Альберт Яхья увылы Тамакаев 1966-ншы йыл караша айынынъ 19-ншы куьнинде Карашай-Шеркеш Республикасынынъ (алдынгы Ставрополь крайынынъ) Адыге-Хабль районынынъ Эркен -Юрт авылында тувган. Ерли мектебти битирип, Черксск каласынынъ профтехучилищесинде окып, «водитель-крановщик» кесписин байырлаган. Сонъгы йылларда «Эркен-Юрт» авылхозяйстволык предприятиесинде слесарь-моторист болып ислеп баслаган. Оьз билимин арттырув ниет пен Карашай-Шеркеш патшалык педагогикалык университетине туьскен. Соны ман бирге яс Черкесск каласындагы технологический институтында да окыйды эм эки окув ошагын да уьстинликли битиреди.
Альберт Яхья увылы 1991-нши йыл «Ленин йолы» (аьлиги заманда «Ногай давысы») республикалык газетасына корреспондент болып туьседи. Ислеген йыллардынъ ишинде ол коьплеген туьрли жанрлы публикацияларынынъ авторы болган. Яратувшылык йолында да Альберт Тамакаев оьз ерин тапкан. Ол – алты пьесалардынъ авторы, бала заманнан алып ол халк театрында ойнап келеятыр. Альберт Яхья увылы Янъы Уренгой каласында «Экоцентр-лицей №3» окув ошагында ислеген, аьлиги заманда ол № 15 мектебинде тарих эм обществознание дерислерин береди. Балаларга юрегин берип ислейди окытувшы. Ол коьплеген илми ислерининъ авторы, туьрли конкурслардынъ енъуьвшиси болады. Ийги иси уьшин коьплеген Сый грамоталарга, разылык хатларга тийисли болган. 2018-нши йылдан алып Альберт Тамакаев Россия Журналистлер союзынынъ агзасы болады. Ызгы йылларда поэзия ман каьр шегеди. Онынъ ятлавлары, поэмалары туьрли баспа шыгармаларында шыккан. Газетамыздынъ бетлеринде Альберт Тамакаевтинъ «Мени мен хабарлас, анам» деген поэмасын беремиз.
Г.Бекмуратова,
Россия Язувшылар союзынынъ агзасы.
Мени мен хабарлас, анам!
(поэма)
Балалай мени суьйип,
Суьйиминъди мол бердинъ.
Таьтли уйкынъды боьлип,
Ана суьтин эмдирдинъ.
Кешелерде уйкламай,
Бесигимди шайкадынъ.
Кыйынлыкка карамай,
Канатларынъды яйдынъ.
Кеше сескенип турсам,
Бил-бил йырлар йырладынъ.
Коркыныштан йыласам,
Койнынъа сыгып алдынъ.
Таьтли сенинъ
ийисинъ деп,
Кушагынъа орадынъ.
Коьнъил коьтерилсин деп,
Мени кувантып билдинъ.
Балалай эркелетип,
Мени сен коршаладынъ,
Бар болганынъды тоьгип,
Меннен эш кызганмадынъ.
Туьз йолды мага сайлап,
Тапшырдынъ оны мага.
Яшавды сен эш анълап,
Маслагат эттинъ мага.
Яшавда маслагатшы,
Болдынъ аьр заман мага.
Алал ана йолавшы,
Таптынъ наьсип сен мага.
Алал меним йолдасым
Болдынъ сен яшавымда.
Ак юректен яхшылык
Сагындынъ сен тек мага.
Карда, язда, явында,
Бирге болдынъ сен, анам.
Кыста, куьзде эм язда
Боранды енъдинъ, анам.
Яшавда болды сондай,
Асыл эттинъ сен бизди.
Яс янынъды аямай,
Йолга салдынъ сен бизди.
Ким билгенди бактыды?
Соьйтип ол алдаягын.
Сырт калада баттырды,
Ногай ястынъ аягын.
Куьн авысып, кара туьн,
Кетти атланып айлар,
Танъ атты ярык ол куьн.
Сондай болдылар йыллар.
Таптым мунда бактымды,
Орын, ис эм уьйимди.
Излеген аьелимди,
Наьсип болган еримди.
Не хайыр, мен алыста
Сагындым сени, анам.
Кеше-куьндиз ойымда
Аявлы меним анам.
Сагынып мен, мунъайып,
Колларым да босалып.
Сол уьшин этпе айып,
Тасламадым калдырып.
Иске коьмилдим кызып,
Куьннен куьнге алданып.
Атадан менде кылып,
Алдыга тек ымтылып.
Осал болмайым деп мен,
Каьрге туьстим мен
кызып.
Сондай болдым мен аьдем,
Арт карамастай ирип.
Кешир мени сен, анам,
Арт карамадым, яным.
Муттым сени мен, анам,
Авыр болды сол каьрим.
