Май байрамлары алдында Астрахань областининъ Приволжский районынынъ Растопуловка авылында белгили ногай шаири, язувшы эм коьшируьвши Анвар-Бек Оьтей увылы Култаев пен йылы йолыгыс оьтти. Шарадынъ уйгынлавшылары Астрахань областининъ халк маданиятынынъ илми-методикалык орталыгы ман, Астрахань областининъ Язувшылар союзы ман хош коьрилген «Ногай маданиятынынъ «Эдиге» регионаллык ямагат организациясы болды.
Анвар-Бек Култаев пен таныспага, коьриспеге эм ога оьз соравларын бермеге ногай ямагатынынъ ваькиллери, авыл яшавшылары, мектеб окувшылары эм Астрахань каласынынъ йогары окув ошакларынынъ студентлери йыйылдылар. Баьрисининъ де коьнъиллери шат.
Йолыгысты Алина Ниязова юритти.
– Буьгуьн бизим авылга, бизим Абдулхамид Джанибеков атындагы орта мектебине РФ Язувшылар союзынынъ агзасы, Павел Ершов атындагы халклар ара адабиат савгасынынъ лауреаты, орыс эм ана тиллеринде баспаланган йырмадан артык китаплерининъ авторы, ногай шаир, язувшы эм коьшируьвши Анвар-Бек Култаев келген. Хош келдинъиз, – деп баслады ол шарады.
Келген конакты биринши болып «Растопуловка» авыл администрациясынынъ аькимбасы Мансур Фарид увылы Сапаров хош алды эм кутлав соьзин айтты. Солай ок шаирди Джанибеков атындагы орта мектебининъ директоры Расул Эдуард увылы Алтаяков кутлады. Олар оьз соьйлевинде Анвар-Бек Култаевтинъ шыгармаларын Астрахань областининъ еринде суьйип окыйтаганын айттылар эм язувшыга аьр дайым да мунда келетаганы уьшин разылыгын билдирдилер. Сога коьре, бу йолыгыс белгили шаир мен тагы да бир кере йолыгыспага, таныспага амал болады.
Мектебтинъ тарих тилиннен окытувшысы Рамиль Валит увылы Ишмухамбетов Анвар-Бек Култаевтинъ яшав эм яратувшылык йолы акында йыйылганлар алдында шыгып соьйледи.
– Буьгуьнги ногай адабиатында Анвар-Бек Култаев аты ийги белгили. Онынъ язганлары юрекке тиедилер эм окувшыларды ийгиликке, дослыкка эм татымлыкка шакырадылар. Онынъ ятлавлары, дестанлары, проза асарлары шебер тил мен язылганлар. Сизинъ асарлар 23 тилге коьширилуьви оьзи-оьзиннен тувыл. Мине бизим Джанибековка багысланган баллада окыганнан-окыган сайын коьнъил коьтереди эм онынъ ким экенин ашыкландырады.Ондай асарлар сизде коьп. Савболынъыз эм коьп язынъыз! – деди ол.
Солай ок Анвар-Бек Култаевке «Эдиге» деген ногай маданиятынынъ Астрахань регионаллык ямагат организация орталыгынынъ правлениесининъ президентининъ атыннан ногай адабиатын оьстируьвге коскан косымы уьшин разылык хат тапшырдылар. Россия Язувшылар союзынынъ Астрахань регионаллык боьлигининъ председатели Юрий Щербаков та йолыгыста ортакласты эм шыгып соьйледи. Онынъ айтувы ман, Анвар-Бек Култаев шаир эсапта элимизде белгили. Ю.Щербаков оьзи де онынъ шыгармаларын орыс тилине коьширип, Москва, Минск, Пятигорск, Астрахань, Элиста калаларында эм баска ерлерде шыгатаган журналларда, альманахларда баспалайды. Сонъ ол А.Култаевке оьзининъ эки топламалы асарлар китабин тапшырды.
Джанибеков атындагы мектеб окувшылары Ислам Баубеков, Мунира Капланова, Луиза Сиянова, Анна Кожеурова, Камиля Мешкова, Тимур Жубанов эм баскалар Анвар-Бек Култаевтинъ ятлавларын, дестаннан уьзиклерин ногай эм орыс тиллеринде окыдылар. Ногай ямагаты атыннан йолыгыста ямагат арасында ийги белгили Тахира Дильмухамбетова шыгып соьйлеп, ногай ямагаты бу областьте А.Култаевтинъ язганларын окыйтаганын эм билетаганын айтпай болмады. Эндиден армаган да ога яратувшылык йолында йогары уьстинликлер сагынып кетти.
Соьзсиз де, сосы йолыгыста концерт программасы да кызыклы болды демеге керек. Йыйылганлар алдында «Дослык» деп аталган карагаш ногайларынынъ халк фольклор-этнография ансамбли, Абдулхамид Джанибеков атындагы мектебининъ «Лира» вокал куьби эм де ерли «Тулпар» халк биюв ансамбли оьнерлерин коьрсеттилер. Сыйлы ясуьйкенимиз, шаир Анварбек Култаев бу шарады озгарганларга разылыгын билдирди.
– Бириншилей, савболынъыз, мени оьзинъизге шаир эсапта шакырганга. Ол зат мага тувыл, ногай адабиатына, онынъ язувшыларына эм шаирлерине де уьйкен сый эм абырай. Соны ман сиз ана тил адабиатын, маданиятын, тарихин суьетаганынъызды билдиресиз. Оьзек те, оны ман биз оьктемсимей болмаймыз. Сизинъ мектеб бизим халкымыздынъ белгили увылы Абдулхамид Джанибековтынъ атын юргисткени де оьктемлик эм сиз меним онынъ акындагы баллададан кесегин окыдынъыз. Ол бек ийги. Экиншилей, уьйкен савбол эм уьйкен разылык меним коьшируьвшилериме – янымда олтырган Юрий Щербаковка, солай ок Дина Немировскаяга, Марина Лазаревага, Александра Жмуровага эм баскаларга. Мине меним «Исповедь сына Ногайстана» китабим меним 80 йыллыгыма шыкканына олар тувыл ма уьйкен куьш салганлары. Олар болмаса, меним асарларым да 23 тилге коьширилмес эди, – деди шаир.
Анвар-Бек Култаев оьз ятлавларын йыйналганлар алдында окыды, солардынъ ишинде Растопуловка авылына язылган ятлавы да бар эди.
Кешлик йылы аьлде оьтти.
Расул Шугаипов,
Астрахань областининъ халк маданият илми-методикалык орталыгынынъ боьлик етекшиси.
Суьвретте: А.Култаев Ю.Щербаков пан.
