Тувган Элининъ ал танълары атсын деп

Аьдем яшавында бакты деген каты эм аявсыз сайлавды: анъсыздан кыйынлы аьлге туьскенде, сол саьат ок, ол алдыга яде артка абыт этпеге болаягы акында маьнели соравды шешпеге керегин баьрининъ де алдына салмайды. Эм ким болса сол мундай авыр соравды бирден ок шешип те болмайды. Ол шешти эм йигерли кепте алдыга абытлады.

Коьзге коьп илинмеге суьймейтаган, коьп соьзсиз, ама ишки дуныясы бир юмырыкка йыйналган, аьр кимге де коьмекке аьзир болган эм танъ юрекли йигитимиз алдына келген энъ де кыйынлы такыйкада артында турган оьз йолдасларын, кардаш-тувганларын, оьзининъ элин авыр аьлге салып болмады эм оьзининъ берк аьскерши коькиреги мен баьрисин де душпаннынъ отыннан япты. Ол баскалай этип те болмаяк эди, неге десе сондай аьелде тувып оьскен эм тербияланган, сондай мектебте окыган, айтувлы ата-бабаларынынъ атагы аьр бир оьсимликке эм таска синъген элде яшаган.
Ол – Амирхан Мурзагельдиев, ызгы куьнлерде россия аьскерлери Украинада юритип турган специальли согыс операциясынынъ тагы бир баьтири болды.
Буьгуьнлерде онынъ акында тувып оьскен Терекли-Мектебте, Ногай районында баьриси де, а эндигиси бу макала бас деп орысша бизим газетадынъ сайтында шыкканнан сонъ, Дагестанда да коьплер айтадылар. Яс, алал, таза юрекли, яваплы эм йигитлик этеек аьдемге коьп усамайтаган инсан соны бир неше секундалар ишинде этти эм оьзининъ каркырасы ман согыс йолдасларын ябып, дайымга оьлимсизликке кетти. Аьр куьн сайын янъы куьн мен, сонынъ янъы саьвлелери эм ердеслерининъ юреклерине оьмирлик эстелик пен кайтпага деп кетти.
… Амирханга тек янъыларда, 15-нши октябрьде, тувра 27 яс толган болаяк эди. Ол Абдулхамид Джанибеков атындагы Терекли-Мектеб авыл орта мектебинде окыган эм соны 2013-нши йылда кутарган. Мектеб йылларында ийги билим алган. Аьлиги замандагы компьютер технологияларын уста кепте кулланып уьйренген. Ол туьрли яклы кенъ оьлшемли билимлерге эм оьз-оьзин оьрлентуьвге ымтылысы болган яс эди. Оьзи спортты да суьйген эм соны ман аьвлигип, бокс эм правилолары болмайтаган куьрес секцияларына да юрген.
– Амирхан ортак аьдемлик байлыкларына талпынган, йогары маданияты эм интеллекти болган инсан эди, – деп эскереди онынъ акында алдынгы класс етекшиси Увылбике Юзманбетова. – Ол дайым да таза юрекли, аьдемге ийгилик йоравшы, оьзининъ аьр бир иси уьшин яваплы, аьдемлер арасында аьруьв гармониялы катнасувлар болсын деп ымтылатаган яс болып эсимизде сакланады.
Амирхан акында оьзининъ ойы ман солай ок мектебтинъ директоры Курасхан Ярикбаева да боьлисти.
– Ол ушыны ман да коьзге коьп илинмеге суьймейтаган, каьмбил кеде эди, биревге коьмек этсе де, бир де оьзининъ коькирегине соны мен эттим деп какпаган, ама керек заманда оьзин коьрсетип билген, ямагат ислеринде дайым да бириншилердинъ бириси болып танылган. Амирхан окувга намыслы кепте карайтаган окувшы эди. Онынъ анасы Мадина Арсланбековна да коьп йыллар узагында бизим мектебимиздинъ баслангыш классларында окытувшы болып куллык эткен. Ол оьз исининъ профессионалы, йогары педагогикалык усталыгы болган эм исине яваплы янасатаган кыскаяклы эди. Оьзининъ увылындай болып, ол да ашык таза юрекли эди. Мурзагельдиевлердинъ аьелине, баьри кардаш-ювыкларына каты кайгырувымызды билдирип, бассавлык йораймыз. Тувган мектеби Амирхан ман оьктемсийди! Бизим элимизде сондай ясларымыз бола турып, енъуьв дайым да бизики болаяк! – дейди Курасхан Джумагельдиевна.
Мектебтен сонъ Амирхан Пятигорск каласындагы Сырт-Кавказ федераллык университетин окып кутарган эм инженер-механик кесписин алган. Оннан сонъ ол Россия Аьскерининъ сырасында, Алтай крайынынъ Олейск каласында эл алдында эр борышын толтырган.
…Специальли согыс операциясы юритилетаган Украина ерине Амирхан оьз ыхтыяры ман тек янъыларда, 23-нши сентябрьде кетеди. Мунда оны Луганск Халк Республикасында орынласкан «Вагнер» байыр аьскер компаниясынынъ (ЧВК) бир куьбининъ сырасына киргистедилер. Кыска заман ишинде ол оьзин йигерли эм яваплы аьскерши этип коьрсетеди. Нацистлер мен юритилген эки согыс бизим аьскершилер уьшин етимисли кепте кутылады. Уьшиншиси онынъ уьшин ызгысы болды. Сол куьн, 3-нши октябрьде, россия аьскершилери уьй артыннан уьйди босата берип, ясырынып турган явга карсы боладылар. Душпаннынъ оты анъсыз эм каты эди. Амирхан алдыда болганга оьзининъ согыс йолдасларына билдирмеге, оларды яппага уьлгиреди эм биринши болып караклардынъ атувлары астына туьседи. Ногай шоьллигинде тувган яс йигит явга аркасы ман бурылмады, йигерли кепте алдыга абытлады. Оьзининъ артында аьр дайым да ал танълар атсынлар, эгин кырларында онъ аслыклар тынышлы кепте оьссинлер, оьзининъ Тувган Эли – Россия оьмирлерге яшасын деп. Оьзининъ сондай абыты ман ол йырмадан артык яслардынъ яшавын куткарды. Оьлим аьлде авыр яраланган аьскершиди йолдаслары санитар пунктына, соннан госпитальге еткередилер. Ол бир неше куьнлер яшав уьшин куьреседи…
– Амирхан бек йигерли йигит аьскерши эм ийги деген фронт йолдасымыз эди, – деп юрек разылыгын билдиреди ЧВК командири. – Биз оны «Эрлик» орденине тийисли эттик…
Онынъ акында «эди» деп айтпага бек кыйынлы. Йок, ол бар эди, ама оьлимсизликке, оьз халкынынъ эм тувган ерининъ келеектегиси уьшин алдыга кетти. Кетти эм оьмирлерге баьтир болып кайтты, неге десе онынъ акында эндигиси аьр куьн сайын ердеслери, тувган халкы, мектеби, согыс йолдаслары айтаяклар эм бизим атаклы аьскер боьликлерининъ данъклы согыс байракларынынъ бирисине Тувган Эли онынъ да атын яркыратып язаягына сенемиз.
М.Ханов.
Суьвретте: Амирхан Мурзагельдиев.