Аслык йыюв куллыклары кайсы заманларда да эгиншилердинъ энъ де кайнавлы эм яваплы заман шагы болып саналган. Сол вакытта авыл ерлеринде танъ каранъасыннан алып тап туьн ортасына дейим (аьлиги заманларда туьнлерде де) авыл хозяйстволык техникасы баьриси де эгин кырларды бийлеп алып, онъыс уьшин уьйкен ис куьресин юриткенлери коьплердинъ эслериннен кетпеген болар.
Быйыл Ногай районынынъ эгин кырларында оьстирилген куьзликлерди йыюв куллыклары оьткен июнь айынынъ 25-нде басландылар. Сол куллыклардынъ сырагысында куьзлик кызыл бийдай оьстируьв мен каьр шегетаган район эгинши-фермер эм байыр ярдамшы хозяйстволары уьстимиздеги йылдынъ аслыгын йыювды йойымсыз битиргенлер. Соьйтип, районнынъ баьри де кепли хозяйстволары бойынша куьзлик кызыл бийдайы баьриси 9 мынъ 20 гектарда шашылган эди. Сол шаклы оьстирилген аслыктан район хозяйстволары 18 мынъ 40 тоннасын йыйнап уьлгиргенлер. Аьр гектардан орта эсабында 20 центнер кызыл бийдай онъысы алынган.
Район бойынша быйыл язлык культуралары эсабында 3200 гектар ерлерге арпа да шашылган эди. Сол шаклы майданнан 3800 тонна онъыс йыйылып алынды яде аьр бир гектардан орта эсапта 12 центнер арпа шыккан. Солай ок 450 гектар кырларда сулы шашылып, соннан 540 тонна йыйылган, аьр бир гектардан 12 центнер сулы болдырылган.
Ногай районы кайсы заманларда да пишен-ем оьстируьви эм аьзир этуьви мен белгили районлардынъ бириси. Быйыл 4800 гектар ерлерден баьриси 9 мынъ 600 тонна пишен аьзирленген. Олай дегени аьр гектардан 20 центнер пишен шалынып алынган. Соны ман бирге бирйыллык люцерна культурасы 2500 гектарда шалынган эм соннан 7500 тонна сапатлы пишен аьзирленген яде аьр гектардан орташа 30 центнер болдырылган. Солай ок пишен эсабында быйыл район бойынша 500 тонна тобан да аьзирленген.
Бав-бакша культуралары болса быйыл район бойынша 1500 гектар ерлерде оьстирилип, солардан 30 мынъ тонна онъыс йыйылган яде аьр гектардан 200 центнер продукция болдырылган.
Куьзлик кызыл бийдайды оьстируьвде эм йыйып алувда Уьйсалган авылдан «Идрис» эгинши-фер-мер хозяйствосы (басшысы К.Биймурзаев), «Бекмуратов А.Р.» КФХ (басшысы А.Бекмуратов), «Аджигайтканова С.С.» КФХ (басшысы С.Аджигайтканова), Куьнбатар авылдан «Адам» КФХ (басшысы М.Акмурзаев), «Лашын» КФХ (басшысы М.Карамурзаев) эм баскалар аьруьв сырагыларга етискенлер.
М.Юнусов.
