Кавга аьр бир уьйге ялын болып кирди, тынышлыкта яшап турган халктынъ мыратларын, ойларын бузып, онъка-тенъкесиннен авдарды. Сол йыллардынъ кайгысы, ашшылыгы буьгуьнлерде де бизим юреклеримизди, янларымызды мунълы сезимлерге, кара туьске орайды. Сол кайгылы заманнынъ бетлерининъ бириси – карашай халкты суьргинге йиберуьв. Неше йыллар Карашай-Шеркеш Республикасында бирге конъысы болып турган ногай халкына уьйкен йойым болды, кардаш карашай халкы ман бирге ол бек куьшли кайгырды. Сол оьзгерислерге биз тагы да бир кере шайыт болдык.
Янъыларда бизим районга Карашай-Шеркеш Республикасыннан ногай драмалык театры келип, «Эгер ошак соьнсе» деген спектакль коьрсетти. Спектакльдинъ режиссеры Ахмат Рашид увылы Байрамкулов, спектакль Валерий Казаковтынъ «Оьлимсиз полктынъ байрагы» деген пьесасы бо- йынша салынган.
Каравшыдынъ алдына согыстынъ бир неше куьнлери салынады. Кара явдан сондай зорлык, сондай яманлык коьрип турган аьдемлердинъ юрегине тагы да авыр кайгы косылады. Поездке тиеп, карашайларды суьргинге аькетедилер. Кишкей баласы ман Канаш (Шахмелек Казакова) ата юртына келеди, аданасы Магомед (Родион Унаджев) оны суьйиниш пен карсы алады. Канаштынъ эри согыста, ол конъысы авылына карашай кедеге эрге шыккан.
Магомед карындасын баьледен аман калдырув уьшин баьри амалларды да алады. Коьплесип-коьмеклесип ногайлар карашайларды алып бараяткан поездти токтатып, оларга йылы кийим, азык-туьлик йыйнап бередилер.
Канаш пан Магомед ызгы кере аманласадылар. «Канаш, мен сени сакларман, карындасым» деген соьзлер аьли де меним кулагыма шалынады, карындас пан аданастынъ суьйиминнен куьшли сезим бар ма экен дуныяда??
Пьесадынъ авторынынъ да, спектакльдинъ режиссерынынъ да ойы бир эди – сол кыйынлы йылларды эсимизде сакласак, кавга кайтып келмес, баьри кыйынлык та кетер, тек эки халктынъ арасындагы дослык калар, дуныяда энъ де ийги касиет – аьдемшилик тоьгерекке яркын нурларын себер.
Спектакльди ярасык эткен амаллардынъ бириси – йыр. Театр артистлери Мая Рамазанова, Марина Койлюбаева, Магомет Утемисов кайтип ярасык этип йырладылар, боьтен де юректи карашай тилинде йырланган тувган юрты ман аманласув йыры авыртты. Сол кыйынлы йырларда аьдемлер оьз коьнъилин йыр ман, биюв мен авлайтаган болганлар. Сол да бизим халкымыздынъ йигерлик касиети.
22-нши июньде савлай халкымыз эс эм кайгы куьнин карсы алады. Сондай спектакльди бизим Ногай шоьлимизге келип, Карашай-Шеркеш Республикасынынъ ногай драмалык театры коьрсеткени маьнели деп ойлайман.
Спектакль баьрисине де бек ярады. Коьрсетуьвдинъ тамамында театр директоры Валерий Казаков йыйылганларга келип караганы уьшин савбол соьзин айтты. Россия Федерациясынынъ ат казанган маданият куллыкшысы, композитор Яхья Кудайбердиев театр артистлерине хошлав соьзин айтты эм аьли де келгенинъизди куьтемиз деди.
Быйыл савлайроссиялык театр йылы. Мен оьзимнинъ эм баьри каравшылар атыннан Карашай-Шеркеш Республикасынынъ ногай драмалык театрына аьли де коьп ийги коьрсетуьвлер эм бийикликлер йорайман.
Г.Бекмуратова.
Суьвретте: спектакльден коьринис.
