Этилген ийгилик мутылмайды

Ногай патшалык драма театрынынъ артисти Мая Рамазановады сахнада кызыклы рольлерди ойнайтаган, юртымызда эм ногайлар яшайтаган туьрли ерлерде оьз концертлери мен болмага етискен ийги йырлавшы деп таныйдылар.

Бас ис аьрекетиннен баска, Мая яс-явкадынъ патриотлык тербияланувына, оьнер ягыннан оьсуьвине оьз косымларын этип, кызыклы проектлерди, программаларды туьзип, оларды янын салып аьрекетлейтаган бавырдасларымыздынъ бириси болувын да белгилегимиз келеди. Ол ногай миллет ойынларын («Аксак тавык», «Шаянлар», «Кисенли ат» «Оьгиз мойын», «Кол куьрес» (онынъ туьрлилерин), «Табан тирес» эм сондай баскалар таралтув ман каьрлейди. Сол проектин ол Ставрополь крайынынъ Канглы авыл мектебинде физкультурадан окытувшы болып куллык этетаган заманларында баслаган.
Мектебтинъ сынаслар оьтуьв майданында ол крайдынъ туьрли мектеблерининъ етекшилиги, окытувшылары уьшин мастер-классларын озгарган. 2014-нши йылда А.Дауров атындагы саният эм маданият колледжин окып кутарганда да (колледжде ол театрда куллык этип баслаганда кеспилик билимлендируьвин алган), дипломын миллетлер ойынлары бойынша Эркин-Халк мектебининъ негизинде яклаган. Сонъгы заманларда Мая сол аьрекети мен сырт беттеги Сургут районынынъ Федоровский поселогында оьткен фестивальде, Янъы Уренгойда кала куьнинде ногайлардынъ «Бирлик» деген ямагат организациясынынъ амалламаларында катнаскан. Оннан баска болып, Мая сол калаларда эм Норильск каласында оьз йыр программасын да коьрсеткен. Уьстимиздеги йылдынъ август айында Мая Астрахань областининъ Растопуловка авылынынъ А.Джанибеков атындагы мектебине ногай миллет ойынлары бойынша мастер-классын озгармага шакырувын алды. Онда белгили журналист Бэлла Шахмирзова оьз проекти бойынша авыл балалары уьшин «Балапанлар» деген язгы оьнершилик мектебин уйгынлаган эди. «Мен шакырувга суьйиндим эм йол шыктым. Бир юма бойында Ростопуловкада мектеб лагерине юрген балаларга ногай миллет ойынлары бойынша дерислер бердим. Балаларга олар бек ярадылар. Ойынларда туьрли ясларындагы юзге ювык бала катнастылар. Балалардынъ тилеги мен «Узын» ногай биювининъ мастер-классын да озгардым. Баска болып, сол кыдырувым Астраханьнен узак болмай орынласкан тарих ери – Алтын Орда ханлыгынынъ бас каласы Сарай-Батуга барувым ман эстеликли болды. Астрахань якларында мен муннан алдын да болганман – А-Х.Джанибековтынъ окувларында, «Эдиге» деген ногай-маданият ямагат организациясынынъ 10 йыллыгына багысланган амалламаларда. Сол заманда да Растопуловка мектебинде ногай ойынлары бойынша мастер-класслар озгарганман. Астрахань ногайларынынъ миллет оьктемлигин арттырув, тарих байлыкларын кайтарувда, тилди саклавда озгаратаган куллыкларын, белсенли аьрекетлерин белгилегим келеди, – деп хабарлады Мая.
Сондай болып, Мая ногай ойынлары бойынша мастер-классларын миллетимиз яшайтаган коьп баска ерлерде де, солай болып Турцияда озгармага мыратлары барын белгилейди.
Мая ман хабарласувымда сол аьрекетликке куьш-куватты кайдан табатаганы ман кызыксынмай болмадым.
– Мен оьзимнинъ ден савлык кебимди саклавдынъ керегин бир де мутпайман. Сол зат менде – яс шагымнан, Ставропольде патшалык педагогикалык институтында (СГПИ) окыган йылларымнан алып сакланган. Оннан баска, оьнершилик те – яшавымнынъ айырылгысыз кесеги эм олар бир-бирлерин толыстырадылар, мени даьврендиредилер, – дейди Мая.
Мая Рамазанова ис аьрекети, оьнери, ямагат аьрекети уьшин коьп муьсирев соьзлерге, разылык хатларга, баргыларга тийисли болады.
Мине бу йол да, авыл балаларына эм оьспирлерине каратылган «Балапанлар» деген язгы мектеб билимлендируьв саваплык проектин Астрахань областининъ Растопуловка авылында таралтувга оьз косымы, белсенли оьнершилик аьрекети белгиленмей калмады. Бу куьнлерде Растопуловка авыл администрация аькимбасы М.Сапаровтан Мая Рамазановадынъ атына Разылык хаты келди. Энди де бир Разылык хатты Маяга ногай халкынынъ ямагат яшавында белсенли катнасып келгени уьшин Астраханьдеги регион бойынша ямагат организациясы – «Эдиге» деген ногай маданият орталыгынынъ президенти И.Альмухамедов эм онынъ коллективи йибердилер.
Элбетте, этилген ийгилик бир де мутылмайды. Келеекте де Мая Султанбековнага кайсы баславында да етимислерди сагынамыз.
Р.Найманова.
Суьвретте: М.Рамазанова балалар ман миллет ойынлары озгарылув мезгили.