Дагестан Республикасынынъ Аькимбасы Сергей Меликов РИА «Новости» мен оьткерилген хабарласувында озган айда Россия Президенти Владимир Путиннинъ Дагестанга келуьви план йорыгында эм уллы россия, дагестан поэти Расул Гамзатовтынъ 100 йыллыгы ман байланыслы аьлде оьткенин белгилеген. Ол солай ок Путин республикага косымша кепте янъыларда шыгарган 5 миллиард маьнет акша калай кепте шыктаж этилинееги, Дагестанда туризмди, шагыр аьзирлевди оьрлентуьв эм Махачкаладынъ «Динамосы» акында хабарлаган. Сергей Меликовтынъ айтувы ман, РФ Президенти Владимир Путин аьли Петербургта болып оьткен халклар ара экономикалык форумында оьзининъ Дербентке бараяк планы акында билдирген.
«Президент Дагестанга план йорыгы ман келген. Элбетте, кайдай да бир аьллер эл етекшисининъ ис графигин, заман болжалларын туьрлентпеге боладылар. Биз оьз коьзимиз бен коьрип турмыз онынъ ис графиги кайдай авыр эм уьйкен экенин. Болса да онынъ Дагестанга келуьви акында соьз аьли де бурынгысы йылда, РФ Президенти 2023-нши йылды Расул Гамзатовтынъ йылы деп белгилеп Указына кол басаяктынъ алдында болган. Сол заман биз биринши кере оны Дагестанга Расул Гамзатовтынъ йылында конакка келмеге шакырдык. Былтыр да эм быйыл да мен сол шакырувды кайтаралап айттым. Владимир Владимирович сол себептен шакырувымызды кабыл этти», – деп белгилеген регион етекшиси.
Аьши, неге Президент тек Дербентти сайлап келген дейсизбе? Сергей Меликовтынъ ойына коьре, Дербент буьгуьн тек тарих яктан да тувыл, ама география ягыннан да эсли деп саналады, солай ок ол «тек аьдемлер яшайтаган кала тувыл, а миллетлер, динлер ара катнасувларды беркитуьвши кала болады».
Путин каладынъ Юма-межигитинде болганы эм соны Россияда энъ де бурынгы межигит деп белгилегени акында Дагестан Аькимбасы хабарлады. Онынъ айтувы ман, дуныя сол куьн Куран китабти йырткышлап ягувдынъ (Швецияда болган ис – Редакция) шайыты болды. А бизде, Дербентте, патшалыктынъ басшысы, православие христиан динининъ ваькили баскалай этти: ол оьзине межигитте савга этип берген Куранды уьйкен сый ман колларына алып, коькирегине кысты.
Меликов соны ман бирге Раисат деген кызалак пан болган истинъ акында оьз ойын билдирди. «Раисат пан болган ис – ол бек аьруьв кепте ойланган ис. Бу ягыннан айтсам, бу зат Президенттинъ ак юрегиннен эткен кувнак савгасы: «Раисат, сен буьгуьн Дагестан уьшин бес миллиард акша казандынъ». Президент тагы да бир кере оьзининъ аьдемшилигин, танълыгын, балаларга суьйимлигин коьрсетти», – деген республика етекшиси.
Меликов солай ок буьгуьнлерде коьплерди кызыксындыратаган маьнели соравлардынъ бириси, сол карыжлар кайда кетееги акында яваплады. Онынъ соьзлери мен, бу акшалар бас деп Дербентти оьрлентуьв программасын яшавга шыгарув ислерине йиберилеек. Карыжлар, соларды дурыс кепте шыктажлав эсабына коьре, уьш йыл узагында йиберилип тураяк.
Регион аькимбасы калады оьрлентуьв программасынынъ акша карыжы айлак та керегетаган 4 пункты белгиленгени акында билдирди. Сол пунктларга коьре, онъайлы кала аьллери туьзилеек, турист инфраструктурасы, турак уьйлер микрорайонлары уьшин инфраструктурасы оьрлендирилеек. Доьртиншиси – коьпфункционаллы спорт комплексининъ курылысын битируьв.