Дуныяга эр бала энсе, ата-бабаларымыз эл коршалавшымыз тувды деп сол саьбийге коьплеген тилеклер тилейдилер. Абытын каты бассын деп, калакайды тыгыртадылар, сав яшавында тек ийгиликлер болсын деп ясуьйкенлер тилеклер тилеп турганлар. Соьйтип, Эркен-Юрт авылында бир неше йыл артта тувган эр балага Арсен деген атты уьйкен атасы Яхья атаган.
– Меним тукымымды айттырсын, йигерли йигит болсын, оьз Элин коршалап билсин, – деген эди атамыз Яхья Тамакаев. Уныгы ога яшавындагы баьри кайгыларын муттырды, уьйкен атасы авылда коьлик пен сол аьвлетти балалар бавына оьзи эринмей аькетип, аькелип юрди.
– Ах сени, сосы аьвлет сенинъ эткенинъди оьскенде аклар, – деп айтканлар да табылдылар.
Йыллар оздылар. Арсен авыл мектебин уьстинликли окып битирди. Уьйкен атасынынъ аьр бир маслагатын эсинде саклады, тилеклерин де мутпады. Яс авылда аьдетли-йоллы эр бала болып оьсти, Невинномысск каласындагы экономикалык техникумына окувга туьсти. Доьрт йылдынъ ишинде яс аьдем юрегине сайлаган кесписининъ сырларын байырлады. Атасы Амербий аьр бир йыйынга барса, коьнъили коьтерилип, коьмекейи кайдай да бир оьктемликке толып кайтатаган эди. Асыл болган ногай яс аьелинде туьз тербияланып, балалай Аталыкты саклавга, тувган юртынынъ алал улы болувга ымтылатаган эди.
– Мен окувымды кутылганда ок, аьскерге оьз борышымды толтырмага бараякпан, – деп он сегиз ясына толганлай, атасына айткан Арсен.
Окувын етимисли битирип, суьер кесписин байырлап, куьздинъ куьнлеринде ол аьскерге шакыртылды. Черкесск каласынынъ военкоматыннан Москва каласыннан келген аьскерлер боьлигининъ етекшилери онынъ бажарымлы экенин коьрип, колында кесписи барлыгына да эс этип, аькеттилер.
– Бизим аьскер боьлигимизге сосындай билимли яс аьдемлер керек, – деди олар.
Ата-анасы, кардаш-тувганлары оны Невинномысск каласындагы темир йол вокзалыннан службасына озгардылар. Коьплеген яслар да сол куьн эр борышын толтырмага йол алдылар. Арсен Москва каласынынъ янында орынласкан аьскер боьлигининъ бирисинде токтады. Сол боьликте Арсен Тамакаев оьз Аталыгына ант алды. Соьйтип, Арсеннинъ аьскерлик аьрекети басланды. Куьннен-куьнге яс аьдем сулып алып турды, баьри берилген борышларды ол толысынша толтырып, колына ыслаган савыт-садакты кулланып уьйренип баслады. Аьелинде яваплылыкка уьйренген яс аьдем бир де атасынынъ да, баьри кардашларынынъ да бетлерин ерге туьсирмеске шалысып турды.
Увыт айынынъ йырма доьртинши куьнинде Украина еринде Россия ман басланган специальли согыс операциясы яс аьдемнинъ юрегин кыйнап турды. Атасына айтпай, командирине сонда йиберинъизши деп тилек салып турды. Сонъ ол контрактка кол басып, оьзининъ аьскер йолдаслары ман Аталыгын коршаламага кетти. Аьлиги заманда ол Уллы Россия патшалыгын саклав уьшин баьри куьшин салып, службасын бардырды. Ол авылга эки юмага отпускка келип те кетти.
– Аталыгыма кайдай да бир уьйкен кыйынлык келип турганда, мен сол кыйынлыктан оны куткартар уьшин янымды-канымды аямай аьрекет этпеге керекпен, – деп атасы Амербийге айтып, ол оьз боьлигине йол алды. Элбетте, авылда ата-анасы кан ютып, тувган аьвлетлери уьшин кайгырып, Алла-Таалладан сав кайтканын тилеп турадылар. Арсендей йигерли яслар турган шаклы, Аталыгымызга яв шаппас.
Арсен Аталыгымызды коршалавга бириншилердинъ санында кеткен. Аьр аьдем анълайды, тувган Элди коршалав эм онынъ алдында эр борышын толтырув – ол алал ислердинъ бириси. Ясларымыз элимиздинъ тынышлыгын саклайдылар. Биз оларга ак юректен йоллары ашык болып, аман барып, сав кайтканын йораймыз.
Альберт Тамакаев,
Россия Журналистлер союзынынъ агзасы.
Суьвретте: Арсен Тамакаев атасы ман.
