Бизим заманларда окытувшы куллыгын яслар коьп сайламайдылар деген оькинишли соьзлерди де сийрек эситпеймиз. Бу ис аьрекети кайсы шакта да бир де енъил болмаган. Болса да, аьлиги куьнлерде окытувшы болып куллык эткенге алдынгыдан коьпке авыр юкти ийинлерине артпага туьседи.

Олай дегеним, окытувшыга буьгуьн мектебтеги окытув эм тербиялав исинде уьйкен коьмекши болатаган пионер эм комсомол организациялары йок, ямагат эм ата-аналар комитетлери кайсы ерде ислейдилер, кайсы ерде ислемейдилер. Тоьгеректеги яшав аьллери де окувга эм тербияланувга аьдемди коьп тартпайды. Тек сондай аьллердинъ оьзлерине де карамастан, кайбир мектеблерде окытувшы куллыгын аьр ягыннан да ойлап сайлаган яс аьдемлер табыладылар. Ондайлардынъ бириси – конъысы Тарумов районынынъ Александро-Невское авыл орта мектебининъ шет эллер тиллерининъ окытувшысы Амин Рашид увылы Мухашев.
Ол 1996-ншы йылда Ногай районынынъ Карагас авылында тувып-оьскен. Сонъында онынъ аьели Куьнбатар авылына коьшеди. Сонда Амин 2013-нши йылда авыл орта мектебин окып кутарады.
– Сол йыл Терекли-Мектебке узактагы Туркестан каласындагы Ходжа Ахмед Ясави атындагы халклар ара казах-туьрк университетиннен бир туьрк пен бир казах ваькиллери келдилер. Олар ногай ясларды сонда окувга туьспеге шакырдылар. Бир кесек ерли яслар ман мен де сонда окувга туьстим, – деп эскереди Амин Мухашев.
Бир йыл узагында ол мунда аьзирленгиш курсында окып, казах, туьрк эм английс тиллерин уьйренеди. Соны биткен сонъ английс филология факультетинде окып баслайды. Университетти 2018-нши йыл окып кутарган.
Соннан кайткан сонъ Тарумов районынынъ Имунный авыл орта мектебининъ 9-ншы классында английс тилин уьйретип баслайды. Сол бир ок заманда Александро-Невское авылындагы орта мектебинде де окытувшы куллыгын юритеди. 2019-ншы йылда РФ Савытлы куьшлер сырасында конституциялык борышын толтырады.
Аьлиги заманда яс окытувшыларды калалардан авыл ерине ислемеге келтируьв уьшин оькимет 1 миллион маьнет акша береди. Амин авыл ерине яс окытувшы болып, бу программа бойынша тувыл, оьз юрегининъ шакырувы ман келген. Авыл еринде, кенъ Ногай шоьллигинде оьскен яс, аьлиги яслардай болып, уьйкен калаларга кетпеге суьймеди, ол тувган ата юртында балаларды окытпага, мунда оьз уьйин, аьелин курмага суьйди. Александро-Невское авыл орта мектебининъ директоры Тагир Юлбалдыев онынъ юрегиндегин анълады эм Амин Рашид увылына коьп саьатлер берди. Ога дейим мектебте немец тилин окыганлар. Сонынъ окытувшысы эсли ясына етип, тийисли тыншаювына шыкканда, мектебтинъ кишкей классларыннан баслап английс тилин уьйренуьвди киргисткенлер. Бу куьнлерде Амин Мухашев 3-8-нши классларда английс тилин юритеди. Балаларга бу шет эл тилине суьйимликти тувдырув ниет пен окытувшы, коьбисинше, балаларга рольлер берип, оьзлери ара авызлама хабарласувлар оьткереди. Мундай йорык тилди тез уьйренуьвге йол ашады. Соны ман бирге английс тилининъ юмалыкларында окувшылар ятлавлар эм йырлар уьйренедилер.
– Авыл мектебининъ окытувшылар коллективи туьрли миллетли болувына да карамастан, бек татым, аьр бир аьдемнен бир неше пайдалы затларга уьйренмеге болады. Бирерде мен дерислерде таблица этемен. Бир соьзди английсше язаман, окувшылар соны оьз ана эм орыс тиллерине коьширедилер. Соьйтип, тек английс тилине тувыл, тувган тиллерге де суьйимликти тувдырамыз.
Мектеб директоры Тагир Сейпуллаевич билимли, акыллы, кайдай аьллерде де тапкырлыгы болган аьдем. Ол яс эм эсли окытувшылар ман да ортак тил табады. Коллективте коьплеген йыллар тутылып келеяткан ийги аьдетлерди сакламага шалысады. Тагы да сулыплы специалистлер аз тувыл, Олардынъ бириси мектеб завучы Сакинат Хизриевна Мутау. Ол мектеб директоры ман бирге боьтен де яс окытувшыларга исине уьйренмеге, коллективке кириспеге уьйкен ярдамын этеди, – дейди оьз иси эм коллективи акында Амин Мухашев.
М.Юнусов.
Суьвретте: Амин Мухашев.