Яшавынынъ маьнеси – аьвлетлер

Ясуьйкенлеримизди баьримиз де сыйлаймыз. Олардынъ маслагатлары, бизим уьшин кыйланганлары кайбиримиздинъ юреклеримизге якын болады. Коьплеген йыллар артта таныс болган аьдемлерди эсейип коьргенде, оьзимиздинъ де йылларымыз озып бараятканын сезбей болмаймыз. Кашан да, йыллар озады.

Меним студент йылларым Хасавюрт каласында оьтти, орта специальли билимлендируьвди мен мунда алдым. Мени мен педучилищеде Бабаюрт районынынъ Татаюрт авылыннан Эльмира Атаева окыды. Уьш йылдан артык бирге окыдык, сол йыллардынъ ишинде бир-биримизге кыймас болдык, катнастык. Меним эсимде Эльмирадынъ анасы Анат Янакав кызы аьр заманда да турады. Ярасык ногай хатын бизге йылы карасын да, таьтли даьмли асын да беретаган эди. Мен эртеден анадан калганымды билип, мага языгы да ийиген болар сол заман, не болса да меним янымды онынъ юрек йылувы аьли де йылытады.
Анат-абай согыс балаларынынъ бириси болады. Дав басланганда, ол аьли де уьш ясына да толган йок болган. Янакав эм Мухминат Отемишевлер осал яшайтаган болган, кырда куллык эткенлер. Анат- абай олардынъ ялгыз аьвлети болган, согыс басланганда, атасы авылшылар ман давга кетеди, анасы кыр куллыкта ислейди. Оьзи куллыкка кеткенде, кызына аьжибийдай калдырады, Анат аста-акырын оны уватады. Анасы келип, оьтпек писиреди аьжибийдайдан. Соьйтип, согыс йылларында яшайдылар. Сонъында Анат-абайдынъ атасы согыста сес-хабарсыз йойылды деген кагыт келеди.
– Сол йыллар айлак та кыйынлы эди. Анам сав куьн кырда куллык этеди, мен ялгыз каламан, ашлык йылларын да оьттик, анам бизге аштан оьлмеге бермеди, атамнынъ ювыклары да коьмек этетаган эдилер. Атам согыстан кайтаягына уьмитин уьзген анам кайтадан эрге шыкты. Мен ойлайман, мени ялгыз болмасын деп шыккандыр, аьелимизде аьли де эки бала тувды, мага ялгызлыктынъ ашшылыгын олар сездирмедилер. Оькинишке, аьли олар йок, – деп хабарлайды яшавы акында Анат-абай.
Анат-абай 8-нши классты битиреди, сонъында тувган авылында сыйыр савувшы, юзим йыйнавшы болып иследи, кызлар ман бирге мамык йыйнамага да баратаган эди. Ийги ислегени уьшин оны авыл советининъ председатели этип сайладылар.
Яс кыз авыл ясы Басир Атаев пен аьел курады, аьелде уьш бала тувып, тербияланды. Анат-абай коьплеген йыллар хозяйстволар ара малшылык боьлигинде кассир болып иследи, сонъында почтага туьсти. Эльмира-кыймасым анасынынъ акында хабарлаганда, эсине атасын алмай да болмайды. Ол атасыннан ети ясында калган.
– Анам бизди оьстиремен деп коьп кыйналды, болса да баьримизге де тербия да, билимлендируьв де берди, куьшли касиетли хатын болганга, оьзининъ бажарымлыгы ман, куллыксуьерлиги мен баьри кыйынлыкларды да оьтип болган. Оьзи яп-яслай тул хатын болып калды (анама сол заман 44 яс эди). Бизим уьшин яшады, савлай яшавын бизге багыслады. Сол зат уьшин, биз, балалар, ога бек разы, – деп хабарлайды анасы акында Эльмира Атаева. – Аьлиги заманда бизи мен турады, биз баьримиз де Нефтеюганск районында Салым деген авылда яшаймыз. 2003-нши йылдан алып анам мени мен турады. Мен анълайман, ол юреги мен Ногай шоьлинде, тек аьвлетлерининъ касында турганы ийги болар деп аькетип койыппыз. Аданасым, аьптем, мен эм бизим аьвлетлеримиз – баьримиз де оны йылувлыкка ораймыз.
Анат-абай быйыл сары тамбыз айында 83 ясына толды. Аллага шуькир, дени сав, кишкей кызы ман, йиенлери мен яшайды, онынъ 8 уныгы эм 11 немерелери бар. Сол тувыл ма хатыннынъ наьсиби эм яшав маьнеси? Мен де онынъ аьлин сорап тураман эм буьгуьнлерде ога берк ден савлык, аьли де коьп йыллар йорайман.
Г.Бекмуратова.
Суьвретте: А.Атаева йиени Ислам ман.