Балалыктынъ таьтли эм кайгысыз куьнлерин баьримиз де эсимизге аламыз. Кашан да, аьлиги саьбийлердинъ балалыгыннан бизим бала шагымыз баскаланатаган эди. Аьлиги заманда бала тувганда ок, колына телефон ыслайды. Бизим ойыншыклар баска эди. Мектебке бараяктан алдын аьлиги заманда балаларымызды репетиторга беремиз, арыпларды билсин, санап-язып болсын деп шалысамыз. Биз мектебке барганда, бир арып та билмейтаган эдик, санап та болмайтаган эдик. Мен мектебке йылап барганымды билемен, сол заман 7 ястан алатаган эди биринши класска, мен 6 ясыма толып, директордынъ уьйининъ касында олтырып, мени де мектебке алынъызтагы деп тилеп, барганман. Сол зат меним эсимде калыпты. Солай ок эсимде биринши окытувшым наьзик белли, ярасык, таза юзли болып калган. Емисхан Акат кызы Изеева (аьли Сагиндикова) аьли де сондай наьзик белли эм ярасык деп айтсам, мени мен бирге окыган тенълерим макул болар деп ойлайман.
Бирге окыган тенълеримди коьремен орамда, буьгуьнлерде биз мектебти кутарганлы 40 йылга ювыклайды, тез-тез коьриспеге заман болмайды, ама бир-биримизди коьрсек, суьйинемиз, эсейгенимизге карамастан, окув йылларымызды эсимизге аламыз. Емисхан Акат кызы Уьйсалган авыл мектебине педучилище биткен сонъ, ислемеге келген. Коьплеген йыллар иследи ол, балаларга оьз билимин, суьйимин аямай шашты, бизди, бизден сонъ да окувшыларды уьйкен йолга салды. Бизим окытувшымыз Динислам Исмаил увылы Сагиндиков пан (яткан ери ярык болсын) аьел курып, балаларды оьстирдилер.
Мен эсиме аламан бирге окыган тенълеримди, олардынъ коьбиси йогары билим алдылар, яшав курдылар, аьел туьзип, балаларын да оьстирдилер. Мен ойлайман, сол касиетлерди де бизим басымызга, юрегимизге Емисхан Акат кызы эндирген. Окытувшымыз бизди «билимли болынъыз, шынты аьдем болынъыз» деп уьйрететаган эди. Оьзим Терекли-Мектебте турганга коьре, мунда яшайтаган Эльдар Телемишевти эм Нафисат Аманиязовады тез-тез коьремен. Эльдар бизи мен экинши класска дейим окыды, сонъында олардынъ аьели Карагаска коьшти, мектебти ол сонда битирди. Аьлиги заманда Эльдар Ногай район судында ислейди. Нафисат – медсестра, ол Ногай район больницасынынъ терапия боьлигинде ислейди. Уьйсалган авылда Кайтарбий Биймурзаев яшайды, ол район бойынша белгили фермерлердинъ бириси болады, аьели мен тувган еринде яшап, бактысын бардырады. Классымызда бир аьел де туьзилди.
Расул Классов эм Айшат Ахметова аьел курдылар, буьгуьнлерде олар узактагы Сургут каласында ислейдилер. Емисхан Акат кызынынъ йолын тек онынъ балалары тувыл, окувшылары да бардырадылар. Эльбийке Шамбилова Орта-Тоьбе авылында окытувшы болып ислейди, ол оьз исин суьйген бажарымлы эм талаплы окытувшы деп белгили. Орта-Тоьбе авылында Алтын Авезова да яшайды, кызлар оьз наьсиплерин бу авылда таптылар. Алтын – социаллык тармагынынъ куллыкшысы. Альмира Сарсеева Махачкала каласында яшайды, онынъ иси де, аьели де – калада. Аминат Одекова, Мурзабий Биймурзаев, Зиявдин Аджиков Ставрополь крайынынъ авылларында яшайдылар, оларды сийрек коьремиз, болса да эсимизге алып турамыз. Уьйсалган авылдынъ тоьгерегинде кошаралар бар эди, аьли солардынъ орынында уьйкен тоьбелер калган, авылдынъ алды бетинде Айгумовлардынъ аьели яшайтаган эди.
Бизим класста Гаспан эм Сакинат Айгумовлар окыйтаган эди, олар тап-таза ногайша соьйлейтаган эди. Меним эсимде, ис дерисинде Гаспан, «каншы берши, каншы берши» деп, парталардынъ арасында юретаган эди. Классымызда эки Расул бар эди, Расул Яриков аьлиги заманда Орта-Тоьбе авылында аьели мен яшайды, оларды айырар уьшин биз ога «Яркий Расул» деп айтатаган эдик класста, соьйтип аьли де айтамыз.
Янъыларда Емисхан Акат кызы 70 йыллык мерекесин белгиледи. Сол йыллардынъ ишинде окытувшымыздынъ саьбийлерге берген билими, суьйими, йылувлыгы оьлшемсиз деп ойлайман. Эки йылдынъ артында окытувшым ман йолыгыс узак Сургут каласында болды, ол увылы Альбертте конакта эди, мен, Расул эм Айшат Классовлар болып, окытувшымызды коьрейик деп бардык. Кайтип бизге суьйинди Емисхан Акат кызы, бизим юреклеримиз де балалыктан калган сезимлерге толып, толкынласты. Бизге карап, коьзясын коьрсетпей суьртип алды окытувшымыз. «Меним юрегим оьктемликке толады, сизге берген билимим эш болмады деп ойлайман, окувшыларымнынъ кайбириси билимли, бажарымлы болганына суьйинемен» деген соьзлер айтты ол бизге.
Тагы да бир окув йылы туры босагада. Быйылгы биринши кере мектебтинъ капыларын ашып турган окувшыларга уьйкен билим йолында уьстинликлер йорайман. Биринши окытувшыма ден савлык йорайман, тек биз тувыл, ол окыткан баьри окувшылары атыннан баьри ийгиликлерди сагынаман. Бирге окыган тенълериме балалыкта баьримизди де йылыткан саьвлелер бир де соьнмесин эм янларымызды йылувлыкка орасын деп тилек салмага шакыраман. Янъы окув йылы ман баьри окытувшыларды, окувшыларды, ата-аналарды кутлайман.
Г.Бекмуратова.
Суьвретте: Айшат Ахметова, Гульфира Бекмуратова биринши окытувшысы Емисхан Акат кызы Сагиндикова ман.
