оьктем де болдым. Сол заманнан алып мен Махачкалага бармага, Язувшылар союзына кирмеге эм Расул Гамзатов пан таныспага ымтылып турдым.
Белгили балкар шаири Кайсын Кулиев белгили авар шаири Расул Гамзатов акында айткан йылы соьзлери меним кулагыма шалынып туратаган болды. Мен тез болып институтты битирип, Дагестанга кайтпага суьйдим.
(Ызы болаяк)
А.Култаев,
Дагестаннынъ Халк поэти.