Бир куьнлердинъ биринде,
Юма куьн кешлигинде,
Юрегинъ сезди сенинъ,
Денинъ тентирегенде.
Тел соктынъ сен юз кайта,
Аьдетте болмагандай.
Сорадынъ меннен, анам,
Салам ясым, аьл кайдай?
Юрек сыгылды менде,
Яратпадым тавысын.
От янды ана денде,
Тилемеди кылмысын.
– Аьруьвсинме, сен балам? –
Деди аявлы анам.
Сырын ясырмай мага
Тоькти аявлы анам.
– Ким билсин дуныяда,
Не болаягымызды?
– Мен аьли бир каяда,
Канат яйганман онда.
Сонда меним колларым,
Бирден калды калтырап.
Тез акты коьзясларым,
Ана оьсиет саклап.
Туьсимде мен
коьргендей,
Кулагыма шалынды.
Оьсиет соьзлериндей,
Эсимде солар калды.
– Сораганга айтарсынъ,
Меннен наьсипли эш йок.
Атанъ суьйген сып-сын,
Меннен артык эш йок!
– Анам меним, не болды?
Аманласкандай болдынъ.
Янынъ сызлап кыйнайды,
Неге сондайды айттынъ?
– Буьгуьн балаларыма,
Аьр бирине тел соктым.
Кешир сен ойларыма,
Мен сизди бек
коркысттым.
Тынъла мени сен, яным,
Яшавда мен кыйландым.
Атанъ ман бирге, улым,
Яшавда канатлындым!
Алты бала оьстирип,
Кыйынлык мен билмедим.
Атанъ ман тербиялап,
Аьдет-йол сизге бердим.
Яшавда мен наьсипли,
Болдым сав дуныяга.
Атанъ суьйди эш мени,
Алал юрекли мага.
Ким билсин дуныяда,
Кайсы куьн япырактай,
Ян ушаяк каяда,
Тынъла, ясым,
эш мутпай!
Кус ушпастай тыныклык,
Юректе зил авырлык.
Коьз алды каранъылык,
Тыста кара сувыклык.
Баста уьйилди ойлар,
Коьз алдында сав яшав.
Каьртлердей авыстылар
Авылда болган яшав.
Ана соьзин боьлмеге,
Шыдамадым сол заман.
Тыныс алып боьлмеге,
Йигерли мен болалман.
– Тынъла сен, мени ясым,
Алты балады таптым.
Алтын ай ман, бес юлдыз,
Бир бирине бек татым.
Эрек болсын олардан,
Эрис, суьрис эм талас!
Сак болынъыз душпаннан!
Сизге ювык тек аданас!
Мен канатлансам энди,
Коьк куьмпезде юлдыздай,
Коьзлермен энди сизди,
Энъ де ярык юлдыздай!
– Коркпа сен, меним анам,
Язда янынъда батып,
Коьнъил коьтерип, анам,
Шолпа туьсермен ятып, –
Дедим сага сол заман,
Уьйкен уьмит салып мен.
Юртта саклай аьр заман,
Мени сагынган аьдем!
Солай уьзди ол соьзди,
Адавыс тел йосыгы.
Айырып эки коьзди,
Оьмирлерге ясырды.
– Мен йойдым уйкымды,
Ана бийледи ойды.
Канатландым асыгып,
Ана эсигине йыгылып.
Келсем келейим юртка,
Эсик ашпады инсан.
Туьн яйылып сав юртка,
Ийт те сес бермей яткан.
Ана эсигин ашсам,
Тоьрде созылып яткан.
Заваллы меним анам,
Шырайы осал болган.
Анам, анам, сен яным,
Не болды сага, анам?
Ашып коьзинъди караш,
Аьвлетинъ келген, яным.
Ана тоьрде уьндемей,
Каты тыныс алады.
Увыл кайгылы йылап,
Ана ман хабарлайды.
– Туршы, яным,
тур, яным,
Коьзлеринъди аш,
дуныям.
Сен меним куьн ярыгым,
Мени мен хабарлас, анам.
Уьш куьннинъ ол
бойында,
Ян салмага ер таппай,
Бийик кая бойында
Ана кыйланды уянмай.
Тоьгерегинде увыл,
Кайгылы ызаланып,
Юрек мараз ол тапты,
Ана уьшин кайгырып.
Ана тоьрине кайнап,
Азраильлер келгенде.
Увыл тизине шоьгип,
– Коьзлеш мени,
кеденъди.
Ана аягын кагып,
Дендеги куьшти йыйды.
Аз-маз ол коьзин ашып,
Аьвлетине карады.
Коьрип куьлемсиреди,
Увыл колларын оьпти,
Ана ян ушып кетти,
Бувынларды босатты.
Сондай кыйын ол яшав,
Оьксиз этти мынъларды.
Куьндегилик ислер алдап,
Анады ол муттырды.
Альберт Тамакаев,
Россия Журналистлер союзынынъ агзасы.