Эсте калаяк повесть… (макаладан уьзик)

  Анварбек Култаев тек шаир эм коьшируьвши тувыл, прозаик эсабында да ногай халкына белгили болып токтаган. Онынъ «Басамаклар», «Атларын эсимизде саклаймыз» эм «Бизим Асият» деген проза китаплери оьзине айырым эс каратадылар. Баьрисин айтпаганда да, мен «Бизим Асият» повести акында бир-эки авыз соьз айтар эдим. Повесть халкымыздынъ мине деген белгили йырав кызы Асият Кумратова акында.

Оны окысанъ, Асият сондай дережеге кайтип еткенин, кайдай талантлы болганын, кайсы аьелден шыкканын эм кимлер мен ислегенин эм кайдай сыйы барлыгын сезбей болмайсынъ. Мага коьре, сондай документальлик асарлар бизим литературада бек керек.Неге десе белгили аьдемлеримиз де аз тувыл. Ама олар акында Култаевтей этип язганды биз аьли уьшин коьрмеймиз. Сосы повестьти окысанъ, бизим кобан ерининъ ногайлары, олардынъ яшав аьллери, Асият кайдай аьелде тербия алганы, кимлер онынъ ата-анасы, ювыклары, кыймаслары болганын билмей болмайсынъ. Автор сосы асарда белгили кызымыз патшалык басы Борис Ельциннинъ колыннан тапшырмасын алганын, Кремльдинъ аьлемет залында бурынгы ногай йырыннан уьзигин йырлап эм оны йыйылганлар уьйкен карс кагып йолыкканын суьйип окымай эм ога куванмай, оьктемсимей болмайсынъ. Ол тек Россияда тувыл, онынъ тысында да белгили болганын билемиз. Повесть баьри ягыннан да оьзине окувшыды тартады эм автор тийисли документлерге таянып язганын сезесинъ. Оьзек те, сол шаклы материал йыюв, оларды кулланув да енъил болмаган болар. Аьне сога айтады документальлик повести деп. Бизим аьлиги несилге тувыл, келеектеги несиллерге де сосы повесть, менимше, керек эм олар да оны яратып окырлар деп ойлайман.
Сосындай аьлемет болган документальлик повестин язганы уьшин мен уьйкен савболлыгымды ак юректен язувшымыз Анварбек Оьтей улы Култаевке билдирмеге суьемен.Оннан тагы сондай асарлар карар эдик.
Быйыл белгили шаиримиз, коьшируьвшимиз эм прозаигимиз Анварбек Култаевке июль айында 80 йыл толады. Эм онынъ мерекесин тек Дагестанда тувыл, баьри де ногайлар яшайтаган ерлерде оьткерсе, яхшы болар деп меним эсиме келеди. Оны да ойласып карамага заман бар.

А.Капланов.