Яшавынынъ маьнеси – балалары

Аьр бир уьйдинъ яркын эм ярасык белгиси бар – ол бизим ясуьйкенлеримиз. Олар бизим уьйимизди, яшавымызды уьйкен маьнеге толтырадылар. Керекли маслагат берип, йолга шыксак, тилек тилеп, бизди баьри баьле-казадан саклайдылар.

Сану Шаполаевна Даутовадынъ (Баймурзаева) балалыгы Шешен Республикасынынъ Шелковской районынынъ Аксу станицасында оьткен. Абдул-Вагап (эл арасында ога Шаполай деп айтатаган болган) эм Заният Даутовлардынъ аьелинде доьрт увыл эм уьш кыз тувып-оьскен, буьгуьнлерде Сану-абай (суьвретте) ман тагы да бир аданасы бар. Сану-абай согыс йылларда тувган балалардынъ бириси болады. Согыстан сонъгы йылларды эсинде сакламаган, кишкей болгандыр, 1950-нши йыл мектебке барган, доьрт класс олар ногай тилинде окыганлар, сонъында кызалак орыс класска барды.
Сану Шаполаевна савлай яшав бойынша мектебте окытувшы, балалар бавында тербиялавшы болып ислеген. Грозный каласында педучилищеди битирип, ис аьрекетин Грозненский областининъ Мороз деген авылында окытувшы болып баслаган. Сонъында хатынга эрининъ куллыгы Дальний Востокта болганга, сонда кетпеге туьсти. Коьп йоллар ман аькетти бакты ясуьйкенимизди, тек «тувган ерининъ ери еннет, сувы сербет» дегенлей, шоьлге кайтарып аькелди. Терекли-Мектеб авылынынъ «Айсылув» балалар бавында Сану Шаполаевна коьплеген йыллар тербиялавшы болып иследи, соннан тийисли тыншаювга да кетти. Бакты оны кыйынлыклар ман сынады, болса да кайгылы куьнлерге берилмеген, яшавга суьйинип болган кыскаяклы оьзинде яшамага да, балаларды оьстирмеге де куьш тапты. 1981-нши йыл Нугман Елманбетов пан бас косып, аьел курды, экевининъ балалары да бир аьелде тувып-оьскендей болып калдылар, катнас деген куьшли зат, заман ман олардынъ байланысы кайдай куьшли эм уьзилмес болып келеди.
Буьгуьнлерде Сану-абамыз наьсипли ана, суьйикли эней эм тетей болып, уныкларга, немерелерге куьезленип яшайды, Аллага шуькир, сыйлы анайдынъ 11 уныгы, 22 немереси бар, олардынъ аьр бирисине Сану-абай ийги соьз де, таьвесилмес суьйим де табады. Орайдылар йылувлыкка ясуьйкенди аданасынынъ, аьптелерининъ балалары, озып турган йылларды ярык нурларга толтырадылар.
Озган йылларды эсине алса, ясуьйкенимиздинъ эсине коьп эскеруьвлер келеди, солардынъ кайбириси ога ювык эм аьзиз. Ата-анасы, оны коршалаган, аьр заман тирев болган аданаслары, сырласкан, бавыры бир аьптелери. Заманлар кетеди, йылларды артка кайтарып бирев де болмайды, Сану-абай да балалары ман, немерелери мен бирге алдыга барады, соьзи мен, маслагаты ман оларга коьмекши болып, саьбийлерин канатландырады, неге десе аналарымыз, ясуьйкенлеримиз сав турган шаклы, бизим коьнъилимиз де ток, юзимиз де нурлы. Соннан уьйкен наьсип инсанга керек те тувыл.
Мен Сану Шаполаевна Баймурзаевага, оны ман бирге баьри ясуьйкенлеримизге берк ден савлык, аьли де коьп йыллар бизге суьйиниш, тирев болганын йорайман.

Г.Бекмуратова,
РФ Журналистлер союзынынъ агзасы.