«Тувган ердинъ ери еннет, сувы сербет», – деп босына айтпаган атайлар. Аьр кимге оьзининъ тувган ери сагынышлы, аьзиз эм аявлы. Бала заманда ойнаган орамлар, ата-анадынъ уьйи, тувган авыл аьр кимнинъ янына якын. Оьз ерин суьйген аьдем, оьз халкынынъ абырайлы, зейинли аьдемлери мен оьктемсийди, олар уьстинликлерге етсе, суьйинеди эм олардынъ яшавы замансыз уьзилип, халкынынъ оьрленуьвине косаяк уьлисин коса алмай, ниетлери толмай калса, кайгырады. Соьйтип бактыдынъ буйырыгы ман Ногай районыннан узак ерге кеткен ердесимиз Гульзар Джумавовна Жекенова тувган Ногай шоьлди юрегининъ туьбинде саклайды.
Онынъ туьсине энеди тувган-оьскен Терекли-Мектеб авылынынъ орамлары, мектеби, тенъ-дослары. Бу куьнлерде Казахстандагы Атырау областиндеги Миялы авылында яшап ногай хатын Гульзар Ногай шоьлдинъ яшавы ман кызыксынады, оны ман байланыстырган аьр бир затты бек баалайды. Ол янъыларда бизим «Шоьл тавысы» республикалык газетасына хат язган, бу хатта онынъ ногай шаири Кадриядынъ яратувшылыгына Ногай шоьлден алыс ерлерде йогары белги берилетаганына, окувшылар суьйип окыйтаганыны уьшин оьктемлиги. Биз онынъ тилегин ерге туьсирмей, хатын баспалаймыз:
«Амансыз ба, аявлы «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ ис коллективи. Сизге Казахстаннан ердесинъиз Гульзар Джумавовна Жекенова (Эрежеева) язады.
Янъыларда мен «Атырау» область газетасынынъ бетлерин актарып, журналист Гульзада Ниеткалиева шаир, филология илмилерининъ кандидаты, коьшируьвши Маржан Ершу ман аьзирлеген интервью-статьясын окыдым. Газета бетлеринде онынъ ятлавлары казах тилине коьширилип баспаланган эм биографиясы язылган. Тек биографиясында Кадрия Украинада койылган деп языптылар. Мен соны окып, рахатлы бола алмадым, тез арада «Атырау» газетасынынъ редакциясында куллык эткен журналист Г. Ниеткалиевага занъ согып, Кадрия меним ердесим, ол Дагестаннынъ Ногай районындагы Терекли-Мектеб авылында тувганын эм оьзининъ тувган еринде койылганын айттым. Ол дуныядан кешкен заманда Терекли-Мектеб авылында яшаганымды да билдирдим. Гульзада Ниеткалиева газетадынъ кезекли номеринде меним атымнан «Кадрия меним авылдасым эди» деп аталган макала язды.
Мен бек оьктемсиймен бизим Кадриядынъ ятлавлары ногай тилиннен баска коьп тиллерге коьширилетаганына, сонынъ сырасында казах тили де бар. Бек тилеймен меним хатымды республикалык «Шоьл тавысы» газетасында баспалаганынъызды. Газета бетлеринде хатымды окып, аьдемлер Кадриядынъ эстелиги эм зейинлиги оьрметленген шаклы ол яшаягын эм шаир кыз дайым оьз халкы ман болаягын билсинлер.
Гульзар Жекенова 1981-нши йылда тувган ериннен узак Казахстанга кеткен, сол заман кызга янъы 19 яс толган болган. Ол онда эрге барып, ян йолдасы ман бирге 5 балады оьстирип асыл эткен. Аьели, ян йолдасы, балалары болса да, оьзин кыскаяклы наьсипли деп санаса да, тувган ерин бек сагынган. Оьзининъ тувган ери мен байланыслы сагынышлы сырларын ердесимиз Райлет Мустафаевага ашкан. Райлет болса Казахстанга оьзининъ эри мен барган. Онынъ ян йолдасы ислеген компания Казахстаннынъ кишкей эм алыстагы авылларына балалар бавларын, больницалар салмага грантын уткан. Гульзар Жекенова яшаган авылда Райлет 6 ай узагына турган. Сол заман ишинде Гульзар саьатлеп Терекли-Мектеб авылы, онынъ орамлары, яшавшылары акында уьйкен суьйиниши эм суьйими мен ердеси мен хабарлаган. Райлет Ногай районына кайтканнан сонъ да, Гульзар экеви байланысты уьзбейдилер. Гульзар Терекли-Мектеб авылындагы мектебти, орамларын, «Шоьл тавысы» республикалык газетасынынъ редакциясын суьвретке алып йибергенин тилейди.
Аьр аьдемнинъ бактысы туьрли болады, ама кайсымыздынъ да тувган еримизге каратылган сезимимиз, суьйимимиз бир.
Н.Кожаева.
Суьвретте: Г.Жекенова.
