Аьр бир эр киси – коршалавшы, сеним эм таяв. Ол он сегиз ясына толганнан сонъ, оьз Эли алдында белгиленген эр борышын толтырмага ыхтыярлы болады. Сол борыштан кесек заманга йогары окув ошакларында окыйтаган студентлер босатылмага болады. Сол да аьдемнинъ оьзининъ сайлавы, ама ол окувын битиргеннен сонъ, аьскер сырасында кызмет кылмага болады.
Бу куьнлерде оьзининъ эр борышын эли алдында уьйкен йигерлик пен толтырып келеди бизим ердесимиз, Дагестан Республикасынынъ Ногай районынынъ Терекли-Мектеб авыл яшавшысы Арслан Мантаев.
Арслан, Нефтекумск каласынынъ регионаллык колледжининъ электро-монтерлар аьзирлейтаган боьлигинде окып, билим алган. Соны уьстинликли окып битиргеннен сонъ, Арслан оьзининъ агасы Султаннынъ ызын ызлап, аьскер сырасына кетеди. Ол кеткен заманларда, Султан аьли де борышын кутарып, уьйине кайткан йок эди. Сога коьре, агалы-инилилердинъ коьриспегенлигине эки йылга ювык болды. Арслан оьзининъ эр борышын толтырувды Калининград областинде баслады эм аьли де бардырады.
Аьскер сырасы – дайым тувра йол эм нызам. Мунда аьдем оьзин аьскершиге тийисли кепте юритип болмага керек, алдына салынган борышларды толтырув – ол тутатаган йорыклар. Арсланга солар кыйынлыклар тувдырмадылар, неге десе оны баьри яктан да колтыклайтаган ата-анасы бар, патшалык яктан да яхшы ярдам этилинеди.
Аьлиги заманларда ата-аналар ман патшалык араларында тар байланыс тутылады. Арслан аьскер боьлигинде кызмет кылып баслаганлай ок, онынъ уьйине сонъгы иштелиги болган хат келген:
– Сыйлы Камалдин Кумарашович эм Гульнара Круптурсуновна!
Сизге увылынъыз Арслан оьз борышын толтыратаган авиациялык полкынынъ етекшилеви билдиреди. Арслан бизим сырада болып, коьп янъылыкларга уьйренеек, аьскерлик специальность бойынша эм булай да беркиек, яшав сулыбын да алаяк.
Бизим аьскер боьлигимизде ийги яшав аьллери туьзилгенлер. Оьзек те, баслапкы куьнлер тыныш болар деп айтпаймыз. Коьп зат онынъ оьзиннен себепли болаяк. Онынъ эл алдында борышын толтырмага мырады уьйкен болса, етимислери де болар.
Бизим уьйкен тилегимиз– бизи мен тар байланыс тутпага. Сизинъ коьмегинъиз бизге де, сизинъ увылынъызга да пайдасын береек.
Увылынъызга тел соксанъыз яде язсанъыз, ога тек ийги хабарлар билдиринъиз, аьелинъиздинъ, ювыкларынъыздынъ акында тек ийги затлар айтып турынъыз. Маслагатлар да зарарлы болмайды, оннан да соранъыз, соьзине маьне беринъиз. Ол да сизи мен боьлискенди тиленъиз.
Соны ман бирге сиз, оьз увылынъыз акында. Онынъ касиети акында билдиргенинъизди куьтемиз.
Уьйкен сый ман сизге аьскер боьлигининъ командири С.Д.
Мантаевлердинъ аьелинде Арсланнан баска болып, Султан (ол уьйкени), Алихан да тербияланадылар. Олар уьш те увылын тийисли кепте тербияламага шалысып келедилер. Султан Арсланнан алдын оьз борышын толтырган йигит, бу куьнлерде ыхтыяр саклавшы органларында куллык этпеге аьзирленеди (ата йолын кувмага ниети бар, Камалдин де бир неше йыллар узагында Ногай районы бойынша Россия МВД боьлигинде ислеген, аьли тийисли тыншаювда), олар кишкей иниси Алиханга ийги коьрим.
Арслан кызмет кылатаган аьскер боьлигинде тек ийги яктан оьзин коьрсетип келеди. Тенълери араларында сый да казанган. Ол аьскер сырасына кеткен заманларында анасы ман тел согып соьйлегенде, «Мен эл алдында боршымды толтырмага кеткенмен эм соны сизинъ сениминъизди аклагандай этип те озгарарман» деп.
Биз оьз увылларымыз бан оьктемсиймиз, аьр бир увылдынъ берген анты, эттирген сеними акланар деп, ынанамыз.
Галима Курганова.
Суьвретте: Арслан Мантаев.