Янъыларда алтын тойын, аьел курылганлы 50 йыллык мерекесин Асановлардынъ аьели шатлыклы аьлде белгиледи. Камалдин мен Улимет Асановлардынъ аьелинде конак болып кеткен аьдем онынъ конаксуьерлигин, юрек йылувлыгын, тыпаклыгын сезбей болмагандыр.
Мага да, Ногай районынынъ Нариман авылынынъ сол татым аьелинде болып, 50 йыл артта курылган аьелдинъ кайтип туьзилгени акында кызыклы хабарын тынъламага амал болды. Олар уьйкен йылувлык пан, коьзлеринде суьйиниш толып, ярты оьмир артта яшавларында болган маьнели оьзгеристи эслерине туьсиредилер. Оларга элли йыл йылысып, тек туьнегуьн болгандай тез кеттилер. Балалары тувдылар, оларды аяк уьстине салдылар, уныкларынынъ ызлы-ызыннан тувувына куьезлендилер, олардынъ аьр кайсысынынъ етимисине суьйиндилер, кыйын шаклары болса, оларга тирев болдылар.
Олардынъ суьйимининъ тарихи алыс 1969-ншы йылда басланган. Сол йылда Кумлы авылынынъ сылув яс кызы Улимет Нариман авылынынъ китапханасына куллык этпеге келеди. Авылга куллык этпеге келген яс кызды Нариман авылынынъ йигити Камалдин бек яратады. Эки яста тувган сезим, уьйкен суьйимге айланып, аьел курылды.
Яслардынъ сары тамбыз айынынъ 29-ншы эм 31-нши куьнлери яшавында энъ наьсипли эдилер. Олар сол куьнлер ишинде аьел курганын тойшыладылар. Сол куьннен алып ян косаклар бир-бириннен айырылмай, яшавда кыйынлыкты да, суьйиништи де бирге боьлип келедилер.
Буьгуьнлерде татымлыктынъ сыхырлыгын билмеге суьйгенлерге олар суьйим – ол бас сезим, эм оны сакламага, эки ювык аьдем бир-бирин сыйлап, ярдамласып, бирге куллык этип те, бирге суьйинип те билмеге кереги акында оьз маслагатлары ман боьлиседи.
Уьйленгенде яслар Камалдиннинъ ата-анасынынъ азбарында 7 йыл турдылар. Данък орденининъ толы кавалери Алимхан Боранбай увылы эм онынъ ян косагы Ажарханнынъ уьйкен аьелинде сегиз аьвлетлери болган. Камалдин совхоздынъ курылыс боьлигинде иследи, оннан сонъ Шуьмлелик авылда зоотехник болып куллык этти. Азбарга туьскен яс келин ясуьйкенлерин сыйлап болды, куьевининъ аданасларын эм карындасларын тап оьзиндикиндей коьрип, суьйип, олар ман татымлыкта, тил бирликте яшап келди. Яны ман сайлаган кесписине де алал болды, уьйдеги куллыкларын да этпеге уьлгирди, уьйдегилерге юрек йылувлыгын да кызганмай савкатлады.
Буьгуьнлерде олардынъ аьр кайсысы да уьйкен акалары Камалдиннинъ азбарында болган яхшылыкка йыйналса, акасы ман енъгесине юрек туьбиндеги разылыгын билдирип кетедилер. Яслар ясуьйкенлерине балаларды аякка салувда да ярдамластылар. Уьш аьвлетлери тувганда, яслар энишин алып, баска яшап баслайдылар.
– Кыйын заманлар да болдылар. Балалар бир-бириннен кишкей. Асыл тетемиз коьмек этип ювыркан тогып, ястык этип, колгап согып, коьп коьмегин этетаган эди. Оьз колларымыз бан азбарда кербиш кесип, уьй салып, оны коьтердик. Урсысув, таласув деген не зат экенин де билмедик. Келинлеримиз де бек аьруьв. Яшавымыздынъ байлыгы – балаларымыздынъ аьр кайсысына да колымыздан келген ярдамын этемиз. Соьйтип яшав бойы аьелимизди берк эм татым этпеге сав куьшимизди салып келемиз, – дейди уьйкен аьел иелери. Сол куьннен алып бу аьелдинъ азбары, завыклы балалар сесине толып, иелери аьвлетлерининъ аьр куьнлик уьстинликлерине, уныкларынынъ, немерелерининъ куьезине суьйинип, татымлык, тыпаклык пан яшап келеди. Бес аьвлетлери Руслан, Тахир, Арслан, Софият эм кенжепайы Алимхан, ата-анасынынъ коршалав канаты астында оьсип, буьгуьнлерде оьзлери де татым аьеллер курып, саьбийлерин оьстирип келедилер. Олардынъ аьр кайсысы да суьйген кеспилери бойынша куллык этип, элине оьз пайдасын аькеледилер.
Камалдин мен Улиметтинъ балдан таьтли он алты уныклары эм алты немерелери яшавын байытып келедилер. Байрамларда, тувган куьнлеринде олар биреви тетесин, баскасы энесин кутламага, юрегиндеги йылы соьзлерин айтпага алгасайдылар. Сол тувыл ма наьсип дегенинъ?
Сондай ян косакларынынъ яшав йолы янъы аьел курган ясларга ийги уьлги болаягына соьз йок.
Г.Нурдинова.
Суьвретте: Асановлардынъ аьели.
