Давдынъ ялынлы оты биревди де аямады. Савлай халкымыз турды явга карсы, коьплеген бактылар сол согыста куьйди, тул болып калды хатынлар, оьксиз болып калды саьбийлер. Басыр Мажит увылы Аджимуллаев согыс басланган заманда, 40 ясларында болган.
Яс та тувыл болган, ама картлар ман, хатынлар ман, балалар ман авылда калмага да болмады ол. Явды тувган ериннен кувмага яны да, куьши де, ниети де бар эди. Ол Ногай районынынъ Нариман авылында 1895-нши йыл (бир ерлерде 1909-ншы йыл деп язылады) тувган. Кизляр каласынынъ военкоматы ман давга шакыртылган. Басыр Мажит увылы 216-ншы мергин дивизиясынынъ 656-ншы артиллерия полкынынъ сержанты болган. Басыр Аджимуллаев Латвия элинде Крузас авылында Приекульский мезарда койылган. Соьйтип язылган Эс Китабинде.
Буьгуьнлерде меним колымда Аджимуллаевлердинъ аьелине согыстан келген хат бар. Мага бу хатты Терекли-Мектеб авыл яшавшысы, Аджимуллаевлердинъ ювыгы Зухра Казбек кызы Мусаурова аькелди. Мен ойлайман, сол да уьйкен куллык, сондай тынышсыз юрекли аьдемлеримиздинъ аркасы ман бизим халкымыздынъ тарихи туьзиледи.
Согыстан келген хат 1945-нши йылдынъ канътар айынынъ 18-нши куьнинде язылган. Заманнан саргайган кагытта булай язылган: «Амансыз ба, Аджимуллаев Басыр Мажит улынынъ кардаш-тувганлары. Мен сизге Басыр Мажит увылы йигитлерше согыскан эм фашистлер мен куьресуьвде ян берген деп айтпага уьшин язаман. Ол согысувда каты яраланган эм сол куьн ок ян берген, согыс йолдасымыз 1944-нши йылдынъ караша айынынъ 4-нши куьнинде оьлди. Биз, онынъ согыс йолдаслары, бек кайгырамыз, ама не этерсинъ, согыста йойымсыз болмайды. Биз сизинъ эринъиз уьшин, Аталыкты саклавшы уьшин, оьш алармыз. Биз оьш аламыз эм енъуьв келгенше алып тураякпыз. Тезден Берлин каласында биз Енъуьв байрагын илермиз.
Сизге хатты сержант Танганов Андрей Спиридонович язады. Кайгырманъыз, басынъызды тоьмен туьсирменъиз, биз оьш алармыз сизинъ эринъиз Басыр Аджимуллаев уьшин. Ол бек танъ аьдем эди, арамызда ясуьйкен болып юретаган эди, йигитлерше согысатаган эди, ама бакты соьйтип бизди сынайды, явдынъ куьллеси оны аямады. Наьсипли болып яшанъыз».
Кетеди алдыга йыллар, йыракларга кетеди кара кавга, болса да ол буьгуьнлерде де оьзининъ ялынлы оты ман, бирде таркамас кайгысы ман, эстен кетпес йигитлиги мен бизим юреклеримизди козгайды, тынышсызландырады.
Басыр Аджимуллаевтинъ кызы Рамзия Басыр кызы Кульчимаева (яткан ери ярык болсын) атасы койылган ерге барган, Ногай шоьлден топырак аькетип салган. Эсинде саклайдылар йигитлик пен согыскан атайын Басыр Мажит увылынынъ немерелери. Онынъ йигитлиги эстеликке айланган. Соннан уллы сый йок деп ойлайман.
Г.Бекмуратова.
Суьвретте: согыстан келген хат.
