Ногай район орталык китапхана тармагынынъ куллыкшыларында бир ийги аьдет бар. Олай дегеним, китапхана куллыкшылары аьр йыл басланаяк шагында оьзлерине календарь туьзедилер, бу ерде де анълатып озайым, басланаяк йылда кайсы шаирлер эм язувшылар тувганларын белгилейдилер (мунда орта оьмирлерде яшаган эм язган аьдемлер, уллы классиклер эм аьли бизим янларымызда, араларымызда яшайтаганлар да киредилер).
Сол аьдет бойынша янъыларда Червленные Буруны авыл маданият уьйинде ерлескен китапхана меканында бу йыл оьзлерининъ тувган куьнлерин белгилейтаган, ногайымыздынъ талаплы эм оьнерли, элимиз арасында олардынъ язганларын кызыксынып окыйтаган шаирлеримиз Магомет-Али Юнус увылы Хановты (уьш китаптинъ авторы: «Эски данъыл», «Дуныя-тегершик», «Саьвлели кут») эм Гульфира Абдулаким кызы Бекмуратовады (эки китаптинъ авторы: «Бузылган куьзги», «Меним дуныям») хош коьрип алдылар. Шаирлердинъ мерекелерине багысланып озгарылган йолыгысты Ногай районымыздынъ сырт ягында орынласкан авылларынынъ китапхана куллыкшылары уйгынлаган эди. Шара юритуьвшилери Гульжана Кульгишиева (ерли китапхана куллыкшысы) эм Айгуль Батырова (Нариман авыл китапхана куллыкшысы) юриттилер. Олар келген конаклардынъ етимислери, туьрли йылларда баспаланып шыккан китаплери акында хабарлаганнан сонъ, шаирлердинъ ятлавларын яттан уьйренген балаларга соьз бердилер. Олар – кишкей кыз Хадижа Романова, Азиза Аджигельдиева бек терен сезимлер мен шаирлердинъ ятлавларын окып кеттилер. Терен сезимлер мен деп айтувым босына тувыл, неге десе автор оьзининъ асарын баскадынъ окувында эситип, коьзясларын суьртетаган болса, окувшы ол суьйгендей этип, ятлавды тынълавшыга еткерген болады деген ой ман мен де муькир боламан.
Шарады туьрли биювлери мен ярасыклады Червленные Буруны авыл маданият уьйининъ «Степные зори» балалар биюв куьби. Бу куьпти Арувхан Байгазиева етекшилейди. Онынъ етекшилеви мен салынган биювлер келген конакларга бек ярады.
Солай ок, шарада аьдемнинъ эсин кувыршаклар ойыны каратты. Соны бизге Уьй -салган (Гульфира Бекмуратовадынъ тувган авылы) авыл китапханасынынъ куллыкшысы Альмира Менглибаева оьз колы ман тигилген кувыршаклар аркалы коьрсетти. Ол оьз кувыршакларын М.Хановтынъ эм Г.Бекмуратовадынъ асарлары бойынша ойнатты. Биз бу куьн Альмира Менглибаевадынъ «Анъгалак эм кызалак» (Г.Бекмуратовадыкы), «Айванлардынъ йырлары» (М.Хановтыкы) ойнатувы ман коьрсетилеген аьлеметлигине шайыт болдык. Асардынъ бу берилуьв кеби кишкей балаларга бек пайдалы. Аьлиги заманда тувган тилимизди осал билетаган балаларга (биревге де ясыртын тувыл) боьтен де, олар эситкенине, коьргени косылса, коьп билдируьв алмага болады, сол да уьйретуьвдинъ бир кеби болаяк.
Йырга айланган ятлавларды келген конакларга Дагестан Республикасынынъ ат казанган маданият куллыкшысы, ногайымыздынъ талаплы артисти, ол болган ерде завыклык эм суьйиниш болатаган Бегали Куруптурсунов эситтирди. Оны ман косылып, оьзимиз де «шанъ шыгарып» (орта оьмирлерде яшаган шаирлердинъ соьзлерине язылган йырга коьре, Магомет-Али Хановтынъ суьйикли соьзлери) йырладык.
Ногайымыздынъ бу куьнги шаирлери акында бек ийги соьзлерин Калинин авыл китапхана куллыкшысы, оьз исине мукаят, соьйлеген соьзи бал татыган, аьр айтканы эсинъде калатаган Авасхан Кульниязова айтып кетти (ол Ногай районынынъ сырт ягында орынласкан авылларыннан болмаса да, шарады уйгынлавга косылган).
Оьзек те, кайсы шарада соны уйгынлавга себеп тувдырган инсанларга соьз берилмейди. Бу куьн соьз иелери Магомет-Али Ханов эм Гульфира Бекмуратова да болдылар. Олар йыйылганларга оьзлерининъ янъы ятлавларын окыдылар, сыйлаганларга оьзлерининъ разылыкларын билдирип кеттилер.
Ногай район орталык китапхана тармагынынъ етекшиси Сабират Казгерей кызы Абубекерова да келген конакларга хош келди соьзин, олар буьгуьнлерде оьзлерининъ терен язувлары ман юрек сезимлерин козгайтаганларын айтып, алдыда тек уьстинликлер эм алдыга барувды йорап кетти.
Шара ногай миллет аслары туьзилген столдынъ тоьгерегинде озды.
Г.Сагиндикова,
РФ Журналистлер союзынынъ агзасы.
Суьвретлерде:
Червленные Буруны авыл китапханасында озган йолыгыста.
