Ызгы, янъы технологиялар заманы, коьп затлар электронлы кепте кулланылады: кыйын ак, аьдемнинъ менлигин коьрсететаган коьп документлер де электронлы кепте кулланыладылар. Солар ман байланыслы янъыдан-янъы затлар яшавымызга кире береди. Яшав оьрленген сайын пластик карталардан акша урланувдынъ кеплери де кенъейип барады.

Пластик карталардан акшады урлавдынъ уьш туьрли кеби бар.
Олар банкоматларга келген аьдемлер акында, олардынъ карталары акында баьри информацияды окыйтаган айырым бир алатлар саладылар. Сол алатлар карталардынъ PIN-кодын язадылар. Солай ок кыянатшылар, банк куллыкшысы болып, электронлы адреслерге хатлар йиберип, оьзинъиздинъ байыр билдируьвлеринъизди этинъиз деп айтадылар эм телефон аркалы бас айландыратаганлар да боладылар.
Орталык банктынъ билдируьвине коьре, 2018-нши йылда 960 миллион акша, 2017-нши йылда болса, 1,08 миллиард маьнет акша урланган.
Банк карталардан акша урлаган аьдемлер Уголовлык кодексининъ 159.3, 159.6. 183, 187, 272, 273 статьяларына коьре яваплылыкка тартыладылар.
Банк карталарда акшады сак болып сакламага керек, неге десе банк карталардагы акшаларга кыянатлык этилинмеге болады. Телефон ман банк картасы акында билдируьвлерди сорасалар, айтпага ярамайды. Банк куллыкшылары банк карта акында телефон ман тел согып сорап болмайды. Болады сондай соьзлер, эгер сиз аьли телефонды салсанъыз, сизинъ картанъыз ислемей калады деген соьзлерди банк куллыкшысы айтпага ыхтыяры йок, эгер сондай соьзлер болса, ол кыянатлык этпеге суьетаган аьдем болады.
Кыйынлы аьлге калмас уьшин, сизге келген СМС яде e-mail аркалы ссылкалар ман банктынъ веб-бетлерине кирип, оьзинъиздинъ байыр белгилеринъизди киритип, тергенъиз деп экспертлер айтадылар.
Кайсы ерде де сак болынъыз, эгер оьзинъиздинъ анъламаслыгынъыздан банк картанъыздагы акшанъызды алдырган болсанъыз, Ногай районы бойынша Россия МВД боьлигине эм банктынъ кавыфсызлык боьлигине аьризенъизди бермеге боласыз.
Н.Каракаев,
Россия МВД-сынынъ Ногай районы бойынша ОВД етекшиси
полиция подполковниги.