Сондай аьдемнинъ янына якын, эситкенде коьнъилди коьтерген аты болган суьвретлер выставкасы ерли уьлке танув уьйинде ашылды. Буьгуьнлерде мунда ногайымыздынъ талаплы суьвретшилерининъ бириси Осман Индрали увылы Суюндиковтынъ суьвретлерининъ выставкасы уйгынлы оьтеди.
Выставкадынъ ашылувында онынъ ис йолдаслары, саниятты суьювшилер ортакшылык эттилер, Осман Индрали увылы Суюндиков йыйылганларга аьр бир суьвретининъ тувувы акында айтып кетти. Онынъ суьвретлеринде тыныклык эм сабырлык сезилмей болмайды. Кеспили суьвретшилер онынъ суьвретлеринде Ногай шоьлининъ баьри бояклары барын белгилемей болмады. Шоьллигимиздинъ аллы-ясыл кенълиги, сувларынынъ тыныклы агувы, авылдынъ шав-шувласкан яшавы, тезек янып, писирилген даьмли оьтпеги, тетейлердинъ аьдуьвлеп оьстирген уныклары – баьриси де суьвретлерде суьлдерленген. Онынъ суьвретлери аьлиги заманда, алдынгы яшавды коьрген инсанларды теренликке аькетип, ойландырады. Соларга карасанъ, коьп эскеруьвлер тувадылар. Осман Индрали увылыннан мен заьлим заманга сонъ тувган болсам да, ошакка пискен оьтпектинъ даьмин де, азбарда эриккен балалар ман анда-мунда кувылган шыгыр арбады да, бийдай туратаган ердеги шеккиди де коьргенмен. Элбетте, бир отыз йыллар артта болган яшав аьллери, бир ягыннан сонынъ кеткенине кыйналамыз, бир ягыннан аьлиги янъы яшав аьли кызыксындырады. Соны ман яшав да барады.
Суьвретшилердинъ бары да суьйиндиреди, олардынъ суьвретлеринде тарих эм оьтип баратаган яшав оьмирлерге калады.
Бу куьнги суьвретлер выставкасын Ногай районы бойынша аьрекетин бардыратаган Дагестан Республикасынынъ А.Тахо-Годи атындагы музейининъ филиалынынъ етекшиси Каирбек Сейдахмет увылы Бальгишиев ашты. Ол Осман Суюндиковтинъ суьвретлерин Россия суьвретшиси В.Щегловтынъ асарлары ман тенълестирди.
– Осман-инимиздинъ суьвретлеринде тап В.Щегловтыкындай сабырлык. Онынъ бояклары аьдемге тек тынышлыкты аькеледи. Мен ога бу куьнлерде ден савлыкты эм белсен яратувшылык аьрекетин бардырувды йорайман. Аьли уьшин бизде яркын меканда выставкалар озгармага мырсат йок, келеекте, бизде янъы мекан болса, айырым выставкалар залын этсек, сонынъ босамаягына соьзимди беремен эм Османдай неше суьвретшилердинъ де асарларына сонда ер болаягын айтаман, – деп бардырды оьз соьзин ол. Оннан сонъ оьзининъ ийги йоравларын Осман Индрали увылы Суюндиков пан С.Батыров атындагы саниятлар мектебинде ис аьрекетин бардырган Алтын Акбердиева, Мухминат Отевалиева, Эльмира Махмудова, Мархаба Шалиева, йолдасы Балманбет Рахмедов, суьвретшидинъ кызы Айсылув Осман кызы Суюндикова айтып кеттилер. Музейде тез-тез конак болатаган, саният яратувшылыгын суьювши Боранали Азимов та Осман Суюндиковка алдыда тек регионымызда тувыл, Россия кезегинде де суьвретлерининъ выставкасын озгарганын йорады.
Осман Суюндиковтынъ суьвретлери коьз карасты токтатады. Соларда тек шоьллигимиздинъ ярасыклыгы тувыл, мунда яшаган аьдемнинъ, шоьлимиздинъ кум-такырга айланув маьселесине эс беруьв, ян авырув да коьринеди. Олай дегеним, ол бир ерди эки туьрли заманда (арасы бир неше йыл) суьвретлеген. Биревсинде – шорылдап аккан сув ман коьл, баскасында – сув орынына аккан ак кумлар… Суьвретши де кыйналады шоьлдинъ соьнуьвине, оьзининъ ярасыклыгын йоювына.
Ногай миллетимизде талаплы шаирлер де, суьвретшилер аз тувыл, солардынъ биреви – Осман Индрали увылы Суюндиков. Биз ога, етискен уьстинлигинде токтамай, алдыга барганды йораймыз. Сиз, Осман Индрали увылы, бизди оьзинъиздинъ ярасык суьвретлеринъиз бен аьли де суьйинтерсиз деп сенемиз.
Г.Сагиндикова.
Суьвретлерде: выставкадан коьринислер.
